ابتهاج الانسان و الزمن: تفاوت میان نسخه‌ها
Hasaninasab (بحث | مشارکتها) جز (←منابع: اصلاح الگوی تکمیل مقاله) |
(←منابع) |
||
| (۱۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''اِبتهاجُ الاِنسانِ و الزَّمن'''، کتابی درباره [[مکه]] و [[مدینه]]، نوشته [[قطب الدین نهروالی|محمد بن محمد قطب الدین نهروالی مکی حنفی]] (زنده در ۱۰۰۵ق). نام کامل کتاب «اِبتهاجُ الاِنسانِ و الزَّمن فی الاِحسانِ الواصلِ للحَرَمَین مِنَ الیمَنِ بمولانا الوزیر الباشا حسن» است. بیان فضیلت‌های [[حرمین شریفین]]، شرح خدمات وزیرْ حسن‌پاشا به | '''اِبتهاجُ الاِنسانِ و الزَّمن'''، کتابی درباره [[مکه]] و [[مدینه]]، نوشته [[قطب الدین نهروالی|محمد بن محمد قطب الدین نهروالی مکی حنفی]] (زنده در ۱۰۰۵ق). نام کامل کتاب «اِبتهاجُ الاِنسانِ و الزَّمن فی الاِحسانِ الواصلِ للحَرَمَین مِنَ الیمَنِ بمولانا الوزیر الباشا حسن» است. بیان فضیلت‌های [[حرمین شریفین]]، شرح خدمات وزیرْ [[حسن‌پاشا]] به [[مکه]] و [[مدینه]] واطلاعاتی تاریخی از وضع این دو شهر از جمله مطالب کتاب است. نویسنده کتاب از مورخان به‌نام تاریخ مکه و نویسنده کتاب [[الإعلام بأعلام بیت الله الحرام]] است. | ||
==نویسنده== | ==نویسنده== | ||
{{اصلی|قطب الدین نهروالی}} | {{اصلی|قطب الدین نهروالی}} | ||
محمد بن محمد [[قطب الدین نهروالی]]، از مورخان مشهور [[مکه]] و مؤلف [[الإعلام بأعلام بیت الله الحرام]] در تاریخ محلی مکه است. تاریخ تولد و مرگ محمد بن قطب الدین دانسته نیست. تنها از تاریخ پایان تألیف کتاب (۱۰۰۵ق) می‌توان دوره حیات او را حدس زد.<ref>نک معجم المؤلفین، ج۱۱، ص۱۵۳؛ هدیة العارفین، ج۲، ص۲۶۲.</ref> قطب الدین متولد نهروال [[هند]] بود. او برای فراگرفتن علوم دینی به [[حجاز]] و [[مصر]] سفر کرد و در مکه ساکن شد.<ref>اعلام العلماء الاعلام، «مقدمه»؛ نشر الریاحین، ج۲، ص۵۵۶.</ref> [[خیرالدین زرکلی|زرکلی]] این کتاب را نوشته قطب الدین دانسته است، نه فرزندش.<ref>الاعلام، ج۶، ص۶.</ref> | محمد بن محمد [[قطب الدین نهروالی]]، از مورخان مشهور [[مکه]] و مؤلف [[الإعلام بأعلام بیت الله الحرام]] در تاریخ محلی مکه است. تاریخ تولد و مرگ محمد بن قطب الدین دانسته نیست. تنها از تاریخ پایان تألیف کتاب (۱۰۰۵ق) می‌توان دوره حیات او را حدس زد.<ref>نک معجم المؤلفین، ج۱۱، ص۱۵۳؛ هدیة العارفین، ج۲، ص۲۶۲.</ref> قطب الدین متولد نهروال [[هند]] بود. او برای فراگرفتن علوم دینی به [[حجاز]] و [[مصر]] سفر کرد و در مکه ساکن شد.<ref>اعلام العلماء الاعلام، «مقدمه»؛ نشر الریاحین، ج۲، ص۵۵۶.</ref> [[خیرالدین زرکلی|زرکلی]] این کتاب را نوشته قطب الدین دانسته است، نه فرزندش.<ref>الاعلام، ج۶، ص۶.</ref> | ||
==ساختار و محتوا== | ==ساختار و محتوا== | ||
کتاب ابتهاج الانسان دو بخش، هفت فصل و یک مقدمه دارد. بخش نخست کتاب در چهار فصلْ بیشتر از فضیلت‌های [[مکه]]، [[مدینه]]، [[مسجدالحرام]]، [[کعبه]] و سنجش میان مکه و مدینه سخن می‌گوید. بخش دوم در سه فصل، شرح حال و اعمال [[حسن پاشا|حسن‌پاشا]] وزیر [[سلطان مراد بنی‌سلیم]] عثمانی و رفتن او به [[یمن]] و بازگشتش به مکه در سال ۹۹۸ق و خیرات و پیشکش‌های او به مسجدالحرام را آورده است.<ref>خلاصة الاثر، ج۱، ص۳۶۰-۳۶۱.</ref> | {{جعبه نقل قول | عنوان= مقایسه مکه و مدینه| نقل‌قول= بخش نخست کتاب از فضیلت‌های [[مکه]]، [[مدینه]]، [[مسجدالحرام]]، [[کعبه]] سخن گفته و مکه و مدینه را با هم مقایسه کرده است.|تاریخ بایگانی | | منبع = | تراز = چپ| عرض = 32۰px | اندازه خط = ۱۴px|رنگ پس‌زمینه=#DEB887| گیومه نقل‌قول = | تراز منبع = چپ}} | ||
