مسجد الاجابه (مدینه): تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حج
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۲۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{اشتباه نشود| مسجد الاجابه (مکه)}}
{{جعبه اطلاعات بنا
| عنوان = مسجد الاجابه
| تصویر = مسجد اجابه۳.JPG
| اندازه تصویر =
| پیوند تصویر =
| توضیح تصویر =
| نام‌های دیگر =مسجد بنی معاویه بن مالک
| مکان = مدینه
| کاربری = مسجد
| بزرگداشت نزد =
| وابسته به دین/مذهب =
| باورها =
| آیین‌ها =
| احکام =
| زیارت کنندگان =
| بازدیدکنندگان =
| زمان پایه‌گذاری = عصر نبوی
| بنیانگذار =
| رویدادها =
| بازسازی‌ها = آخرین بازسازی سال ۱۴۱۸ قمری
| بازسازی کنندگان =
| بخش‌های از میان رفته =
| ویژگی‌های تاریخی = نمازخواندن پیامبر در این مسجد
| متولیان =
| مساحت =
| طول =
| عرض =
| ارتفاع =
| وضعیت بنا =
| گنجایش =
| امکانات =
| بخش‌های بنا =
| معمار =
| سبک =
| ویژگی‌ها =
| گنبدها =
| مناره‌ها =
| درها =
| رواق‌ها =
| صحن‌ها =
| ایوان‌ها =
| گرداننده =
| نهاد وابسته =
| نهاد نگهدارنده =
| مدیر =
| روحانی =
| نهادهای زیر مجموعه =
| ثبت در =
| شماره ثبت =
| تاریخ ثبت =
| وبگاه =
| عرض جغرافیایی = ۲۴٫۴۷۲۲۲۱۲۶۳۱۸۸۹
| طول جغرافیایی = ۳۹٫۶۱۸۴۷۲۶۸۳۷۹۲۳
|‌ توضیح نقشه =
}}
مسجد الاجابه از مسجدهای تاریخی شهر [[مدینه]] است. این مسجد که در محله بنی معاویه بن مالک قرار داشته به این نام نیز خوانده شده است. [[حضرت محمد (ص)|پیامبر(ص)]] در این مسجد نماز خواند. گزارش‌ها حاکی از آن است که این مسجد ساختمانی کهن داشته که قرن هفتم ویران شده بود اما بعدا در قرن نهم و احتمالا بار دیگر در عصر حکومت عثمانی بازسازی شد. آخرین بار این مسجد در سال ۱۴۱۸ قمری/ ۱۹۹۸ میلادی بازسازی شد.
== موقعیت کنونی ==
== موقعیت کنونی ==
مسجد الاجابه در شمال شرق بقیع قرار دارد. در کناره خیابان ملک فیصل و حدود ۵۸۰ متر از مسجدالنبی فاصله دارد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AB%D8%B1%DB%8C%D9%87.pdf&page=33 مساجد الاثریه، ص ۳۳؛] معالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ، جزء ۴،‌ مجلد۲، ص 187</ref>  
مسجد الاجابه در شمال شرق [[بقیع]] قرار دارد. در کنار خیابان ملک فیصل و حدود ۵۸۰ متر از مسجدالنبی فاصله دارد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aمساجد_الاثریه.pdf&page=33 مساجد الاثریه، ص ۳۳؛] معالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ، جزء ۴،‌ مجلد۲، ص 187</ref>  


