پرش به محتوا

مسجد بنی ساعده (داخل مدینه): تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حج
→ تفاوت با ویرایش قدیمی‌ترتفاوت با ویرایش جدیدتر ←
دیداری
Kamran (بحث | مشارکت‌ها)
Automoderated users، دیوان‌سالاران، checkuser، csmoderator، developer، Moderators، مدیران
۱۰٬۴۵۷ ویرایش‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
Kamran (بحث | مشارکت‌ها)
Automoderated users، دیوان‌سالاران، checkuser، csmoderator، developer، Moderators، مدیران
۱۰٬۴۵۷ ویرایش‌ها
خط ۲۸: خط ۲۸:


بنای مسجد به دست [[علی پاشا]] در سال ۱۰۳۰ هجری تکمیل شد و تا سال ۱۴۰۰ هجری نیز نشانه‌هایی از مسجد در کنار حصار مدینه در حدود شمال غربی مدینه آن زمان، که [[باب الشامی]] نیز در همان محدوده دائر بوده، قرار داشته است.
بنای مسجد به دست [[علی پاشا]] در سال ۱۰۳۰ هجری تکمیل شد و تا سال ۱۴۰۰ هجری نیز نشانه‌هایی از مسجد در کنار حصار مدینه در حدود شمال غربی مدینه آن زمان، که [[باب الشامی]] نیز در همان محدوده دائر بوده، قرار داشته است.
== مکان ==
== تاریخچه بنای مسجد ==
در منابع تاریخ مدینه از مسجد بنی ساعده در داخل شهر [[مدینه]]، کنار [[سقیفه بنی ساعده]] یاد شده است. <ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%B9%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%A8%D9%85%D8%A7_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D9%87%D8%AC%D8%B1%D8%A9.pdf&page=206 التعریف بما انست الهجرة، مطری، ص206]</ref>  
در منابع تاریخ مدینه از مسجد بنی ساعده در داخل شهر [[مدینه]]، کنار [[سقیفه بنی ساعده]] یاد شده است<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%B9%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%A8%D9%85%D8%A7_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D9%87%D8%AC%D8%B1%D8%A9.pdf&page=206 التعریف بما انست الهجرة، مطری، ص206]</ref> و روایت شده که پیامبر(ص) در محل این مسجد نماز خوانده است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%B4%D8%A8%D9%87.pdf&page=64 تاریخ المدینه المنوره، ابن شبه، ص64]</ref> <ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B3.pdf&page=220 وفاء الوفا باخبار دارالمصطفی، سمهودی، ج3، ص220.]</ref>این مسجد بعدها از میان رفته بود تا اینکه در سال 1030 به دست علی پاشا بازسازی شد. طول آن شش متر و عرض آن پنج متر، به صورت غیر مسقف و دارای یک درب بود.<ref name=":0">[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D9%85%D8%B9%D8%A7%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D9%82%D8%AF%DB%8C%D9%85%D8%A7_%D9%88_%D8%AD%D8%AF%DB%8C%D8%AB%D8%A7.pdf&page=208 تاریخ معالم المدینه المنوره قدیما و حدیثا، خیاری، ص208]</ref>


این مسجد نزدیک به محلی به نام شیخ النمل بوده که مشهور به سقیفه بنی ساعده است. این همانجایی است که برای شهرداری بستانی به همین نام در آنجا ایجاد شد.<ref name=":0">[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D9%85%D8%B9%D8%A7%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D9%82%D8%AF%DB%8C%D9%85%D8%A7_%D9%88_%D8%AD%D8%AF%DB%8C%D8%AB%D8%A7.pdf&page=208 تاریخ معالم المدینه المنوره قدیما و حدیثا، خیاری، ص208]</ref> بر این اساس عملا محل مسجد و [[سقیفه بنی ساعده]] در بازسازی‌های سعودی، در یک پارک در غرب [[مسجد النبی|مسجدالنبی]] جمع شده بود. بستان مورد نظر در سال ۲۰۲۴ تخریب شده و در حال بازسازی است.<ref>https://nabdapp.com/t/134781642</ref>
سقیفه بنی ساعده همراه با [[چاه بضاعة|چاه بُضاعة]] در نزدیکی باب الشامی قرار داشتند.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%AF%D9%87_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AE%D8%A8%D8%A7%D8%B1_%D9%81%DB%8C_%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D8%B1.pdf&page=186 عمده الاخبار فی مدینه المختار، عباسی، ص186و187]</ref>محمد بن مسعود عیاشی، از فقیهان و مفسران شیعه در قرن چهارم هجری، به بنای این مسجد اشاره می‌کند. وی بخشی از مکان مسجد را در قالب یک سرداب یا محیط گودال مانند، محل نماز افسر پلیس مدینه و سربازانش دانسته است. همچنین بخشی از محدوده مسجد را در ذیل حصار مدینه، و درب شمالی مسجد را مسدود شده با سنگ و گل توصیف کرده است.<ref name=":1">[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A8%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A7%D8%B6%DB%8C_%D9%88_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%A7%D8%B6%D8%B1.pdf&page=96 المدینه بین الماضی و الحاضر، عیاشی، ص95 و 96]</ref>
 
