پرش به محتوا

مسجد معرس: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حج
Heidar (بحث | مشارکت‌ها)
Heidar (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۸: خط ۸:
| نام‌های دیگر =  
| نام‌های دیگر =  
| وبگاه =  
| وبگاه =  
| مکان = در جنوب غرب [[مدینه]] و شرق [[مسجد شجره]].
| مکان = در جنوب غرب [[مدینه]] و جنوب شرق [[مسجد شجره]].
| طول =  
| طول =  
| عرض =  
| عرض =  
خط ۱۶: خط ۱۶:
| بزرگ‌داشته شده نزد =  
| بزرگ‌داشته شده نزد =  
| یاد شده در =  
| یاد شده در =  
| ویژگی یاد شده در متون مذهبی = دعا خواندن پیامبر(ص) در محدوده مسجد
| ویژگی یاد شده در متون مذهبی = نماز خواندن و استراحت پیامبر(ص) در محدوده مسجد
| باورها =  
| باورها =  
| اسطوره‌ها =  
| اسطوره‌ها =  
خط ۳۶: خط ۳۶:
[[رسول خدا(ص)]] در سفر حج و دیگر سفرها اگر به این نقطه می‌رسید، شب را در محدوده این مسجد تا صبح بیتوته و استراحت می‌کرد.<ref name=":0">[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B3.pdf&page=425 وفاء الوفاء سمهودی، ج۳، ص425.]</ref> بنابر گزارشی پیامبر(ص) در این محدوده نماز صبح را خوانده است.<ref name=":4">الاماکن، ص213؛ [https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%B4%D8%A8%D9%87.pdf&page=73 تاریخ المدینة المنورة، ص73.]</ref>
[[رسول خدا(ص)]] در سفر حج و دیگر سفرها اگر به این نقطه می‌رسید، شب را در محدوده این مسجد تا صبح بیتوته و استراحت می‌کرد.<ref name=":0">[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B3.pdf&page=425 وفاء الوفاء سمهودی، ج۳، ص425.]</ref> بنابر گزارشی پیامبر(ص) در این محدوده نماز صبح را خوانده است.<ref name=":4">الاماکن، ص213؛ [https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%B4%D8%A8%D9%87.pdf&page=73 تاریخ المدینة المنورة، ص73.]</ref>


بنابر برخی نقلها [[رسول خدا(ص)]] هنگام خروج از مدینه از کنار شجره (در محدوده [[مسجد شجره (مدینه)|مسجد شجره]]) می‌گذشت<ref name=":2" /> و هنگام ورود به مدینه از کنار معرس عبور می‌کرد که راه کوتاه‌تری بود.<ref name=":3" /> به نقل از برخی فقها مستحب است برای کسی که وارد مدینه می‌شود در معرس فرود آید و در آنجا نماز بخواند و استراحت کند.<ref name=":4" />
بنابر برخی نقلها [[رسول خدا(ص)]] هنگام خروج از مدینه از کنار شجره (در محدوده [[مسجد شجره (مدینه)|مسجد شجره]]) می‌گذشت<ref name=":2" /> و هنگام ورود به مدینه از کنار معرس عبور می‌کرد که راه کوتاه‌تری بود.<ref>عوالی اللائی، ج2، ص221.</ref> براساس روایات اهل بیت(ع) و نظرات برخی فقها، مستحب است برای کسی که وارد مدینه می‌شود در معرس فرود آید و در آنجا نماز بخواند و استراحت کند.<ref>منتهی المطلب، ج2، ص888؛ الحدائق الناضرة ج17، ص408.</ref>


== تاریخچه ==
== تاریخچه ==
خط ۴۲: خط ۴۲:


