پرش به محتوا

مسجد حمزة بن عبدالمطلب (مدینه): تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حج
Heidar (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
Kamran (بحث | مشارکت‌ها)
 
(۳۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱۰: خط ۱۰:
| بزرگداشت نزد = مسلمانان
| بزرگداشت نزد = مسلمانان
| وابسته به دین/مذهب = اسلام
| وابسته به دین/مذهب = اسلام
| باورها = نماز خواندن پیامبر(ص) در محدوده این مسجد
| باورها =  
| آیین‌ها = اقامه نماز جماعت
| آیین‌ها = اقامه نماز جماعت
| زمان پایه‌گذاری = عصر نبوی
| زمان پایه‌گذاری =  
| بنیانگذار =  
| بنیانگذار =  
| رویدادها = تخریب خانه‌های اطراف مسجد در اواخر 2023میلادی
| رویدادها =  
| بازسازی‌ها = آخرین بازسازی سال 2022 میلادی
| بازسازی‌ها =  
| ویژگی‌های تاریخی = محل اسکان پیامبر(ص) پیش از شروع غزوه خندق
| ویژگی‌های تاریخی =  
| مساحت =  
| مساحت = 54هزار متر مربع
| طول =  
| طول =  
| عرض =  
| عرض =  
| ارتفاع =  
| ارتفاع =  
| وضعیت بنا = موجود
| وضعیت بنا = موجود
| گنجایش = 100 نفر
| گنجایش = 15 هزار نمازگزار
| امکانات =  
| امکانات =  
| بخش‌های بنا = محراب و مصلی
| بخش‌های بنا =  
| ویژگی‌ها = مکان خیمه [[پیامبر (ص)]] و خواندن نماز در هنگام کندن خندق در جریان [[جنگ احزاب]]
| ویژگی‌ها =  
| عرض جغرافیایی = 24.480274
| عرض جغرافیایی = 24.503514
| طول جغرافیایی = 39.603538
| طول جغرافیایی = 39.612419
| توضیح نقشه =  
| توضیح نقشه =  
}}'''مسجد حَمزة بن عبدالمُطلب''' در شرق [[مقبرة الشهدا]] در [[مدینه]] قرار دارد.
}}'''مسجد حَمزة بن عبدالمُطلب''' در شرق [[مقبره شهدای احد|مقبرة الشهدا]] در شمال [[مدینه]] قرار دارد. مسجد حمزه منتسب به [[حمزة بن عبدالمطلب]] عموی [[حضرت محمد (ص)|پیامبر(ص)]] است و با نام مسجد سیدالشهدا نیز شناخته می‌شود. پس از تخریب بنای [[مقبره شهدا]] در 1344قمری توسط [[وهابیان]]، در نزدیکی شرق آن مسجد جدید سیدالشهدا ساخته شده است.


== نام‌ها ==
== نام‌ها ==
برای مسجد حمزه، نام های قدیمی «المَشهَد» و «مشهد حمزة» بیان شده<ref>معالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ، جزء ۴، مجلد۲، ص426</ref> و امروزه بیشتر با نام‌های «مسجد شُهداء اُحد»<ref>وبسایت [https://welcomesaudi.com/ar/activity/masjid-shuhada-uhud-madinah Welcome Saudi]</ref>، «مسجد سیدالشُهدا» و «جامع سيد الشهداء حمزة بن عبد المُطَلِب»<ref>[https://www.google.com/search?q=%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9+%D8%B3%D9%8A%D8%AF+%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%A1+%D8%AD%D9%85%D8%B2%D9%87+%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87&oq=%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9+%D8%B3%D9%8A%D8%AF+%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%A1+%D8%AD%D9%85%D8%B2%D9%87+%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87&gs_lcrp=EgZjaHJvbWUyBggAEEUYOTIHCAEQIRifBdIBCDM0MzFqMGo3qAIAsAIA&sourceid=chrome&ie=UTF-8&lqi=#rlimm=13143286140117924360 عناوین جستجوی عمومی گوگل]</ref> شناخته می‌شود.
مسجد حمزه منتسب به [[حمزة بن عبدالمطلب]] عموی [[حضرت محمد (ص)|پیامبر(ص)]] می‌باشد و امروزه بیشتر با نام‌های «مسجد شُهداء اُحد»<ref>وبسایت [https://welcomesaudi.com/ar/activity/masjid-shuhada-uhud-madinah Welcome Saudi]</ref>، «مسجد سیدالشُهدا»<ref>معالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ، جزء ۴، مجلد۲، ص426؛ [https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D9%85%D8%B9%D8%A7%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D9%82%D8%AF%DB%8C%D9%85%D8%A7_%D9%88_%D8%AD%D8%AF%DB%8C%D8%AB%D8%A7.pdf&page=189 تاریخ معالم المدینه المنوره قدیما و حدیثا، ص189]</ref> و «جامع سيد الشهداء حمزة بن عبد المُطَلِب»<ref>[https://www.google.com/search?q=%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9+%D8%B3%D9%8A%D8%AF+%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%A1+%D8%AD%D9%85%D8%B2%D9%87+%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87&oq=%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9+%D8%B3%D9%8A%D8%AF+%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%A1+%D8%AD%D9%85%D8%B2%D9%87+%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87&gs_lcrp=EgZjaHJvbWUyBggAEEUYOTIHCAEQIRifBdIBCDM0MzFqMGo3qAIAsAIA&sourceid=chrome&ie=UTF-8&lqi=#rlimm=13143286140117924360 عناوین جستجوی عمومی گوگل]</ref> شناخته می‌شود.


