مسجد معرس: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۳۱: | خط ۳۱: | ||
== نام و مکان == | == نام و مکان == | ||
'''مسجد مُعَرَّس''' با نام مسجد سجده در معرس نیز شناخته می‌شود.<ref>معالم المدینة المنورة بین العمارة التاریخ، ج4، ص468.</ref> تعریس به معنای خوابیدن مسافر در محلی بعد از فرارسیدن شب<ref>وفاء الوفاء سمهودی، ج4، ص148.</ref> به شکلی که تا صبح در آنجا باقی بماند، می‌باشد.<ref name=":0" /> مسجد معرس در جنوب شرقی [[مسجد شجره (مدینه)|مسجد شجره]] قرار داشته است.<ref>معالم المدینة المنورة بین العمارة التاریخ، ج4، ص469 و 742؛ [https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B3.pdf&page=425 وفاء الوفاء سمهودی، ج۳، ص425.]</ref> | '''مسجد مُعَرَّس''' با نام مسجد سجده در معرس نیز شناخته می‌شود.<ref name=":1">معالم المدینة المنورة بین العمارة التاریخ، ج4، ص468.</ref> معرس از ماده تعریس به معنای خوابیدن مسافر<ref name=":1" /> در محلی بعد از فرارسیدن شب<ref name=":2">وفاء الوفاء سمهودی، ج4، ص148.</ref> به شکلی که تا صبح در آنجا باقی بماند، می‌باشد.<ref name=":0" /> مسجد معرس در جنوب شرقی [[مسجد شجره (مدینه)|مسجد شجره]] قرار داشته است.<ref name=":3">معالم المدینة المنورة بین العمارة التاریخ، ج4، ص469 و 742؛ [https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B3.pdf&page=425 وفاء الوفاء سمهودی، ج۳، ص425.]</ref> | ||
== پیامبر و مسجد معرس == | == پیامبر و مسجد معرس == | ||
[[رسول خدا(ص)]] در سفر حج و دیگر سفرها اگر به این نقطه می‌رسید، شب را در محدوده این مسجد تا صبح بیتوته و استراحت می‌کرد.<ref name=":0">[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B3.pdf&page=425 وفاء الوفاء سمهودی، ج۳، ص425.]</ref> بنابر گزارشی پیامبر(ص) در این محدوده نماز صبح را خوانده است.<ref>الاماکن، ص213؛ [https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%B4%D8%A8%D9%87.pdf&page=73 تاریخ المدینة المنورة، ص73.]</ref> | [[رسول خدا(ص)]] در سفر حج و دیگر سفرها اگر به این نقطه می‌رسید، شب را در محدوده این مسجد تا صبح بیتوته و استراحت می‌کرد.<ref name=":0">[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B3.pdf&page=425 وفاء الوفاء سمهودی، ج۳، ص425.]</ref> بنابر گزارشی پیامبر(ص) در این محدوده نماز صبح را خوانده است.<ref name=":4">الاماکن، ص213؛ [https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%B4%D8%A8%D9%87.pdf&page=73 تاریخ المدینة المنورة، ص73.]</ref> | ||
بنابر برخی نقلها [[رسول خدا(ص)]] هنگام خروج از مدینه از کنار شجره (در محدوده [[مسجد شجره (مدینه)|مسجد شجره]]) می‌گذشت<ref name=":2" /> و هنگام ورود به مدینه از کنار معرس عبور می‌کرد که راه کوتاه‌تری بود.<ref name=":3" /> به نقل از برخی فقها مستحب است برای کسی که وارد مدینه می‌شود در معرس فرود آید و در آنجا نماز بخواند و استراحت کند.<ref name=":4" /> | |||
== تاریخچه == | == تاریخچه == | ||
محدوده معرس در قرن سوم قمری شناخته شده بود.<ref>وفاء الوفاء سمهودی، ج4، ص62.</ref> در زمانی نامعلوم حدود قرن سوم قمری، جاری شدن سیل باعث دفن شدن محدوده مسجد شد.<ref name=":0" /> در قرن پنجم قمری دو مسجد در منطقه ذی الحلیفه توصیف شده یکی [[مسجد ذی حلیفه|مسجد بزرگی]] که مردم در آن [[احرام گزار|مُحرم]] می‌شوند و دیگری مسجد معرس.<ref>المسالك والممالك، ج1، ص406.</ref> | محدوده معرس در قرن سوم قمری شناخته شده بود.<ref name=":5">وفاء الوفاء سمهودی، ج4، ص62.</ref> در زمانی نامعلوم حدود قرن سوم قمری، جاری شدن سیل باعث دفن شدن محدوده مسجد شد.<ref name=":0" /> در قرن پنجم قمری دو مسجد در منطقه ذی الحلیفه توصیف شده یکی [[مسجد ذی حلیفه|مسجد بزرگی]] که مردم در آن [[احرام گزار|مُحرم]] می‌شوند و دیگری مسجد معرس.<ref>المسالك والممالك، ج1، ص406.</ref> | ||
مسجد در قرن هشتم موجود و مورد توجه حجاج بوده ولی اشاره ای به کیفیت بنای آن نشده. در قرن نهم قمری بنای قدیمی ساخته شده با گچ و سنگ‌های تراشیده یکدست داشته است.<ref name=":0" /> در اواخر قرن 12 و اوایل قرن 13 قمری مسجد شناخته شده و طبق گزارشی به علت سیل مخروبه بوده است.<ref>معالم المدینة المنورة بین العمارة التاریخ، ج4، ص471.</ref> امروزه محدوده مسجد پس از عملیات توسعه همه جانبه منطقه، عبارت از تل خاکی است که با شیب تندی به سمت جاده سرازیر می‌شود.<ref name=":5" /> | |||