== پیدایش و نام مسجد ==
== پیدایش و نام مسجد ==
مسجد الاجابه در محله یا روستای بنی معاویه در مدینه ساخته شده است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%B9%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%A8%D9%85%D8%A7_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D9%87%D8%AC%D8%B1%D8%A9.pdf&page=140 التعریف بما انست الهجره، 140]</ref> و از همین رو به مسجد بنی معاویه بن مالک نیز شناخته شده است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B3.pdf&page=179 وفاء الوفا، ج۳، ص ۱۷۹]</ref> نام این مسجد به گونه‌ای در منابع آمده است که گویا از زمان پیامبر وجود داشته است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AB%D8%B1%DB%8C%D9%87.pdf&page=36 مساجد الاثریه، ص ۳۶]</ref> روایات حاکی از این است که پیامبر(ص) در این مسجد نماز خوانده است. بنابر روایات او در این مسجد نماز خواند و عبادت کرد و پس از عبادتش به اصحاب اطلاع داد که از خدا خواستم که امت من دچار گرسنگی و غرق و اختلاف داخلی نشوند. دو خواسته اول اجابت شد و خواسته آخر اجابت نشد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AB%D8%B1%DB%8C%D9%87.pdf&page=34 مساجد الاثریه، ص 34-35]</ref> از این رو است که این مسجد را مسجد الاجابه نامیده‌اند.
مسجد الاجابه در محله یا روستای بنی معاویه در مدینه قرار داشت<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aالتعریف_بما_انست_الهجرة.pdf&page=140 التعریف بما انست الهجره، 140]</ref> و از همین رو به مسجد بنی معاویه بن مالک نیز شناخته شده است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aوفاء_الوفاء_سمهودی_ج۳.pdf&page=179 وفاء الوفا، ج۳، ص ۱۷۹]</ref> گزارش منابع به‌گونه‌ای است که گویا این مسجد از زمان [[حضرت محمد (ص)|پیامبر(ص)]] ساخته شده بود.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده:مساجد_الاثریه.pdf&page=36 مساجد الاثریه، ص ۳۶]</ref> روایات حاکی از این است که پیامبر(ص) در این مسجد نماز خواند و دعا کرد و به اصحاب اطلاع داد که از خدا خواستم که امت من دچار گرسنگی (قحطی) و غرق و اختلاف داخلی نشوند. دو خواسته اول اجابت شد و خواسته آخر اجابت نشد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aمساجد_الاثریه.pdf&page=34 مساجد الاثریه، ص 34-35]</ref> از این رو است که این مسجد را مسجد الاجابه نامیده‌اند.


== تاریخچه بنا ==
== تاریخچه بنا ==
قدیم ترین اطلاع درباره بنای مسجد اجابه، گزارشی ابن زباله است. در زمان او یعنی در نیمه نخست سده هفتم قمری، این مسجد ویران شده بود و تنها ستون ها و محراب آن باقی مانده بود.<ref>الدره الثمینه، ص 128</ref>مطری در نیمه قرن هشتم نیز به خراب بودن مسجد اشاره می کند.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%B9%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%A8%D9%85%D8%A7_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D9%87%D8%AC%D8%B1%D8%A9.pdf&page=140 التعریف بما انست الهجره، ص 140]</ref>اما سمهودی حدود یک قرن بعد در اواخر قرن نهم گزارش می‌کند که مسجد بازسازی شده اما ستون‌هایی که ابن نجار از آن صحبت کرده باقی نمانده است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B3.pdf&page=181 وفاء الوفاء، ج۳، ص181]</ref> احتمالا مسجد در زمان او سقف نداشته است.<ref>معالم المدینه النوره بین العماره و التاریخ، جزء 4، مجلد 2، ص 196</ref> عباسی در قرن دهم نیز این مسجد را بنایی چهاردیواری و بدون سقف با محرابی بزرگ توصیف کرده است<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%D8%B9%D9%85%D8%AF%D9%87_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AE%D8%A8%D8%A7%D8%B1_%D9%81%DB%8C_%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D8%B1.pdf&page=155 عمده الاخبار، ص 150]</ref>
قدیم‌ترین اطلاع درباره بنای مسجد اجابه، گزارشی [[ابن زباله]] (تاریخ‌نگار مدینه در قرن هفتم) است. در زمان او یعنی در نیمه نخست سده هفتم، این مسجد ویران شده بود و تنها ستون‌ها و محراب آن باقی مانده بود.<ref>الدره الثمینه، ص 128</ref>[[مطری]] در نیمه قرن هشتم نیز به خراب بودن مسجد اشاره می‌کند.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aالتعریف_بما_انست_الهجرة.pdf&page=140 التعریف بما انست الهجره، ص 140]</ref>اما سمهودی حدود یک قرن بعد در اواخر قرن نهم گزارش می‌کند که مسجد بازسازی شده اما ستون‌هایی که ابن نجار از آن صحبت کرده باقی نمانده است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده:وفاء_الوفاء_سمهودی_ج۳.pdf&page=181 وفاء الوفاء، ج۳، ص181]</ref> احتمالا مسجد در زمان سمهودی سقف نداشته است.<ref>معالم المدینه النوره بین العماره و التاریخ، جزء 4، مجلد 2، ص 196</ref> احمد عباسی در قرن دهم نیز این مسجد را بنایی چهاردیواری و بدون سقف با محرابی بزرگ توصیف کرده است<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده:عمده_الاخبار_فی_مدینه_المختار.pdf&page=155 عمده الاخبار، ص 150]</ref>
 
