مسجد جن

مسجد جن

اطلاعات اوليه
کاربری	عبادتگاه
مکان	عربستان - مکه
نام‌های دیگر	مسجد الحرس، مسجدالبیعه
وقایع مرتبط	بیعت جنیان با رسول خدا(ص)
مشخصات
وضعیت	فعال
معماری
بازسازی	1420ق
در حال بارگیری نقشه... {"minzoom":false,"maxzoom":false,"mappingservice":"leaflet","width":"300px","height":"250px","centre":false,"title":"","label":"","icon":"","lines":[],"polygons":[],"circles":[],"rectangles":[],"copycoords":false,"static":false,"zoom":13,"defzoom":14,"layers":["OpenStreetMap"],"image layers":[],"overlays":[],"resizable":false,"fullscreen":false,"scrollwheelzoom":true,"cluster":false,"clustermaxzoom":20,"clusterzoomonclick":true,"clustermaxradius":80,"clusterspiderfy":true,"geojson":"","clicktarget":"https://www.google.com/maps/search/?api=1\u0026query=21.433805,39.828788","imageLayers":[],"locations":[{"text":"\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003Cp\u003E\u0645\u0633\u062c\u062f \u062c\u0646\n\u003C/p\u003E\u003C/div\u003E","title":"\u0645\u0633\u062c\u062f \u062c\u0646\n","link":"","lat":21.433805,"lon":39.828788,"icon":""}],"imageoverlays":null}

مسجد جن، از مساجد کهن و شناخته شده شهر مکه در کشور عربستان است.

این مسجد در کنار قبرستان حجون واقع است. بنابر نقلی جنیان در این مکان به پیامبر(ص) ایمان آوردند.

این مسجد در طول تاریخ بارها مورد بازسازی قرار گرفته است.

موقعیت

مسجد جن در پایین کوه حجون، به سمت حرم، حدود پنجاه متر پس از پل حجون و در حاشیه قبرستان حجون واقع است.

خیابان کوچکی در کنار و غرب این مسجد با نام «شارع مسجدالجن» وجود دارد که هنوز تابلوی قدیمی آن بر دیوار نصب است. شرق آن نیز خیابان مسجدالحرام است و مسجد جن تقریباً در محلّ تلاقی این دو خیابان واقع شده است.

علت نام‌گذاری

نام‌گذاری آن به مسجد جن، بنا به نقل برخی از روایات، به سوره جن مربوط می شود. خداوند در این سوره فرموده است که جنّ‌ها آیات الهی را شنیدند و به آنها ایمان آوردند.‌

پیامبر هنگام بازگشت از طائف، در مکانی به‌نام نخله، که مکان فعلی مسجد جن می‌باشد، آیاتی از قرآن را می‌خواند و افرادی از جنیان، این آیات را شنیده و به اطلاع سایر جنیان می رسانند. پس از آن پیامبر همراه با عبدالله بن مسعود به همان مکان می‌رفت و آیات قرآن را برای جنیان می‌خواند تا این که سوره جن نازل شد.

نام‌های دیگر

• مسجد البیعه: گویا آیات سوره جن، در محلی که به نام مسجد جن شهرت دارد، نازل شده است. برخی نامیده شدن آن را به «مسجدالبیعه» به دلیل بیعت جن با آن حضرت دانسته‌اند.

• مسجد الحَرَس: از نام‌های دیگر این مسجد، «مسجد الحرس» است. این نام به نقل از ازرقی است و از آن بابت است که صاحب الحَرَس که در مکه گشت شبانه داشته، به این نقطه می‌آمده و در آنجا با عُرفا ـ چهره‌های شناخته شده و برگزیده قبایل ـ و حُرّاس دیگر از شعب عامر و ثنیة المدنیین دیدار می کرده است.

ساخت مسجد

برخی روایات تاریخی به این نکته اشاره دارد که رسول خدا(ص) محل مسجد را برای عبدالله بن مسعود مشخص و معین کرد. از تاریخ بنای اولیه این مسجد اطلاعی در دست نیست، اما می دانیم که مسجد در قرن دوم و پس از آن سرِ پا بوده، به همین نام شناخته می‌شده و مورّخان در طول قرون مختلف از آن یاد کرده‌اند.این مسجد بارها بازسازی شده‌است.

تخریب مسجد بر اثر سیل

سال ۱۱۱۲قمری مسجد به‌دلیل سیل‌های فراوان، مسجد کاملا تخریب شد. بر اثر بارش شدید باران مسجد در زیر خاک مدفون شد و به مرور زمان در آن مکان درخت و سبزه روئید. تا این‌که مهندسان این محل را حفر کردند و محراب مسجد در زیر زمین پیدا شد. پس از آن مسجد کوچکی در آن مکان ساخته شد و محراب را چنان که بود، نهادند و بالای مسجد گنبدی ساختند، سپس مسجدی دیگر بر بام مسجد با گنبدی بزرگ ساختند.

شماره‌گذاری و حذف نام مسجد

حکومت سعودی، در مقطعی نام برخی از مساجد را حذف و آن‌ها را شماره‌گذاری کرد. برهمین اساس نام مسجد جن نیز حذف شد و شماره چهل برروی مسجد گذاشته شد،اما پس از بازسازی سال 1420 قمری، مجدداً تابلوی مسجد جن بر آن نصب گردید.

بنای فعلی

محل فعلی مسجد، در محلّ قبلی آن است و پس از بازسازی مساحت آن به 600 متر مربع رسیده است. در بازسازی سال 1420قمری، یک گنبد طلایی با یک مناره بزرگ در رکن شمال شرقی برای مسجد، ساخته شد و دیوارهای مسجد با سنگ‌های سفید و سیاه در داخل و خارج مسجد، آراسته شده‌است. بر نمای داخلی گنبد، آیاتی از سوره جن با خط ثلث نوشته شده است.

منابع

• قرآن کریم.

• اخبار مکه فی قدیم الدهر و حدیثه، فاکهی محمد بن اسحاق (م 275 هـ)، تحقیق عبدالملک بن عبدالله بن دهیش، بیروت، دار خضر، 1414.

• اخبار مکه و ما جاء فیها من الآثار، ازرقی محمد بن عبدالله (م 250 هـ)، تحقیق رشدی الصالح ملحس، بیروت، دارالاندلس، بی‌تا.

• اشهر المساجد فی الاسلام، بکر سید عبد المجید، بی‌جا، دار القبله، 1404

• أعلام الحجاز في القرن الرابع عشر والخامس عشر الهجري، محمد علي مغربي، ج4، ط1، تهامة، جدة،1414هـ/1994م.

• آثار اسلامی مکه و مدینه، جعفریان رسول، تهران، مشعر، 1390 .

• تاریخ و آثار اسلامی مکه و مدینه، قائدان اصغر، تهران، شعر، 1386 .

• فرهنگ اصطلاحات حج و عمره، فکری، مسعود، تهران، مشعر، ۱۳۹۳ش.

• أعلام الحجاز في القرن الرابع عشر والخامس عشر الهجري، محمد علي مغربي، ج4، ط1، تهامة، جدة،1414هـ/1994م.