مسجد مشربه ام ابراهیم: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۳۱: | خط ۳۱: | ||
| طول جغرافیایی = 39.632719 | | طول جغرافیایی = 39.632719 | ||
| توضیح نقشه = | | توضیح نقشه = | ||
}}'''مسجد مَشرَبه اُم اِبراهیم''' از مساجد [[مدینه]] است که محدوده آن در اصل بستانی بوده که عالمی یهودی به نام مُخَیریق پس از ایمان به اسلام آن را به رسول خدا(ص) | }}'''مسجد مَشرَبه اُم اِبراهیم''' از مساجد [[مدینه]] است که محدوده آن در اصل بستانی بوده که عالمی یهودی به نام [[مخیریق|مُخَیریق]] پس از ایمان به اسلام آن را به [[حضرت محمد (ص)|رسول خدا(ص)]] بخشیده بود. ابراهیم پسر رسول خدا(ص) بود که مشربه ام ابراهیم به علت سکونت مادر ایشان «ماریه قبطیه» در این مکان، بدین نام نامگذاری شده است. در روایات، نماز خواندن در این مکان توصیه شده است. | ||
اولین بار وجود مسجد در مکان مشربه ام ابراهیم در قرن نهم قمری گزارش شده و محدوده اطراف مسجد در سال هاى اخیر به صورت گورستانى براى دفن اموات | اولین بار وجود مسجد در مکان مشربه ام ابراهیم در قرن نهم قمری گزارش شده و محدوده اطراف مسجد در سال هاى اخیر به صورت گورستانى براى دفن اموات درآمده و اطراف آن دیوارکشی شده است. | ||
== نام == | == نام == | ||
'''مسجد مَشرَبه اُم اِبراهیم'''، با نام مشربه<ref name=":0">مغانم المطابة فی معالم طابة، ج2، ص547.</ref> نیز شناخته میشود. ابراهیم پسر [[رسول خدا(ص)]] است که مشربه ام ابراهیم به علت سکونت مادر ایشان «ماریه قبطیه» در این مکان، اینچنین | '''مسجد مَشرَبه اُم اِبراهیم'''، با نام مشربه<ref name=":0">مغانم المطابة فی معالم طابة، ج2، ص547.</ref> نیز شناخته میشود. ابراهیم پسر [[رسول خدا(ص)]] است که مشربه ام ابراهیم به علت سکونت مادر ایشان «ماریه قبطیه» در این مکان، اینچنین نامگذاری شده است.<ref>أقضية رسول الله(ص)، ص۱۰۳.</ref> ابراهیم در سال نهم هجرت در همین مکان به دنیا آمد. او در خردسالی درگذشت.<ref>إمتاع الأسماع، ج۵، ص۳۳۵.</ref> | ||
== مکان == | == مکان == | ||
مسجد مشربه ام ابراهیم در منطقه قبا و شمال [[مسجد بنی قریضه]] قرار دارد.<ref>إثارة الترغيب والتشويق، ج۲، ص۷۲.</ref> مکان این مسجد، در اصل بستانی بود متعلق به شخصی به نام مُخَیریق که عالمی یهودی بود<ref>مغازی، ج1، ص262 و 263 و 378</ref> او پس از ایمان به اسلام آن را به رسول خدا(ص) | مسجد مشربه ام ابراهیم در منطقه [[قبا]] و شمال [[مسجد بنی قریضه|مسجد بنی قریظه]] قرار دارد.<ref>إثارة الترغيب والتشويق، ج۲، ص۷۲.</ref> مکان این مسجد، در اصل بستانی بود متعلق به شخصی به نام مُخَیریق که عالمی یهودی بود.<ref>مغازی، ج1، ص262 و 263 و 378</ref> او پس از ایمان به اسلام آن را به رسول خدا(ص) بخشیده بود.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%85%D8%BA%D8%A7%D9%86%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B7%D8%A7%D8%A8%D9%87.pdf&page=412 مغانم المطابة فی معالم طابة، ص412.] ؛ انساب الاشراف، ج1، ص339 و 379.</ref> | ||