گزارش شده که در نیمه سده چهاردهم قمری مسجد الاجابه معماری سنگی به سبک عثمانی و یک گنبد داشت اما خراب شده<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aآثار_مدینه_المنوره.pdf&page=137 آثار المدینه المنوره، ص۱۳۷]</ref> بود تا اینکه در سال ۱۹۷۹ میلادی/ ۱۳۹۹ قمری بازسازی شد<ref>معالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ، جزء ۴،‌ مجلد ۲، ص ۱۹۸</ref> و بار دوم در سال ۱۴۱۸ قمری / ۱۹۹۸ میلادی بازسازی شد و توسعه یافت و مساحت آن حدود 1000 متر مربع است. این مسجد یک گنبد هشت ضلعی و یک گلدسته دارد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aمساجد_الاثریه.pdf&page=34 مساجد الاثریه، ص۳۴]؛ معالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ، جزء ۴، مجلد ۲، ص ۲۱۰</ref>
==نگارخانه==
<gallery>
 
پرونده:مسجد اجابه۳.JPG
پرونده:بنای قدیم مسجد الاجابه.tif|بنای قدیمی مسجد الاجابه که در سال 1997 ساخته شده بود.
پرونده:پلان مسجد الاجابه مدینه.tif|نقشه افقی مسجد از کتاب معالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ
</gallery>


در قرن چهاردهم قمری از معماری سنگی مسجد اجابه به سبک مساجد ساخته شده در حکومت عثمانی گزارش کرده اند. پس از آن نیز این مسجد مدتی خراب بود تا اینکه در سال ۱۹۷۹ / ۱۳۹۹ قمری بازسازی شد<ref>معالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ، جزء ۴،‌ مجلد ۲، ص ۱۹۸</ref> و بار دوم در سال ۱۴۱۸ قمری بازسازی شد و توسعه یافت و مساحت آن حدود ۲۱۰۰۰ متر مربع است. این مسجد یک گنبد هشت ضلعی و یک گلدسته دارد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AB%D8%B1%DB%8C%D9%87.pdf&page=34 مساجد الاثریه، ص۳۴]؛ معالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ، جزء ۴، مجلد ۲، ص ۲۱۰</ref>
==پانویس==
==پانویس1==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
==منابع==
{{منابع}}
* آثار المدینه المنوره، عبدالقدوس الانصاری، مدینه، مکتبه السلفیه، ۱۹۷۳م.
* التعریف بما انست الهجره، جمال الدین محمد المطری، تحقیق سلیمان الرحیلی، ریاض، داره ملک عبدالعزیز، ۲۰۰۵م.
* عمده الاخبار فی مدینه المختار، احمد العباسی، تحقیق محمد الطیب الانصاری، ناشر: اسعد طرابزونی، بی‌تا.
* مساجد الاثریه فی المدینه النبویه، محمد الیاس عبدالغنی، مدینه، ناشر:مولف، ۲۰۰۰م. 
* معالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ، عبدالعزیز کعکی، مدینه، ناشر:مولف، ۲۰۱۱م.
* وفاء الوفا باخبار دار المصطفی، علی بن عبدالله السمهودی، تحقیق قاسم السامرائی، لندن، موسسه الفرقان للتراث الاسلامی، ۲۰۰۱م.
{{پایان}}
[[رده:مسجدهای مدینه]]
[[رده:مقاله‌های تکمیل‌شده]]
[[en:Al-Ijaba Mosque (Medina)]]
[[ar:مسجد الإجابة (المدينة)]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۴ مهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۲۲:۱۵

مسجد الاجابه
اطلاعات اوليه
نام‌های دیگر مسجد بنی معاویه بن مالک
مکان مدینه
کاربری مسجد
تاریخ بنا
زمان پایه‌گذاری عصر نبوی
بازسازی‌ها آخرین بازسازی سال ۱۴۱۸ قمری
ویژگی‌های تاریخی نمازخواندن پیامبر در این مسجد

مسیریابی

در حال بارگیری نقشه...

مسجد الاجابه از مسجدهای تاریخی شهر مدینه است. این مسجد که در محله بنی معاویه بن مالک قرار داشته به این نام نیز خوانده شده است. پیامبر(ص) در این مسجد نماز خواند. گزارش‌ها حاکی از آن است که این مسجد ساختمانی کهن داشته که قرن هفتم ویران شده بود اما بعدا در قرن نهم و احتمالا بار دیگر در عصر حکومت عثمانی بازسازی شد. آخرین بار این مسجد در سال ۱۴۱۸ قمری/ ۱۹۹۸ میلادی بازسازی شد.

