مسجد فاطمه زهرا (س): تفاوت میان نسخه‌ها

→ تفاوت با ویرایش قدیمی‌تر

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
-{{در دست ویرایش|ماه=[[شهریور]]|روز=[[۱۷]]|سال=[[۱۴۰۳]]|کاربر=Heidar  }}
+'''مسجد فاطمه زهرا''' (س) از مساجد [[مدینه]] است که بعد از قرن 14 هجری در جنوبی‌ترین محدوده [[مساجد خندق|مساجد فتح]] ساخته شده و در نزدیکی غرب [[مسجد امام علی در خندق|مسجد حضرت علی]] قرار دارد. این مکان، یکی از موقعیت‌های فرماندهی [[حضرت محمد (ص)|پیامبر(ص)]] در [[غزوه احزاب|غزوه خندق]] بوده است که همراه صحابه در وقت اذان، نماز اقامه می‌کردند. مسجد عبارت از یک مستطیل بدون سقف است و دیوارهایی با ارتفاع حدودا یک متر دارد که با حصارهای فلزی احاطه شده است. نام دیگر این مسجد را مسجد سعد بن معاذ ذکر کرده‌اند.
-[[رده:مقاله‌های در حال ویرایش]]
-== نام ==
-یکی از [[مساجد خندق|مساجد هفتگانه منطقه خندق]]، مسجد فاطمه زهرا عليها السلام يا به نوشته برخى از محقّقان سنّى، مسجد سعد بن معاذ است. هيچ يك از اين دو نام، در منابع كهن نيامده است.<ref name=":0">آثار اسلامى مكه و مدينه ( فارسي )، جعفريان، ص۳۰۳.</ref> ممکن است نام سعد بن معاذ بر این مسجد به علت مشارکت او در غزوه خندق و تیر خوردن او در این منطقه باشد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AB%D8%B1%DB%8C%D9%87.pdf&page=149 مساجد الاثریه، عبدالغنی، ص149.]</ref>
-وجه تسمیه صریحی برای نام حضرت زهرا(س) بر این مسجد در کتب و اسناد، یافت نشده است اما سایت ها و خبرگزاری های متعدد فارسی وجه اتصال این مسجد با ایشان را اینگونه بیان کرده اند:«حضرت فاطمه(سلام الله علیها) هنگام جنگ خندق در این مکان برای پدر و همسرش امام علی(علیه السلام) غذا و نان تهیه می ‌کرد»<ref>[https://www.shabestan.news/news/1242273/%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF-%D8%AD%D8%B6%D8%B1%D8%AA-%D9%81%D8%A7%D8%B7%D9%85%D9%87-%D8%A7%D9%84%D8%B2%D9%87%D8%B1%D8%A7-%D8%B3-%D8%AF%D8%B1-%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87-%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87-%D8%B9%DA%A9%D8%B3 خبرگزاری شبستان، کد خبر 1242273.]</ref>
-گزارش های کتب تاریخی حضور حضرت زهرا(س) را در جریان جنگ احزاب برای رساندن نان به پیامبر تایید میکنند ولی اشاره ای به پختن نان در محدوده این مسجد ندارند، در هر صورت با توجه به یاری رسانی حضرت زهرا برای تغذیه پبامبر(ص)، دلیل مناسبی برای نامگزاری یکی از [[مساجد فتح|مساجد هفتگانه]] به نام ایشان وجود دارد.
-در ادامه به تفصیل، گزارش حضور ایشان ارائه میشود: به هنگامه نبرد خندق كه مدينه در محاصره دشمن بود فاطمه زهرا (سلام الله علیها) نانى را براى رسول خدا (صلى الله عليه و آله) برد. پيامبر (ص) پرسيد: اين چيست؟ فاطمه(س) پاسخ داد نان پختم و دلم آرام نگرفت تا اينكه برايتان نان آوردم.
-پيامبر (ص) فرمود: «اين اولين غذايى است كه پس از سه روز پدرت بر دهان مى گذارد». [ذخائر العقبى ص 46- طبقات ج 1 ص 114- شرح نهج البلاغه ابن ابى الحديد ج 11 ص 129.] وجود مسجد حضرت زهرا(س) بر دامنه كوه «سلع» نشان و يادگارى از حضور حضرت(س) در روزهاى سخت محاصره است.