== اهمیت بنا و پیشینه == | == اهمیت بنا و پیشینه == | ||
پیامبر(ص) در مشربه ام ابراهیم نماز خوانده است<ref>الدرة الثمينة في أخبار المدينة، ص۱۲۷.</ref> و [[امام صادق(ع)]] در روایتی به نماز خواندن در این مکان توصیه | پیامبر(ص) در مشربه ام ابراهیم نماز خوانده است<ref>الدرة الثمينة في أخبار المدينة، ص۱۲۷.</ref> و [[امام صادق(ع)]] در روایتی به نماز خواندن در این مکان توصیه کرده، زیرا آنجا مسکن دوم پیامبر خدا و محل نماز او است.<ref>الکافى، ج4، ص560 ، کتاب الحج باب اتیان المشاهد و قبور الشهدا.</ref> | ||
[[حضرت محمد (ص)|پیامبر(ص)]] در مشربه ام ابراهیم در حالی که اصحاب در اطرافشان بودند، سخنانی درباره [[امام علی(ع)]] و ولایت ایشان بیان کرده است.<ref>إثبات الهداة بالنصوص والمعجزات، ج۲، ص۱۰۱؛ الأمالی، ص۱۷۳.</ref> | [[حضرت محمد (ص)|پیامبر(ص)]] در مشربه ام ابراهیم در حالی که اصحاب در اطرافشان بودند، سخنانی درباره [[امام علی(ع)]] و ولایت ایشان بیان کرده است.<ref>إثبات الهداة بالنصوص والمعجزات، ج۲، ص۱۰۱؛ الأمالی، ص۱۷۳.</ref> | ||
== تاریخچه بنا == | == تاریخچه بنا == | ||
محدوده مسجد مشربه ام ابراهیم تا قبل از قرن نهم هجری با نام مشربه ام ابراهیم شناخته | محدوده مسجد مشربه ام ابراهیم تا قبل از قرن نهم هجری با نام مشربه ام ابراهیم شناخته میشد و اثری از وجود مسجد در منابع وجود ندارد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AB%D8%B1%DB%8C%D9%87.pdf&page=218 مساجد الاثریه، ص218.]</ref> محمد فیروزآبادی محقق مدینه متوفی 817قمری، مسجد را در منطقه قُبا در موضعی که به «الدشت» معروف بود، در میان نخل های قبیله «اشراف القواسم»{{یادداشت|قبلیه ای است از فرزندان قاسم بن ادریس بن جعفر که برادر امام حسن عسکری(ع) بوده است.}} دیده که طول آن ده ذراع و عرض آن نه ذراع بدون بنا و دیوار بوده و محدوده آن سنگچینی شده بود.<ref name=":0" />[[پرونده:مسحد مشربه ام ابراهیم.mp4|بندانگشتی|ببینید: آشنایی یا وقایع مربوط به مشربه ام ابراهیم]]در ادامه قرن نهم و در قرن دهم قمری منابع متعددی به وجود مسجد در این مکان اشاره دارند.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AB%D8%B1%DB%8C%D9%87.pdf&page=219 مساجد الاثریه، 218 و 219.]</ref> علی سمهودی مدینه شناس مدینه (م.911ق.) وضعیت مسجد را مطابق با مشاهدات فیروزآبادی توصیف میکند.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B3.pdf&page=177 وفاء الوفاء، ص177]</ref> به مطابق نقلی از کتاب [[الجواهر الثمینه فی محاسن المدینه (کتاب)|جواهرالثمینه فی محاسن المدینه]]، در قرن دهم در مکان مشربه ام ابراهیم مسجدی موجود بوده است.<ref>الجواهر الثمينة في محاسن المدنية، ص۱۶۰.</ref> | ||