== مکان ==
== تاریخچه ==
مسجد در شرق [[مقبرة الشهدا|مقبره شهدای احد]]<ref>آثار اسلامی مکه و مدینه</ref> در [[میدان غزوه احد]]<ref>معالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ، جزء ۴، مجلد۲، ص430.</ref> قرار دارد که مجموعا در جنوب [[کوه احد]] واقع شده‌اند.<ref name=":0">موسوعة العتبات المقدسة، ج3، ص219.</ref>
مسجد حمزه امروزه در شمال [[مدینه]]، در محل رویداد [[غزوه احد]]<ref>معالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ، جزء ۴، مجلد۲، ص428-430.</ref> در جنوب [[کوه احد]]<ref name=":02">رحلة ابن جبير، ص154.</ref> و شرق [[مقبره شهدای احد]] قرار دارد.<ref>آثار اسلامی مکه و مدینه، ص377.</ref>مساحت آن ۵۴‌هزار مترمربع است و با گنجایش ۱۵هزار نمازگزار، در سه کیلومتری شمال مسجدالنبی قرار دارد.<ref name=":0" />


==مسجد و محل شهادت حمزه==
پیشتر در محل این مسجد، [[مسجد عسکر]] قرار داشت که در سال 1405قمری/1985میلادی به صورت کامل تخریب کردند<ref>معالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ، جزء۴، مجلد۲، ص376.</ref> مسجد حمزه را در مکان [[مسجد عسکر]] در حدود 1413قمری/1992میلادی ساختند<ref name=":12">[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D9%85%D8%B9%D8%A7%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D9%82%D8%AF%DB%8C%D9%85%D8%A7_%D9%88_%D8%AD%D8%AF%DB%8C%D8%AB%D8%A7.pdf&page=191 تاریخ معالم المدینه المنوره قدیما و حدیثا، ص191.]</ref><ref>معالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ، جزء۴، مجلد۲، ص368.</ref> و در سال 2014 یک بار بازسازی شد.<ref>معالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ، جزء ۴، مجلد۲، ص445-455</ref> این مسجد بار دیگر در سال 2017 تخریب شد مسجد بزرگ فعلی ساخته شد.<ref>معالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ، جزء ۴، مجلد۲، ص445.</ref><ref name=":0">[https://iqna.ir/fa/news/4073195/%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF-%D8%B3%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%87%D8%AF%D8%A7-%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D8%B1-%D8%AC%D9%86%DA%AF-%D8%A7%D8%AD%D8%AF-%D8%AF%D8%B1-%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87 خبرگزاری ایکنا]</ref>
امروزه مسجدی با نام «مسجد حمزه»  است. احتمالا مسجد حمزه جایی ساخته شده که زمانی گنبدی داشته و به عنوان مشهد حمزه معروف بوده است. حسام‌السلطنه آن را دیده، اما [[زیارت]] نکرده است. محل شهادت حضرت حمزه قطعا در این مکان نبوده و اینجا فقط محل دفن است؛ زیرا نبرد در غرب مقبره و در واقع در غرب [[جبل رمات]] رخ داده است.


علی حافظ می‌گوید: استاد محمد احمد باشمیل، در کتاب غزوه احدش چنین تصور کرده است که [[جنگ احد|معرکه احد]] در شرق کوه رمات بوده. همینطور محمد شیث خطاب در «الرسول القائد» و محمد حسنین هیکل درگیری را در شرق کوه رمات دانسته‌اند. اما استاد عبدالقدوس انصاری با هیکل به مناقشه برخاست و هیکل در کتاب «فی منزل الوحی» از آن عقیده خود برگشت و نوشت که جنگ در غرب کوه رمات بوده است.<ref>فصول من تاریخ المدینة المنوره، ص١٩6 و ١٩٧.</ref>
== نگارخانه ==
=== تصاویر جدید مسجد ===
<gallery mode="packed" heights="150">
پرونده:مسجد حمزه 8.png|از بیرون
پرونده:مسجد حمزه 10.png|جایگزین=
</gallery>