کتاب ابتهاج الانسان دو بخش، هفت فصل و یک مقدمه دارد. بخش نخست کتاب در چهار فصلْ بیشتر از فضیلت‌های [[مکه]]، [[مدینه]]، [[مسجدالحرام]]، [[کعبه]] و سنجش میان مکه و مدینه سخن می‌گوید. بخش دوم در سه فصل، شرح حال و اعمال [[حسن پاشا|حسن‌پاشا]] وزیر [[سلطان مراد بنی‌سلیم]] عثمانی و رفتن او به [[یمن]] و بازگشتش به مکه در سال ۹۹۸ق و خیرات و پیشکش‌های او به مسجدالحرام را آورده است.<ref>خلاصة الاثر، ج۱، ص۳۶۰-۳۶۱.</ref> | |||
==نسخه‌ها== | ==نسخه‌ها== | ||
از این کتاب چند نسخه خطی در دست است: نسخه دار الکتب المصریه با شماره ۷۹، نسخه المکتبة العباسیه با شماره ۱۶۰ ب و نسخه کتابخانه لیدن با شماره ۹۳۷.<ref>التاریخ و المورخون، ص۲۵۸.</ref> | از این کتاب چند نسخه خطی در دست است: نسخه دار الکتب المصریه با شماره ۷۹، نسخه المکتبة العباسیه با شماره ۱۶۰ ب و نسخه کتابخانه لیدن با شماره ۹۳۷.<ref>التاریخ و المورخون، ص۲۵۸.</ref> | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
| خط ۱۷: | خط ۱۸: | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
{{دانشنامه | {{دانشنامه | ||
| آدرس = http:// | | آدرس = http://hzrc.ac.ir/post/9517/%d8%a7%d8%a8%d8%aa%d9%87%d8%a7%d8%ac-%d8%a7%d9%84%d8%a7%d9%86%d8%b3%d8%a7%d9%86-%d9%88-%d8%a7%d9%84%d8%b2%d9%85%d9%86 | ||
| عنوان = ابتهاج الانسان و الزمن | | عنوان = ابتهاج الانسان و الزمن | ||
| نویسنده = ابراهیم احمدیان | | نویسنده = ابراهیم احمدیان | ||
| خط ۲۹: | خط ۳۰: | ||
* '''هدیة العارفین''': اسماعیل باشا (م.۱۳۳۹ق.)، بیروت، دار احیاء التراث العربی. | * '''هدیة العارفین''': اسماعیل باشا (م.۱۳۳۹ق.)، بیروت، دار احیاء التراث العربی. | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
{{کتاب‌های مرتبط با حج}} | |||
<onlyinclude>{{تکمیل مقاله | <onlyinclude>{{تکمیل مقاله | ||
| شناسه = شد | | شناسه = شد | ||
| خط ۴۰: | خط ۴۴: | ||
| مطالعه بیشتر = <!--شد، - --> | | مطالعه بیشتر = <!--شد، - --> | ||
| پانویس و منابع = شد | | پانویس و منابع = شد | ||
| ناوبری = | | ناوبری = شد | ||
| رده = شد | | رده = شد | ||
| تغییر مسیر = شد | | تغییر مسیر = شد | ||
| خط ۴۷: | خط ۵۱: | ||
[[رده:کتاب‌های تاریخ مکه]] | [[رده:کتاب‌های تاریخ مکه]] | ||
[[رده:کتاب‌های قطب‌الدین نهروالی]] | [[رده:کتاب‌های قطب‌الدین نهروالی]] | ||
[[رده:کتاب‌های قرن دهم]] | [[رده:کتاب‌های قرن دهم قمری]] | ||
[[رده:مقاله‌های تکمیل‌شده]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۱۴ دسامبر ۲۰۲۰، ساعت ۱۲:۳۱
اِبتهاجُ الاِنسانِ و الزَّمن، کتابی درباره مکه و مدینه، نوشته محمد بن محمد قطب الدین نهروالی مکی حنفی (زنده در ۱۰۰۵ق). نام کامل کتاب «اِبتهاجُ الاِنسانِ و الزَّمن فی الاِحسانِ الواصلِ للحَرَمَین مِنَ الیمَنِ بمولانا الوزیر الباشا حسن» است. بیان فضیلت‌های حرمین شریفین، شرح خدمات وزیرْ حسن‌پاشا به مکه و مدینه واطلاعاتی تاریخی از وضع این دو شهر از جمله مطالب کتاب است. نویسنده کتاب از مورخان به‌نام تاریخ مکه و نویسنده کتاب الإعلام بأعلام بیت الله الحرام است.
