بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
(۴۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{در | {{اشتباه نشود|مسجد امام علی در تنعیم|مسجد امام علی در خندق}} | ||
{{جعبه اطلاعات بنا | {{جعبه اطلاعات بنا | ||
| عنوان = مسجد امام علی (از مسجدهای مصلی) | | عنوان = مسجد امام علی (از مسجدهای مصلی) | ||
خط ۷: | خط ۷: | ||
| توضیح تصویر = | | توضیح تصویر = | ||
| نامهای دیگر = | | نامهای دیگر = | ||
| مکان = | | مکان = مناخه در غرب مسجدالنبی در شهر مدینه | ||
| کاربری = | | کاربری = مسجد | ||
| بزرگداشت نزد = | | بزرگداشت نزد = | ||
| وابسته به دین/مذهب = | | وابسته به دین/مذهب = | ||
خط ۲۲: | خط ۲۲: | ||
| بازسازی کنندگان = | | بازسازی کنندگان = | ||
| بخشهای از میان رفته = | | بخشهای از میان رفته = | ||
| ویژگیهای تاریخی = | | ویژگیهای تاریخی = محل نماز عید پیامبر و امام علی | ||
| متولیان = | | متولیان = | ||
| مساحت = | | مساحت = | ||
خط ۵۶: | خط ۵۶: | ||
}} | }} | ||
'''مسجد امام علی (ع)''' یکی از مساجد تاریخی [[مدینه]] است. این مسجد در محله [[مناخه]] در غرب [[مسجد | '''مسجد امام علی (ع)''' یکی از مساجد تاریخی [[مدینه]] است که در محل مصلای پیامبر(ص)، ساخته شده است. مصلی، مکانی باز بود که پیامبر و مردم مدينه در آن نماز عید قربان و فطر را میخواندند. این مسجد در محله [[مناخه]]، در غرب [[مسجد النبی]] قرار دارد. بنابر گزارشهایی، امام علی(ع) در زمانی که [[عثمان بن عفان|عثمان]] در حصر مخالفانش بود، در این مکان [[نماز عید]] را برپا کرد. | ||
==موقعیت جغرافیایی== | ==موقعیت جغرافیایی== | ||
مسجد علی بن | مسجد علی بن ابی طالب(ع) و [[مسجد غمامه|مسجد مصلی]] و [[مسجد ابوبکر(مدینه)|مسجد ابوبکر]]، سه مسجدی است که به عنوان مسجدهای مصلای پیامبر در محله مناخه شناخته میشوند. این مسجدها در نزدیکی هم، در غرب مسجدالنبی قرار دارند.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aمساجد_الاثریه.pdf&page=223 مساجد الاثریه، ص 223]</ref> مسجد امام علی در شمال مسجد مصلی و مسجد ابوبکر قرار گرفته و با مسجد مصلی 122، با مسجد ابوبکر 80 و با مسجدالنبی 290 متر فاصله دارد. <ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AB%D8%B1%DB%8C%D9%87.pdf&page=242 مساجد الاثریه، ص 242ِ]؛ معالم المدینه المنوره بین العماره والتاریخ، ج 1، ص486.</ref> | ||
این مسجدها در | به نوشته سمهودی (درگذشت: 911ق)، تاریخنگار مدینه، این مسجدها در جايى ساخته شدهاند که پیامبر در آنها، نماز عید برپا مىکرده است. اين اماکن در ابتدا مسجد نبوده؛ بلکه فضایى باز یا صحرا بوده و بعدها به مسجد تبدیل شده است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده:وفاء_الوفاء_سمهودی_ج۳.pdf&page=122 وفاء الوفاء، ج3، ص 122]</ref> | ||
== وجه تسمیه == | == وجه تسمیه == | ||
بنابر روایاتی، در زمانی که عثمان در خانهاش در محاصره مخالفان بود، [[امام علی(ع)]] در مکان این مسجد، نماز عید خواند. بنابر نظر برخی از تاریخنگاران مدینه، همین گزارش، علت نامگذاری اين مسجد بوده است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده:وفاء_الوفاء_سمهودی_ج۳.pdf&page=121 وفاء الوفاء، ج3، ص 121]</ref> آنان تاکید کردهاند که امام علی(ع) و خلفا، تنها در نمازگاههای پیامبر(ص) نماز عيد میخواندند؛ بنابراين مسجد علی بن ابیطالب نیز یکی از مصلاهای پیامبر بوده است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aالتعریف_بما_انست_الهجرة.pdf&page=147 التعریف بما انست الهجرة، ص 147]</ref> | |||
==تاریخ بنای مسجد== | |||
بنابر دیدگاه سمهودی، این مسجد نخستین بار در زمان عمر بن عبدالعزیز (حک:87-93ق.) ساخته شد؛ اما بعدها از میان رفت و مکان آن، محل دفن برخی حاجیانی شد که در [[ایام الحج|موسم حج]] وفات میکردند. در سال 881ق زینالدین ضیغم منصوری، امیر مدینه، آن را بازسازی کرد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aوفاء_الوفاء_سمهودی_ج۳.pdf&page=123 وفاء الوفاء، ج3، ص 123]</ref> | |||
علی بن موسی در 1303ق/ 1885م از اين مسجد، به عنوان مسجدى که یک مناره دارد، یاد کرده است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aوصف_المدینه_المنوره.pdf&page=1 وصف المدینه المنوره، ص 17]</ref> ابراهیم رفعت پاشا نیز در سفرش در سال 1318ق به اين مسجد، اشاره کرده است.<ref>[https://wikihaj.com/images/9/9e/مرآة_الحرمین_ابراهیم_رفعت_پاشا_ج1.pdf مراة الحرمین، ج1، ص 422]</ref> | |||