سقیفه بنی ساعده همراه با [[چاه بضاعة|چاه بُضاعة]] در نزدیکی باب الشامی قرار داشته‌اند.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D9%85%D8%B9%D8%A7%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D9%82%D8%AF%DB%8C%D9%85%D8%A7_%D9%88_%D8%AD%D8%AF%DB%8C%D8%AB%D8%A7.pdf&page=207 تاریخ معالم المدینه المنوره قدیما و حدیثا، خیاری، ص207.]</ref> سید عباسی (درگذشت: قرن ۱۰ق) در عمدة الاخبار فی مدینة المختار، مکان مسجد را میان [[باب الشامی]] و چاه بضاعه (نزدیکتر به باب) و در جهت شرق درب مذکور دانسته؛ یعنی مسجد برای شخصی که از در خارج می‌شود سمت راست و در جهت شمال مدینه است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%AF%D9%87_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AE%D8%A8%D8%A7%D8%B1_%D9%81%DB%8C_%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D8%B1.pdf&page=186 عمده الاخبار فی مدینه المختار، عباسی، ص186و187]</ref>
 
== بنای مسجد ==
گفته شده بنای مسجد به دست شخصی به نام [[علی پاشا]] در سال ۱۰۳۰ هجری تکمیل شد که طول آن شش متر و عرض آن پنج متر، به صورت غیر مسقف و دارای یک درب بود.<ref name=":0" />
 
محمد بن مسعود عیاشی، از فقیهان و مفسران شیعه در قرن چهارم هجری، به بنای این مسجد اشاره می‌کند. وی بخشی از مکان مسجد را در قالب یک سرداب یا محیط گودال مانند، محل نماز افسر پلیس مدینه و سربازانش دانسته است. همچنین بخشی از محدوده مسجد را در ذیل حصار مدینه، و درب شمالی مسجد را مسدود شده با سنگ و گل توصیف کرده است.<ref name=":1">[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A8%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A7%D8%B6%DB%8C_%D9%88_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%A7%D8%B6%D8%B1.pdf&page=96 المدینه بین الماضی و الحاضر، عیاشی، ص95 و 96]</ref>
 
== پیشینه تاریخی ==
بنابر منابع تاریخی، [[حضرت محمد (ص)|پیامبر اسلام(ص)]] در مسجد بنی ساعده در داخل [[مدینه]] نماز خواند<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%B4%D8%A8%D9%87.pdf&page=64 تاریخ المدینه المنوره، ابن شبه، ص64]</ref> و در محل [[سقیفه بنی ساعده]] (مکان مسقف و سایه دار برای تجمع و مشورت قبیله) نیز نشست.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B3.pdf&page=220 وفاء الوفا باخبار دارالمصطفی، سمهودی، ج3، ص220.]</ref>


محل مسجد و [[سقیفه بنی ساعده]] در بازسازی‌های دوران حکومت [[آل سعود]]، در بوستانی در غرب [[مسجد النبی|مسجدالنبی]] جمع شده بود. این بوستان در سال ۲۰۲۴ تخریب شده و در حال بازسازی است.<ref>https://nabdapp.com/t/134781642</ref>
== نگارخانه ==
== نگارخانه ==


نسخهٔ ‏۱۶ مارس ۲۰۲۵، ساعت ۰۷:۵۸

مسجد بنی ساعده
تصویر سقیفه بنی ساعده که داخل منازل آنها واقع شده، جایی که مسجد بنی ساعده در آن قرار دارد
اطلاعات اوليه
مکان عربستان * مدینه *
کاربری مسجد
جنبه دینی
بزرگداشت نزد مسلمانان
وابسته به دین/مذهب اسلام
تاریخ بنا
زمان پایه‌گذاری عصر نبوی
وضعیت فعلی
وضعیت بنا مفقود

مسیریابی

در حال بارگیری نقشه...
Leaflet

مسجد بنی ساعده مسجدی در داخل شهر مدینه بود و کنار سقیفه بنی‌ساعده قرار داشت. مسجد دیگری به نام بنی‌ساعده در خارج از شهر مدینه وجود داشت. گزارش شده که پیامبر اسلام(ص) در مسجد بنی‌ساعده نماز خوانده است. امروزه ساختمان مسجد موجود نیست و محدوده‌ای خاکی در غرب مسجدالنبی به یادبود این مسجد و سقیفه بنی ساعده وجود دارد که در حال بازسازی است. پیشتر این مکان بوستانی سبز بود.