-== بنای مسجد ==
-به دليل - يا به بهانهء - ازدحام زياد جمعيتِ زن و مرد نمازگزار در آن، در سال 1419 درِ مسجد با بلوك‌هاى سيمانى مسدود شده و در حال حاضر ، مردم در بيرون آن نماز میخوانند.<ref name=":0" />
 {{جعبه اطلاعات بنا
@@ خط ۳۰: / خط ۸: @@
 | توضیح تصویر =
 | نام‌های دیگر = مسجد سعد بن معاذ
-| مکان = [[عربستان]] * [[مدینه]] * در کنار [[مسجد فتح]] و در حاشیه کوه سلع
+| مکان = [[عربستان]] * [[مدینه]] * در کنار [[مسجد حضرت علی(ع)]] و در حاشیه کوه سلع
 | کاربری = مسجد
 | بزرگداشت نزد = مسلمانان
@@ خط ۳۶: / خط ۱۴: @@
 | باورها =
 | آیین‌ها =
-| زمان پایه‌گذاری =
+| زمان پایه‌گذاری = قرن 14
 | بنیانگذار =
-| رویدادها =
+| رویدادها = - جنگ احزاب
+- انسداد درب ورودی در 1418 هجری
 | بازسازی‌ها =
 | ویژگی‌های تاریخی =
-| مساحت =
+| مساحت = 21م
-| طول =
+| طول = 7
-| عرض =
+| عرض = 3
 | ارتفاع =
 | وضعیت بنا = موجود
 | گنجایش =
 | امکانات =
-| بخش‌های بنا =
+| بخش‌های بنا = دیوارهای جانبی - محراب -
-| ویژگی‌ها =
+| ویژگی‌ها = دارای حصار محافظ در اطراف
 | عرض جغرافیایی = 24.475794
 | طول جغرافیایی = 39.594991
 | توضیح نقشه =
 }}
+== مکان ==
+مسجد [[فاطمه زهرا (س)]] در جنوبی‌ترین محدوده [[مساجد خندق|مساجد فتح]] قرار گرفته و در نزدیکی غرب مسجد حضرت علی (ع) است. این مسجد در داخل محدوده قدیمی شهر مدینه در بخش مرتفعی از [[کوه سلع]] قرار دارد.<ref name=":1">معالم المدینه المنوره بین المعماره و التاریخ، جزء الرابع، مجلد رابع، ص180.</ref>
+[[رده:مقاله‌های در حال ویرایش]]
+[[رده:مسجدهای مدینه]]
+== نام‌های مسجد ==
+بنابر گزارشی در سال 1947 میلادی نام سعد بن معاذ بر روی مسجد فاطمه زهرا(س) گذاشته شده است.<ref name=":1" />گفته شده که هيچ يك از اين دو نام، در منابع كهن نيامده است.<ref name=":0">آثار اسلامى مكه و مدينه، جعفريان، ص۳۰۳.</ref>
+== تاریخچه معماری بنا ==
+هیچ کدام از منابع تاریخی تا سده چهاردهم اشاره‌ای به وجود مسجدی به نام مسجد فاطمه زهرا(س) یا سعد بن معاذ در این منطقه نکرده‌اند.<ref name=":2">[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AB%D8%B1%DB%8C%D9%87.pdf&page=149 مساجد الاثریه، عبدالغنی، ص149.]</ref> از جمله علی بن موسی در سفرنامه‌اش در سال 1303ق/1885م اشاره‌ای به این مسجد نکرده است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D8%B5%D9%81_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87.pdf&page=17 وصف المدینه المنوره، ص17.]</ref> تنها در نقشه‌های قدیمی مدینه (که به 1325ق/1947م مربوط هستند) مسجدی با نام [[سعد بن معاذ]] وجود دارد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%AA%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A.pdf&page=198 المدينه المنوره تطورها العمرانی، ص198] / [https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AB%D8%B1%DB%8C%D9%87.pdf&page=149 مساجد الاثریه، عبدالغنی، ص149.]</ref>
+==== بازسازی‌های مسجد در دوره معاصر ====