== | ===بازسازی مسجد در سده سیزدهم قمری=== | ||
در کتیبهای که بنابر گزارشی تا سالهای ابتدای قرن بیستم میلادی بر دیوار مسجد بود، اشعاری درج شده بود که نشان میداد این مسجد در تاریخ 1269ق/1852م (دوران حکومت سلطان عبدالمجید اول عثمانی) بازسازی شده است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aالمدینه_المنوره_تطورها_العمرانی.pdf&page=158 المدینه المنوره، ص 158]؛ [https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده:معالم_المدینه_المنوره_بین_العمارة_و_التاریخ_جزء4_المجلد1.pdf&page=489 معالم المدینه المنوره، جزء4، مجلد1، ص 489] | |||
</ref> این بنا تا پیش از بازسازی آن در۱۴۱۱ق/ 1991م، به این شکل بود: | |||
[[پرونده:نمای مسجد امام علی پیش از بازسازی 1991.png|وسط|بیقاب|593x593px|جایگزین=نمایی از بنای سال 1269 قمری]] | |||
===بازسازی سال 1991 میلادی=== | |||
مسجد امام علی در مناخه در سال 1411ق (1991م) به دلیل فرسودگی، پس از تخریب کامل، به همان شکل و معمارى قبلىاش، بازسازی شده<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aمساجد_الاثریه.pdf&page=243 مساجد الاثریه، ص 243]؛ [https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده:معالم_المدینه_المنوره_بین_العمارة_و_التاریخ_جزء4_المجلد1.pdf&page=490 معالم المدینه المنوره، جزء4، مجلد1، ص 490]</ref> و محل نماز زنان و سرویس بهداشتی به آن اضافه شد.<ref name=":0">[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده:معالم_المدینه_المنوره_بین_العمارة_و_التاریخ_جزء4_المجلد1.pdf&page=490 معالم المدینه المنوره، جزء4، مجلد1، ص 490]</ref> در سال 1429ق/2009م نیز تعمیراتی در اين مسجد انجام شد.<ref name=":0" /> | |||
[[پرونده:نمای مسجد علی بن ابیطالب بعد از بازسازی 1991.tif|وسط|بیقاب|500px|نمای مسجد علی بن ابیطالب بعد از بازسازی ۱۹۹۱م.]] | |||
==ویژگیهای ساختمان مسجد== | |||
شکل بنای مسجد امام علی(ع) مستطیل است. در سمت شمال، یک صحن روباز و در سمت جنوبی، رواقی (بخش سقفدار) با هفت گنبد قرار دارد که بزرگترین آنها گنبد محراب است. این رواق 30 متر طول و 6 متر عرض داشته و درهای آن به صحن مسجد باز میشود. این مسجد یک گلدسته نیز دارد که در گوشه جنوب شرقی آن قرار گرفته است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aمعالم_المدینه_المنوره_بین_العمارة_و_التاریخ_جزء4_المجلد1.pdf&page=490 معالم المدینه المنوره بین العماره والتاریخ جلد1 ص490]</ref> | |||
== | == نگارخانه == | ||
<gallery mode="packed" heights="200px"> | <gallery mode="packed" heights="200px"> | ||
پرونده:مسجد امام علی (ع).jpg | پرونده:مسجد امام علی (ع).jpg | ||
پرونده:مسجد امام علی (ع)2.jpg | پرونده:مسجد امام علی (ع)2.jpg | ||
</gallery> | پرونده:کتیبه مسجد امام علی.webp | ||
پرونده:مسجد امام علی در ورودی.webp | |||
</gallery>تصویر زیر، فاصله مسجدهای مصلی را تا یکی از گوشههای ساختمان فعلی مسجدالنبی نشان میدهد. | |||
[[پرونده:نقشه_مسجدهای_مصلا.png|جایگزین=مسجدهای مصلا در مناخه|وسط|بیقاب|593x593پیکسل]] | |||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
خط ۸۸: | خط ۹۶: | ||
==منابع == | ==منابع == | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
*'''معالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ'''،عبدالعزیز کعکی،بیروت، دار مکتبه الهلال، 2007. | *'''معالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ'''،عبدالعزیز کعکی،بیروت، دار مکتبه الهلال، 2007. | ||
*''' | * '''وفاء الوفاء باخبار دار المصطفی'''، علی بن عبدالله سمهودی، تصحیح قاسم السامرائی، لندن، الفرقان، 2001م | ||
*'''التعريف بما آنست الهجرة،''' جمال الدین محمد بن احمد المطری، ریاض، اداره الملک عبد العزیز، 1426ه ق. | *'''التعريف بما آنست الهجرة،''' جمال الدین محمد بن احمد المطری، تصحیح سلیمان الرحیلی، ریاض، اداره الملک عبد العزیز، 1426ه ق. | ||
*'''مساجد الاثریه فی المدینه النبویه'''، محمد الیاس عبدالغنی، مدینه، ناشر: مولف. | |||
* '''وصف المدینه المنوره''' | |||
* '''المدینه المنوره تطورها العمرانی و تراثها المعماری'''، صالح لمعی مصطفی، بیروت، دار النهضة العربیة، 1981 | |||
* '''مراة الحرمین'''، ابراهیم رفعت پاشا، | |||
{{پایان}} | {{پایان}} |