مسجد در قرن هشتم موجود و مورد توجه حجاج بوده ولی اشاره ای به کیفیت بنای آن نشده.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%B9%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%A8%D9%85%D8%A7_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D9%87%D8%AC%D8%B1%D8%A9.pdf&page=192 التعریف بما انست الهجرة، ص191 و 192.]</ref> در قرن نهم قمری بنای قدیمی ساخته شده با گچ و سنگ‌های تراشیده یکدست داشته است.<ref name=":0" /> در اواخر قرن 12 و اوایل قرن 13 قمری مسجد شناخته شده و طبق گزارشی به علت سیل مخروبه بوده است.<ref>معالم المدینة المنورة بین العمارة التاریخ، ج4، ص471.</ref> در 1416قمری/1996میلادی مسجد به شکل مخروبه با بقایایی از دیوارها و مناره‌اش باقی بود. امروزه محدوده مسجد پس از عملیات توسعه همه جانبه منطقه، عبارت از تل خاکی است که با شیب تندی به سمت جاده سرازیر می‌شود.<ref>معالم المدینة المنورة بین العمارة التاریخ، ج4، ص475و477.</ref>
مسجد در قرن هشتم موجود و مورد توجه حجاج بوده ولی اشاره ای به کیفیت بنای آن نشده.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%B9%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%A8%D9%85%D8%A7_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D9%87%D8%AC%D8%B1%D8%A9.pdf&page=192 التعریف بما انست الهجرة، ص191 و 192.]</ref> در قرن نهم قمری بنای قدیمی ساخته شده با گچ و سنگ‌های تراشیده یکدست داشته است.<ref name=":0" /> در اواخر قرن 12 و اوایل قرن 13 قمری مسجد شناخته شده و طبق گزارشی به علت سیل مخروبه بوده است.<ref>معالم المدینة المنورة بین العمارة التاریخ، ج4، ص471.</ref> در 1416قمری/1996میلادی مسجد به شکل مخروبه با بقایایی از دیوارها و مناره‌اش باقی بود. امروزه محدوده مسجد پس از عملیات توسعه همه جانبه منطقه، عبارت از تل خاکی است که با شیب تندی به سمت جاده سرازیر می‌شود.<ref>معالم المدینة المنورة بین العمارة التاریخ، ج4، ص475و477.</ref>
== نگارخانه ==
== نگارخانه ==
<gallery mode="packed" heights="150">
<gallery mode="packed" heights="150">

نسخهٔ ‏۱۱ سپتامبر ۲۰۲۵، ساعت ۱۳:۱۳

وضعیت کنونیتخریب شده
اطلاعات جغرافیایی
مکاندر جنوب غرب مدینه و جنوب شرق مسجد شجره.
قدمتعصر نبوی، صدر اسلام
باورها و آیین‌ها
ویژگی یاد شده
در متون مذهبی
نماز خواندن و استراحت پیامبر(ص) در محدوده مسجد
در حال بارگیری نقشه...

مسجد مُعَرَّس از مساجد تاریخی عربستان است که در نزدیکی مدینه

نام و مکان

مسجد مُعَرَّس با نام مسجد سجده در معرس نیز شناخته شده.[۱] معرس از ماده تعریس به معنای خوابیدن مسافر[۱] در محلی بعد از فرارسیدن شب[۲] به شکلی که تا صبح در آنجا باقی بماند، می‌باشد.[۳] مسجد معرس در جنوب غربی مدینه با فاصله 9.200 کیلومتر از مسجد النبی[۴] و جنوب شرقی مسجد شجره قرار داشته است.[۵]

پیامبر و مسجد معرس

رسول خدا(ص) در سفر حج و دیگر سفرها اگر به این نقطه می‌رسید، شب را در محدوده این مسجد تا صبح بیتوته و استراحت می‌کرد.[۳] بنابر گزارشی پیامبر(ص) در این محدوده نماز صبح را خوانده است.[۶]