نویسنده[ویرایش | ویرایش مبدأ]
محمد بن محمد قطب الدین نهروالی، از مورخان مشهور مکه و مؤلف الإعلام بأعلام بیت الله الحرام در تاریخ محلی مکه است. تاریخ تولد و مرگ محمد بن قطب الدین دانسته نیست. تنها از تاریخ پایان تألیف کتاب (۱۰۰۵ق) می‌توان دوره حیات او را حدس زد.[۱] قطب الدین متولد نهروال هند بود. او برای فراگرفتن علوم دینی به حجاز و مصر سفر کرد و در مکه ساکن شد.[۲] زرکلی این کتاب را نوشته قطب الدین دانسته است، نه فرزندش.[۳]
ساختار و محتوا[ویرایش | ویرایش مبدأ]
مقایسه مکه و مدینه
بخش نخست کتاب از فضیلت‌های مکه، مدینه، مسجدالحرام، کعبه سخن گفته و مکه و مدینه را با هم مقایسه کرده است.
کتاب ابتهاج الانسان دو بخش، هفت فصل و یک مقدمه دارد. بخش نخست کتاب در چهار فصلْ بیشتر از فضیلت‌های مکه، مدینه، مسجدالحرام، کعبه و سنجش میان مکه و مدینه سخن می‌گوید. بخش دوم در سه فصل، شرح حال و اعمال حسن‌پاشا وزیر سلطان مراد بنی‌سلیم عثمانی و رفتن او به یمن و بازگشتش به مکه در سال ۹۹۸ق و خیرات و پیشکش‌های او به مسجدالحرام را آورده است.[۴]
نسخه‌ها[ویرایش | ویرایش مبدأ]
از این کتاب چند نسخه خطی در دست است: نسخه دار الکتب المصریه با شماره ۷۹، نسخه المکتبة العباسیه با شماره ۱۶۰ ب و نسخه کتابخانه لیدن با شماره ۹۳۷.[۵]
پانویس[ویرایش | ویرایش مبدأ]
منابع[ویرایش | ویرایش مبدأ]
محتوای این مقاله برگرفته شده از: دانشنامه حج و حرمین شریفین مدخل ابتهاج الانسان و الزمن.
- الاعلام: الزرکلی (م.۱۳۹۶ق.)، بیروت، دار العلم للملایین، ۱۹۹۷م.
- اعلام العلماء الاعلام: عبدالکریم بن محب الدین القطبی (م.۱۰۱۴ق.)، به کوشش احمد محمد و عبدالعزیز، ریاض، دار الرفاعی، ۱۴۰۷ق.
- التاریخ و المورخون بمکه: محمد الحبیب الهلیه، الفرقان، ۱۹۴۴م.
- خلاصة الاثر فی اعیان القرن الحادی عشر: المحبی، بیروت، دار صادر.
- معجم المؤلفین: عمر کحّاله، بیروت، دار احیاء التراث العربی ـ مکتبة المثنی.
- نشر الریاحین: عاتق بن غیث البلادی، دار مکه، ۱۴۱۵ق
- هدیة العارفین: اسماعیل باشا (م.۱۳۳۹ق.)، بیروت، دار احیاء التراث العربی.