+در 1399 هجری/1979میلادی، دولت سعودی اقدام به تعمیر مسجد کرد.<ref>معالم المدینه المنوره بین المعماره و التاریخ، جزء الرابع، مجلد رابع، ص183.</ref> در سال 1418 ساختمان مسجد یک زمین مستطیلی شکل به مساحت 21 متر بود. بنای مسجد بدون سقف و دیوارهایی با ارتفاع حدودا دو متر داشت. طول آن بیش از 6متر و عرض آن بیش از 3متر بود.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AB%D8%B1%DB%8C%D9%87.pdf&page=150 مساجد الاثریه، عبدالغنی، ص150.]</ref>در سال 1419 درِ مسجد با بلوك‌هاى سيمانى مسدود شد و مردم در بيرون آن نماز می‌خواندند.<ref name=":0" />
+== بنای فعلی مسجد ==
+بر اساس اطلاعات نقشه‌های هوایی<ref>گوگل مپ، [https://www.google.com/maps/@24.4758015,39.5949954,50m/data=!3m1!1e3?hl=fa&entry=ttu&g_ep=EgoyMDI0MDkwOS4wIKXMDSoASAFQAw%3D%3D نقشه]</ref> و مستندات کاربران فضای مجازی<ref>[https://www.google.com/maps/place/%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF+%D9%81%D8%A7%D8%B7%D9%85%D9%87+%D8%B2%D9%87%D8%B1%D8%A7+(%D8%B3)%E2%80%AD/@24.4758035,39.5949911,3a,75y,90t/data=!3m8!1e5!3m6!1sAF1QipOd1WYr7_SjyyLFBxW752VH5Sfq5DGwEW0sNDC_!2e10!3e10!6shttps:%2F%2Flh5.googleusercontent.com%2Fp%2FAF1QipOd1WYr7_SjyyLFBxW752VH5Sfq5DGwEW0sNDC_%3Dw203-h360-k-no!7i1080!8i1920!4m9!3m8!1s0x15bdbf1de02eb2c5:0x2dc4ec502060a0f0!8m2!3d24.4758035!4d39.5949911!10e5!14m1!1BCgIgARICCAQ!16s%2Fg%2F11cm0pl5k4?hl=fa&entry=ttu&g_ep=EgoyMDI0MDkwOS4wIKXMDSoASAFQAw%3D%3D تصاویر کاربران بین المللی]</ref>  از سال 2021م/1442ه وضعیت بنای مسجد به شکل مستطیلی بدون سقف با دیوارهای کوتاه سنگی درآمده و امروزه حصاری فلزی به دور آن کشیده شده است.
 == تصاویر جدید ==
 <gallery>
 پرونده:2024-09-05 08 07 29-FHGV+8XH، شارع السيح، الفتح، المدينة المنورة 42312، عربستان سعودی - Google M.png|alt=
@@ خط ۶۱: / خط ۵۷: @@
 پرونده:2024-09-05 08 10 38-FHGV+8XH، شارع السيح، الفتح، المدينة المنورة 42312، عربستان سعودی - Google M.png|alt=
 پرونده:2024-09-05 08 17 41-Google Maps.png|alt=
-</gallery>
-== تصاویر پیش از منع امکان ورود ==
-<gallery>
 پرونده:2024-09-05 08 07 54-FHGV+8XH، شارع السيح، الفتح، المدينة المنورة 42312، عربستان سعودی - Google M.png|alt=
 پرونده:2024-09-05 08 12 17-Google Maps.png|alt=
@@ خط ۷۰: / خط ۶۲: @@
 پرونده:2024-09-05 08 09 30-FHGV+8XH، شارع السيح، الفتح، المدينة المنورة 42312، عربستان سعودی - Google M.png|alt=
 پرونده:2024-09-05 08 16 03-Google Maps.png|alt=
+</gallery>
+== تصاویر قدیمی ==
+=== تصاویر بعد از ترمیم 1399ه/1979م ===
+<gallery>
+پرونده:مسجد فاطمه3.png|محراب و ورودی
+پرونده:فاطمه زهرا 12.png|alt=
+پرونده:فاطمه زهرا 13.png|alt=
+</gallery>
+=== بعد از انسداد سال 1419ه ===
+<gallery>
+پرونده:مسجد فاطمه2.png|alt=
+پرونده:مسجد فاطمه4.jpg|alt=
+پرونده:مسجد فاطمه5.png|alt=
+پرونده:مسجد فاطمه 9.jpg|alt=
+پرونده:مسجد فاطمه6.jpg|alt=
+پرونده:مسجد فاطمه7.jpg|alt=
+پرونده:مسجد فاطمه8.jpg|alt=
+</gallery>
+== تصاویر هوایی ==
+<gallery>
+پرونده:مسجد فاطمه 11.jpg|alt=
+پرونده:مسجد فاطمه 10.jpg|alt=
+پرونده:2024-09-12 03 26 36-مسجد فاطمه زهرا (س) - Google Maps.png|alt=
 </gallery>
@@ خط ۷۷: / خط ۹۶: @@
 == منابع ==
 {{منابع}}
-*'''المهذب'''، القاضي ابن البراج. مؤسسة النشر الإسلامي التابعة لجماعة المدرسين بقم المشرفة، 1406.
