مسجد حمزة بن عبدالمطلب (مدینه)
مسجد حَمزة بن عبدالمُطلب در شرق مقبرة الشهدا در مدینه قرار دارد.
 | |
| اطلاعات اوليه | |
|---|---|
| نام‌های دیگر | مسجد سیدالشهدا * مسجد شهداء احد |
| مکان | عربستان * مدینه * در نزدیکی کوه احد |
| کاربری | مسجد |
| جنبه دینی | |
| بزرگداشت نزد | مسلمانان |
| وابسته به دین/مذهب | اسلام |
| باورها | نماز خواندن پیامبر(ص) در محدوده این مسجد |
| آیین‌ها | اقامه نماز جماعت |
| تاریخ بنا | |
| زمان پایه‌گذاری | عصر نبوی |
| رویدادها | تخریب خانه‌های اطراف مسجد در اواخر 2023میلادی |
| بازسازی‌ها | آخرین بازسازی سال 2022 میلادی |
| ویژگی‌های تاریخی | محل اسکان پیامبر(ص) پیش از شروع غزوه خندق |
| وضعیت فعلی | |
| وضعیت بنا | موجود |
| گنجایش | 100 نفر |
| بخش‌های بنا | محراب و مصلی |
| ویژگی‌ها | مکان خیمه پیامبر (ص) و خواندن نماز در هنگام کندن خندق در جریان جنگ احزاب |
نام‌ها
برای مسجد حمزه، نام های قدیمی «المَشهَد» و «مشهد حمزة» بیان شده[۱] و امروزه بیشتر با نام‌های «مسجد شُهداء اُحد»[۲]، «مسجد سیدالشُهدا» و «جامع سيد الشهداء حمزة بن عبد المُطَلِب»[۳] شناخته می‌شود.
مکان
مسجد در شرق مقبره شهدای احد[۴] در میدان غزوه احد[۵] قرار دارد که مجموعا در جنوب کوه احد واقع شده‌اند.[۶]
مسجد و محل شهادت حمزه
امروزه مسجدی با نام «مسجد حمزه» است. احتمالا مسجد حمزه جایی ساخته شده که زمانی گنبدی داشته و به عنوان مشهد حمزه معروف بوده است. حسام‌السلطنه آن را دیده، اما زیارت نکرده است. محل شهادت حضرت حمزه قطعا در این مکان نبوده و اینجا فقط محل دفن است؛ زیرا نبرد در غرب مقبره و در واقع در غرب جبل رمات رخ داده است.
علی حافظ می‌گوید: استاد محمد احمد باشمیل، در کتاب غزوه احدش چنین تصور کرده است که معرکه احد در شرق کوه رمات بوده. همینطور محمد شیث خطاب در «الرسول القائد» و محمد حسنین هیکل درگیری را در شرق کوه رمات دانسته‌اند. اما استاد عبدالقدوس انصاری با هیکل به مناقشه برخاست و هیکل در کتاب «فی منزل الوحی» از آن عقیده خود برگشت و نوشت که جنگ در غرب کوه رمات بوده است.[۷]
بنابراین به‌نظر می‌رسد منشا خطای این افراد همین بوده است که محل قبلی مسجد حمزه را که به نام مشهد حمزه شهرت داشته، محل شهادت حمزه و در واقع محل نبرد او دانسته‌اند.
تاریخچه بنای مسجد
تبرک جویی
در اواسط قرن 14 قمری، مسجدی بر روی قبر حمزه بوده و قبر در داخل صحن مسجد کنار شهدای دیگر قرار داشته و مطابق نقل جعفر خلیلی (وفات در حدود1363ش/1984م/1404ق) نویسنده کتاب «موسوعة العتبات المقدسة» مردم از خاک قرمز رنگ اطراف مقبره که منتسب به حمزه می‌دانستند، تبرک جویی می‌کردند.[۶]
نگارخانه
تصاویر مسجد، در سال 2021 (زمان به وجود آمدن این ظاهر سفیدرنگ مسجد، مشخص نمی‌باشد).
پانویس
- ↑ معالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ، جزء ۴، مجلد۲، ص426
- ↑ وبسایت Welcome Saudi
- ↑ عناوین جستجوی عمومی گوگل
- ↑ آثار اسلامی مکه و مدینه
- ↑ معالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ، جزء ۴، مجلد۲، ص430.
- ↑ ۶٫۰ ۶٫۱ موسوعة العتبات المقدسة، ج3، ص219.
- ↑ فصول من تاریخ المدینة المنوره، ص١٩6 و ١٩٧.
منابع
- فصل من تاريخ المدينة المنورة، على الحافظ، جده، مكتبة الثقاف
- آثار اسلامی مکه و مدینه، رسول جعفریان، تهران، مشعر، 1386ش.
- موسوعة العتبات المقدسة، جعفر الخلیلی، بیروت، اعلمی، 1407ق.
- الدر الثمین فی معالم دار الرسول الامین، غالی محمدامین الشنقیطی، جده، دارالقبلة، ١٩٩٢.
- المجموعة المصورة لاشهر المعالم المدینة المنورة، عبدالعزیز الکعکی، مدینه، ١٩٩٩ م.
- معالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ، عبدالعزیز کعکی، مدینه، ناشر:مولف، ۲۰۱۱م.
- آثار المدینة المنورة، عبدالقدوس الانصاری، المکتبة السلفیة بالمدینة المنورة، الطبعة الثالثة، 1393هجری.
- مساجد الاثریه، محمد الیاس عبدالغنی1418ه، مطابع الرشید بالمدینة المنورة، الطبعة الثانیة، 1419ه.
- وفاء الوفا باخبار دار المصطفی، علی بن عبدالله السمهودی، تحقیق قاسم السامرائی، لندن، موسسه الفرقان للتراث الاسلامی، ۲۰۰۱م.
- تاریخ مدینه منوره، عمر بن شبه نمیری، .
- الرحلة العیاشیة، ابوسالم عبدالله بن محمد عیاشی، دارالسویدی للنشر و التوزیع، طبعة الاولی، 2006.
- تاریخ معالم المدینة المنورة قدیما و حدیثا، خیاری، احمد یاسین احمد. ۱۴۱۹. ۱ج. ریاض عربستان: المملکة العربیة السعودیة. الأمانة العامة للإحتفال بمرور مائة عام علی تأسیس المملکة.
- وبسایت «وکالة الانباء السعودیه»