موقعیت کنونی[ویرایش | ویرایش مبدأ]

مسجد الاجابه در شمال شرق بقیع قرار دارد. در کنار خیابان ملک فیصل و حدود ۵۸۰ متر از مسجدالنبی فاصله دارد.[۱]

پیدایش و نام مسجد[ویرایش | ویرایش مبدأ]

مسجد الاجابه در محله یا روستای بنی معاویه در مدینه قرار داشت[۲] و از همین رو به مسجد بنی معاویه بن مالک نیز شناخته شده است.[۳] گزارش منابع به‌گونه‌ای است که گویا این مسجد از زمان پیامبر(ص) ساخته شده بود.[۴] روایات حاکی از این است که پیامبر(ص) در این مسجد نماز خواند و دعا کرد و به اصحاب اطلاع داد که از خدا خواستم که امت من دچار گرسنگی (قحطی) و غرق و اختلاف داخلی نشوند. دو خواسته اول اجابت شد و خواسته آخر اجابت نشد.[۵] از این رو است که این مسجد را مسجد الاجابه نامیده‌اند.

تاریخچه بنا[ویرایش | ویرایش مبدأ]

قدیم‌ترین اطلاع درباره بنای مسجد اجابه، گزارشی ابن زباله (تاریخ‌نگار مدینه در قرن هفتم) است. در زمان او یعنی در نیمه نخست سده هفتم، این مسجد ویران شده بود و تنها ستون‌ها و محراب آن باقی مانده بود.[۶]مطری در نیمه قرن هشتم نیز به خراب بودن مسجد اشاره می‌کند.[۷]اما سمهودی حدود یک قرن بعد در اواخر قرن نهم گزارش می‌کند که مسجد بازسازی شده اما ستون‌هایی که ابن نجار از آن صحبت کرده باقی نمانده است.[۸] احتمالا مسجد در زمان سمهودی سقف نداشته است.[۹] احمد عباسی در قرن دهم نیز این مسجد را بنایی چهاردیواری و بدون سقف با محرابی بزرگ توصیف کرده است[۱۰]

گزارش شده که در نیمه سده چهاردهم قمری مسجد الاجابه معماری سنگی به سبک عثمانی و یک گنبد داشت اما خراب شده[۱۱] بود تا اینکه در سال ۱۹۷۹ میلادی/ ۱۳۹۹ قمری بازسازی شد[۱۲] و بار دوم در سال ۱۴۱۸ قمری / ۱۹۹۸ میلادی بازسازی شد و توسعه یافت و مساحت آن حدود 1000 متر مربع است. این مسجد یک گنبد هشت ضلعی و یک گلدسته دارد.[۱۳]

نگارخانه[ویرایش | ویرایش مبدأ]

پانویس[ویرایش | ویرایش مبدأ]

  1. مساجد الاثریه، ص ۳۳؛ معالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ، جزء ۴،‌ مجلد۲، ص 187
  2. التعریف بما انست الهجره، 140
  3. وفاء الوفا، ج۳، ص ۱۷۹
  4. مساجد الاثریه، ص ۳۶
  5. مساجد الاثریه، ص 34-35
  6. الدره الثمینه، ص 128
  7. التعریف بما انست الهجره، ص 140
  8. وفاء الوفاء، ج۳، ص181
  9. معالم المدینه النوره بین العماره و التاریخ، جزء 4، مجلد 2، ص 196
  10. عمده الاخبار، ص 150
  11. آثار المدینه المنوره، ص۱۳۷
  12. معالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ، جزء ۴،‌ مجلد ۲، ص ۱۹۸
  13. مساجد الاثریه، ص۳۴؛ معالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ، جزء ۴، مجلد ۲، ص ۲۱۰

منابع[ویرایش | ویرایش مبدأ]

  • آثار المدینه المنوره، عبدالقدوس الانصاری، مدینه، مکتبه السلفیه، ۱۹۷۳م.
  • التعریف بما انست الهجره، جمال الدین محمد المطری، تحقیق سلیمان الرحیلی، ریاض، داره ملک عبدالعزیز، ۲۰۰۵م.
  • عمده الاخبار فی مدینه المختار، احمد العباسی، تحقیق محمد الطیب الانصاری، ناشر: اسعد طرابزونی، بی‌تا.
  • مساجد الاثریه فی المدینه النبویه، محمد الیاس عبدالغنی، مدینه، ناشر:مولف، ۲۰۰۰م.
  • معالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ، عبدالعزیز کعکی، مدینه، ناشر:مولف، ۲۰۱۱م.
  • وفاء الوفا باخبار دار المصطفی، علی بن عبدالله السمهودی، تحقیق قاسم السامرائی، لندن، موسسه الفرقان للتراث الاسلامی، ۲۰۰۱م.