بنابر برخی نقلها رسول خدا(ص) هنگام خروج از مدینه از کنار شجره (در محدوده مسجد شجره) می‌گذشت[۲] و هنگام ورود به مدینه از کنار معرس عبور می‌کرد که راه کوتاه‌تری بود.[۷] براساس روایات اهل بیت(ع) و نظرات برخی فقها، مستحب است برای کسی که وارد مدینه می‌شود در معرس فرود آید و در آنجا نماز بخواند و استراحت کند.[۸]

تاریخچه

محدوده معرس در قرن سوم قمری شناخته شده بود.[۹] در زمانی نامعلوم حدود قرن سوم قمری، جاری شدن سیل باعث دفن شدن محدوده مسجد شد.[۳] در قرن پنجم قمری دو مسجد در منطقه ذی الحلیفه توصیف شده یکی مسجد بزرگی که مردم در آن مُحرم می‌شوند و دیگری مسجد معرس.[۱۰]

مسجد در قرن هشتم موجود و مورد توجه حجاج بوده ولی اشاره ای به کیفیت بنای آن نشده.[۱۱] در قرن نهم قمری بنای قدیمی ساخته شده با گچ و سنگ‌های تراشیده یکدست داشته است.[۳] در اواخر قرن 12 و اوایل قرن 13 قمری مسجد شناخته شده و طبق گزارشی به علت سیل مخروبه بوده است.[۱۲] در 1416قمری/1996میلادی مسجد به شکل مخروبه با بقایایی از دیوارها و مناره‌اش باقی بود. امروزه محدوده مسجد پس از عملیات توسعه همه جانبه منطقه، عبارت از تل خاکی است که با شیب تندی به سمت جاده سرازیر می‌شود.[۱۳]

نگارخانه

جستارهای وابسته

پانویس

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ معالم المدینة المنورة بین العمارة التاریخ، ج4، ص468.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ وفاء الوفاء سمهودی، ج4، ص148.
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ ۳٫۳ وفاء الوفاء سمهودی، ج۳، ص425.
  4. معالم المدینة المنورة بین العمارة التاریخ، ج4، ص472.
  5. معالم المدینة المنورة بین العمارة التاریخ، ج4، ص469 و 742؛ وفاء الوفاء سمهودی، ج۳، ص425.
  6. الاماکن، ص213؛ تاریخ المدینة المنورة، ص73.
  7. عوالی اللائی، ج2، ص221.
  8. منتهی المطلب، ج2، ص888؛ الحدائق الناضرة ج17، ص408.
  9. وفاء الوفاء سمهودی، ج4، ص62.
  10. المسالك والممالك، ج1، ص406.
  11. التعریف بما انست الهجرة، ص191 و 192.
  12. معالم المدینة المنورة بین العمارة التاریخ، ج4، ص471.
  13. معالم المدینة المنورة بین العمارة التاریخ، ج4، ص475و477.

منابع

  • الاماکن، محمد بن موسس الحازمی، بی‌جا، بی‌تا.
  • معالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ، عبدالعزیز کعکی، مدینه، ناشر:مولف، ۲۰۱۱م.
  • المسالك والممالك، أبي عبيد البكري، بیروت، دارالغرب الاسلامی، 1992م.
  • تاریخ معالم المدینة المنورة قدیما و حدیثا، احمد یاسین الخیاری، المامنه العامة، ۱۹۹۹م.
  • الکامل، جرجانی، بیروت، دارالفکر، 1988م.
  • وصف المدینه المنوره، علی بن موسی الافندی، قاهره، مطبعة نهضة مصر، بی‌تا.
  • الدر الثمین فی معالم دار الرسول الامین، غالی محمدامین الشنقیطی، جده، دارالقبلة، ١٩٩٢.
  • وفاء الوفاء باخبار دارالمصطفی، علی بن عبدالله السمهودی، بیروت، دارالکتب العلمیه، ۲۰۰۶م.
  • تاریخ المدینة المنوره، عمر بن شبه (ابن شبه)، قم، دار الفکر، ۱۴۱۰ق.