بنای مسجد به دست علی پاشا در سال ۱۰۳۰ هجری تکمیل شد و تا سال ۱۴۰۰ هجری نیز نشانه‌هایی از مسجد در کنار حصار مدینه در حدود شمال غربی مدینه آن زمان، که باب الشامی نیز در همان محدوده دائر بوده، قرار داشته است.

تاریخچه بنای مسجد

در منابع تاریخ مدینه از مسجد بنی ساعده در داخل شهر مدینه، کنار سقیفه بنی ساعده یاد شده است[۱] و روایت شده که پیامبر(ص) در محل این مسجد نماز خوانده است.[۲] [۳]این مسجد بعدها از میان رفته بود تا اینکه در سال 1030 به دست علی پاشا بازسازی شد. طول آن شش متر و عرض آن پنج متر، به صورت غیر مسقف و دارای یک درب بود.[۴]

سقیفه بنی ساعده همراه با چاه بُضاعة در نزدیکی باب الشامی قرار داشتند.[۵]محمد بن مسعود عیاشی، از فقیهان و مفسران شیعه در قرن چهارم هجری، به بنای این مسجد اشاره می‌کند. وی بخشی از مکان مسجد را در قالب یک سرداب یا محیط گودال مانند، محل نماز افسر پلیس مدینه و سربازانش دانسته است. همچنین بخشی از محدوده مسجد را در ذیل حصار مدینه، و درب شمالی مسجد را مسدود شده با سنگ و گل توصیف کرده است.[۶]

محل مسجد و سقیفه بنی ساعده در بازسازی‌های دوران حکومت آل سعود، در بوستانی در غرب مسجدالنبی جمع شده بود. این بوستان در سال ۲۰۲۴ تخریب شده و در حال بازسازی است.[۷]

نگارخانه

وضعیت فعلی محدوده مسجد

تصاویر محدوده، پیش از ۲۰۲۴

پانوشت

  1. ↑ التعریف بما انست الهجرة، مطری، ص206
  2. ↑ تاریخ المدینه المنوره، ابن شبه، ص64
  3. ↑ وفاء الوفا باخبار دارالمصطفی، سمهودی، ج3، ص220.
  4. ↑ تاریخ معالم المدینه المنوره قدیما و حدیثا، خیاری، ص208
  5. ↑ عمده الاخبار فی مدینه المختار، عباسی، ص186و187
  6. ↑ المدینه بین الماضی و الحاضر، عیاشی، ص95 و 96
  7. ↑ https://nabdapp.com/t/134781642

منابع

  • تاریخ معالم المدینة المنورة قدیما و حدیثا، خیاری، احمد یاسین احمد. ۱۴۱۹. ۱ج. ریاض  عربستان: المملکة العربیة السعودیة. الأمانة العامة للإحتفال بمرور مائة عام علی تأسیس المملکة.
  • تاریخ المدینه المنوره، عمر بن شبه نمیری، بی‌تا، بی‌جا، نسخه موجود در ویکی حج
  • وفاء الوفا باخبار دار المصطفی، علی بن عبدالله السمهودی، تحقیق قاسم السامرائی، لندن، موسسه الفرقان للتراث الاسلامی، ۲۰۰۱م.
  • التعریف بما انست الهجرة من معالم دارالهجرة، جمال‌الدین محمدبن‌احمد المطری، تحقیق سلیمان الرحیلی، الریاض، دارة الملک عبدالعزیز، ۱۴۲۶ه.
  • المدینة بین الماضی و الحاضر، السید ابراهیم العیاشی، مدینه، مکتبة العلمیه، ۱۹۷۲.
  • عمده الاخبار فی مدینه المختار، احمد العباسی، تحقیق محمد الطیب الانصاری، ناشر: اسعد طرابزونی، بی‌تا.
  • پایگاه خبری عربی نبض
برگرفته از «https://wikihaj.com/index.php?title=مسجد_بنی_ساعده_(داخل_مدینه)&oldid=60965»