بنابراین به‌نظر می‌رسد منشا خطای این افراد همین بوده است که محل قبلی مسجد حمزه را که به نام مشهد حمزه شهرت داشته، محل شهادت حمزه و در واقع محل نبرد او دانسته‌اند.
=== تصاویر قدیمی ===
<gallery mode="packed" heights="150">
پرونده:مسجد حمزه 5.png|تصویر مسجد عسکر پس از1385قمری
پرونده:مسجد عسکر.png|تصویر مربوط به مسجد حمزه، حج سال 1413قمری
پرونده:مسجد حمزه 11.png|تصویر مسجدبعد از بازسازی به حدود 2014میلادی/1435قمری
</gallery>


== تاریخچه بنای مسجد ==
== جستارهای وابسته ==
ابراهیم رفعت باشا (م.1353ق.) در مقابل درب مسجد، سنگی را دیده که بر روی آن تاریخ بنای مسجد، در سال 275قمری اعلام شده بود.<ref>مرآة الحرمين، ج1، ص393.</ref>


بنای مسجد در مکان فعلی را مادر خلیفه «الناصر عباسی» در 590قمری ساخت.<ref>مرآة الحرمين، ج1، ص392.</ref>
* [[مقبره شهدای احد]]
 
* [[غزوه احد]]
== تبرک جویی ==
* [[مسجدهای مدینه]]
در اواسط قرن 14 قمری، مسجدی بر روی قبر حمزه بوده و قبر در داخل صحن مسجد کنار شهدای دیگر قرار داشته و مطابق نقل جعفر خلیلی (وفات در حدود1363ش/1984م/1404ق) نویسنده کتاب «موسوعة العتبات المقدسة» مردم از خاک قرمز رنگ اطراف مقبره که منتسب به حمزه می‌دانستند، تبرک جویی می‌کردند.<ref name=":0" />
 
== نگارخانه ==
 
==== تصاویر مسجد، در سال 2021 (زمان به وجود آمدن این ظاهر سفیدرنگ مسجد، مشخص نمی‌باشد). ====
<gallery>
پرونده:مسجد حمزه مدینه.png|alt=
</gallery>


==پانویس==
==پانویس==
{{پانویس}}
{{پانویس}}


==منابع ==
==منابع ==
{{منابع}}
{{منابع}}
*'''مرآة الحرمين'''، ابراهیم رفعت باشا، قاهره، المكتبه الثقافيه الدينيه، بی‌تا.
*'''كشف الارتياب في أتباع محمد بن عبد الوهاب'''، سید محسن امین، قم، مکتبة الحرمین، بی‌تا
*'''فصل من تاريخ المدينة المنورة'''، على الحافظ، جده، مكتبة الثقاف
*'''آثار اسلامی مکه و مدینه'''، رسول جعفریان، تهران، مشعر، 1386ش.
*'''آثار اسلامی مکه و مدینه'''، رسول جعفریان، تهران، مشعر، 1386ش.
*'''موسوعة العتبات المقدسة'''، جعفر الخلیلی، بیروت، اعلمی، 1407ق.
*'''رحلة ابن جبير ( تذكرة بالأخبار عن اتفاقات الأسفار )'''، محمد بن احمد ابن جبیر، بیروت، العربیه، 2008م.
*'''الدر الثمین فی معالم دار الرسول الامین'''، غالی محمدامین الشنقیطی، جده، دارالقبلة، ١٩٩٢.
*'''معالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ'''، عبدالعزیز کعکی، مدینه، ناشر:مولف، ۲۰۱۱م.{{پایان}}{{اماکن مدینه}}
*'''المجموعة المصورة لاشهر المعالم المدینة المنورة'''، عبدالعزیز الکعکی، مدینه، ١٩٩٩ م.
*'''معالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ'''، عبدالعزیز کعکی، مدینه، ناشر:مولف، ۲۰۱۱م.
*'''آثار المدینة المنورة'''، عبدالقدوس الانصاری، المکتبة السلفیة بالمدینة المنورة، الطبعة الثالثة، 1393هجری.
*'''مساجد الاثریه'''، محمد الیاس عبدالغنی1418ه، مطابع الرشید بالمدینة المنورة، الطبعة الثانیة، 1419ه.
*'''وفاء الوفا باخبار دار المصطفی'''، علی بن عبدالله السمهودی، تحقیق قاسم السامرائی، لندن، موسسه الفرقان للتراث الاسلامی، ۲۰۰۱م.
*'''تاریخ مدینه منوره'''، عمر بن شبه نمیری، .
*'''الرحلة العیاشیة'''، ابوسالم عبدالله بن محمد عیاشی، دارالسویدی للنشر و التوزیع، طبعة الاولی، 2006.
*'''تاریخ معالم المدینة المنورة قدیما و حدیثا'''، خیاری، احمد یاسین احمد. ۱۴۱۹. ۱ج. ریاض  عربستان: المملکة العربیة السعودیة. الأمانة العامة للإحتفال بمرور مائة عام علی تأسیس المملکة.
*'''وبسایت «ولکام سعودی»'''
 