+*'''ذخائر العقبى'''، أحمد بن عبد الله الطبری(المحب الطبری)، مكتبة القدسی لصاحبها حسام الدين القدسی-القاهرة، 1356.
-*'''مصباح الزائر'''، السيد ابن طاووس، مؤسسة آل البيت عليهم السلام لإحياء التراث - قم، 1417.
+*'''المعالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ'''،‌ عبدالعزیز بن عبدالرحمن کعکی،‌ جزء الرابع، بیروت، 2011.
-*'''إثارة الترغيب والتشويق (ويليه زيارة بيت المقدس لابن تيمية)'''، محمد بن اسحاق الخوارزمي، مكتبة نزار مصطفي الباز - مكه مكرمه، 1418.
+*'''آثار اسلامی مکه و مدینه'''،رسول جعفریان، تهران ایران: نشر مشعر. ۱۳۹۰.
-*'''المزار'''، محمد بن جعفر المشهدی، نشر القيوم - قم - ايران، 1419.
-*'''رحلة ابن جبير(تذكرة بالأخبار عن اتفاقات الأسفار)'''، ابن جبير، الموسسة العربية للدراسات و النشر - دار السويدي - بيروت - ابوظبي، 2008.
-*'''رحلة ابن بطوطة (تحفة النظار في غرائب الأمصار وعجائب الأسفار )'''، ابن بطوطة، اكاديميه المملكه المغربيه - رياض، 1417.
-*'''التحفة اللطيفة في تاريخ المدينة الشريفة'''، شمس الدين السخاوی، دار الكتب العلمية - بيروت - لبنان، 1414ه-1993م.
-*'''الجواهر الثمينة في محاسن المدنية'''، محمد كبريت الحسيني المدني، دار الكتب العلمية - بيروت، الطبعة الاولی، 1417ه.
-*'''الرحلة العياشية۱۶۶۱-۱۶۶۳م'''، عبدالله‌ بن‌ محمد عیاشی‌، ابوظبی - امارات: دار السويدي للنشر و التوزيع، 2ج، 2006.
 *'''مساجد الاثریه'''، محمد الیاس عبدالغنی، مطابع الرشید بالمدینة المنورة، الطبعة الثانیة، 1419ه.
+*'''الطبقات الكبرى'''، ابن سعد، دار صادر - بيروت، بی‌تا.
+*'''المدينه المنوره تطورها العمراني'''، صالح لمعی مصطفی، بیروت، دارالنهضة العربیة، 1981.
+*'''المغازی'''، واقدی، 2ج، نشر دانش اسلامی، 1405.
 *'''وفاء الوفا باخبار دار المصطفی'''، علی بن عبدالله السمهودی، تحقیق قاسم السامرائی، لندن، موسسه الفرقان للتراث الاسلامی، ۲۰۰۱م.
-*'''آثار اسلامی مکه و مدینه'''،رسول جعفریان، تهران ایران: نشر مشعر. ۱۳۹۰.
 *'''الدرة الثمينة في تاريخ المدينة'''، محمد بن محمود ابن نجار، قاهره - مصر: مکتبة الثقافة الدينية، بی‌تا.
-*'''المدينه المنوره تطورها العمراني'''، صالح لمعی مصطفی، بیروت، دارالنهضة العربیة، 1981.
-{{پایان}}
+{{پایان}}{{اماکن مدینه}}
+<references group="یادداشت" responsive="0" />
+[[ar:مسجد فاطمة الزهراء (س)]]