 
{{پایان}}
{{اماکن مدینه}}
 
[[رده:مسجدهای مدینه]]
[[رده:مسجدهای مدینه]]
[[رده:مکان‌‌های تاریخی مدینه]]
[[رده:مکان‌‌های تاریخی مدینه]]
[[رده:مقاله‌های تکمیل‌شده]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۸ اکتبر ۲۰۲۵، ساعت ۱۳:۵۹

اطلاعات اوليه
نام‌های دیگرمسجد سیدالشهدا * مسجد شهداء احد
مکانعربستان * مدینه * در نزدیکی کوه احد
کاربریمسجد
جنبه دینی
بزرگداشت نزدمسلمانان
وابسته به دین/مذهباسلام
آیین‌هااقامه نماز جماعت
وضعیت فعلی
مساحت54هزار متر مربع
وضعیت بناموجود
گنجایش15 هزار نمازگزار

مسیریابی

در حال بارگیری نقشه...

مسجد حَمزة بن عبدالمُطلب در شرق مقبرة الشهدا در شمال مدینه قرار دارد. مسجد حمزه منتسب به حمزة بن عبدالمطلب عموی پیامبر(ص) است و با نام مسجد سیدالشهدا نیز شناخته می‌شود. پس از تخریب بنای مقبره شهدا در 1344قمری توسط وهابیان، در نزدیکی شرق آن مسجد جدید سیدالشهدا ساخته شده است.

نام‌ها[ویرایش | ویرایش مبدأ]

مسجد حمزه منتسب به حمزة بن عبدالمطلب عموی پیامبر(ص) می‌باشد و امروزه بیشتر با نام‌های «مسجد شُهداء اُحد»[۱]، «مسجد سیدالشُهدا»[۲] و «جامع سيد الشهداء حمزة بن عبد المُطَلِب»[۳] شناخته می‌شود.

تاریخچه[ویرایش | ویرایش مبدأ]

مسجد حمزه امروزه در شمال مدینه، در محل رویداد غزوه احد[۴] در جنوب کوه احد[۵] و شرق مقبره شهدای احد قرار دارد.[۶]مساحت آن ۵۴‌هزار مترمربع است و با گنجایش ۱۵هزار نمازگزار، در سه کیلومتری شمال مسجدالنبی قرار دارد.[۷]

پیشتر در محل این مسجد، مسجد عسکر قرار داشت که در سال 1405قمری/1985میلادی به صورت کامل تخریب کردند[۸] مسجد حمزه را در مکان مسجد عسکر در حدود 1413قمری/1992میلادی ساختند[۹][۱۰] و در سال 2014 یک بار بازسازی شد.[۱۱] این مسجد بار دیگر در سال 2017 تخریب شد مسجد بزرگ فعلی ساخته شد.[۱۲][۷]

نگارخانه[ویرایش | ویرایش مبدأ]

تصاویر جدید مسجد[ویرایش | ویرایش مبدأ]

تصاویر قدیمی[ویرایش | ویرایش مبدأ]

جستارهای وابسته[ویرایش | ویرایش مبدأ]

پانویس[ویرایش | ویرایش مبدأ]

  1. وبسایت Welcome Saudi
  2. معالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ، جزء ۴، مجلد۲، ص426؛ تاریخ معالم المدینه المنوره قدیما و حدیثا، ص189
  3. عناوین جستجوی عمومی گوگل
  4. معالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ، جزء ۴، مجلد۲، ص428-430.
  5. رحلة ابن جبير، ص154.
  6. آثار اسلامی مکه و مدینه، ص377.
  7. ۷٫۰ ۷٫۱ خبرگزاری ایکنا
  8. معالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ، جزء۴، مجلد۲، ص376.
  9. تاریخ معالم المدینه المنوره قدیما و حدیثا، ص191.
  10. معالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ، جزء۴، مجلد۲، ص368.
  11. معالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ، جزء ۴، مجلد۲، ص445-455
  12. معالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ، جزء ۴، مجلد۲، ص445.

منابع[ویرایش | ویرایش مبدأ]

  • كشف الارتياب في أتباع محمد بن عبد الوهاب، سید محسن امین، قم، مکتبة الحرمین، بی‌تا
  • آثار اسلامی مکه و مدینه، رسول جعفریان، تهران، مشعر، 1386ش.
  • رحلة ابن جبير ( تذكرة بالأخبار عن اتفاقات الأسفار )، محمد بن احمد ابن جبیر، بیروت، العربیه، 2008م.
  • معالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ، عبدالعزیز کعکی، مدینه، ناشر:مولف، ۲۰۱۱م.