در قرن یازدهم با ذکر عنوان مسجد برای این بنا، طول آن چهارده ذراع و عرض آن یازده ذراع توصیف شده است و از قرن چهاردهم قمری در محدوده اطراف مسجد مقبرههایی برای دفن اموات گزارش شده و دیواری دور محدوده مسجد وجود داشته است. در سال هاى اخیر، بعضى از مردم، این محل را به صورت گورستانى براى دفن اموات خود در آورده اند و مسؤولان حکومتى هم براى حفاظت گورستان و محل مسجد، این مکان را دیوار کشى کرده اند.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AB%D8%B1%DB%8C%D9%87.pdf&page=219 مساجد الاثریه، ص219.]</ref> | در قرن یازدهم با ذکر عنوان مسجد برای این بنا، طول آن چهارده ذراع و عرض آن یازده ذراع توصیف شده است و از قرن چهاردهم قمری در محدوده اطراف مسجد مقبرههایی برای دفن اموات گزارش شده و دیواری دور محدوده مسجد وجود داشته است. در سال هاى اخیر، بعضى از مردم، این محل را به صورت گورستانى براى دفن اموات خود در آورده اند و مسؤولان حکومتى هم براى حفاظت گورستان و محل مسجد، این مکان را دیوار کشى کرده اند.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AB%D8%B1%DB%8C%D9%87.pdf&page=219 مساجد الاثریه، ص219.]</ref> |
نسخهٔ ۱۹ ژوئن ۲۰۲۵، ساعت ۱۸:۵۸
![]() | |
اطلاعات اوليه | |
---|---|
نامهای دیگر | مشربه |
مکان | عربستان * مدینه * در کنار مسجد قبا |
جنبه دینی | |
بزرگداشت نزد | مسلمانان |
وابسته به دین/مذهب | اسلام |
تاریخ بنا | |
زمان پایهگذاری | قرن اول قمری |
رویدادها | - محل ولادت ابراهیم پسر رسول خدا(ص) - سخرانی پیامبر درباره ولایت امام علی(ع) |
وضعیت فعلی | |
وضعیت بنا | ناموجود |
ویژگیها | - محل قبرستان مسلمین - دارای دیوار در اطراف محدوده |
مسجد مَشرَبه اُم اِبراهیم از مساجد مدینه است که محدوده آن در اصل بستانی بوده که عالمی یهودی به نام مُخَیریق پس از ایمان به اسلام آن را به رسول خدا(ص) بخشیده بود. ابراهیم پسر رسول خدا(ص) بود که مشربه ام ابراهیم به علت سکونت مادر ایشان «ماریه قبطیه» در این مکان، بدین نام نامگذاری شده است. در روایات، نماز خواندن در این مکان توصیه شده است.
اولین بار وجود مسجد در مکان مشربه ام ابراهیم در قرن نهم قمری گزارش شده و محدوده اطراف مسجد در سال هاى اخیر به صورت گورستانى براى دفن اموات درآمده و اطراف آن دیوارکشی شده است.
نام
مسجد مَشرَبه اُم اِبراهیم، با نام مشربه[۱] نیز شناخته میشود. ابراهیم پسر رسول خدا(ص) است که مشربه ام ابراهیم به علت سکونت مادر ایشان «ماریه قبطیه» در این مکان، اینچنین نامگذاری شده است.[۲] ابراهیم در سال نهم هجرت در همین مکان به دنیا آمد. او در خردسالی درگذشت.[۳]
مکان
مسجد مشربه ام ابراهیم در منطقه قبا و شمال مسجد بنی قریظه قرار دارد.[۴] مکان این مسجد، در اصل بستانی بود متعلق به شخصی به نام مُخَیریق که عالمی یهودی بود.[۵] او پس از ایمان به اسلام آن را به رسول خدا(ص) بخشیده بود.[۶]
اهمیت بنا و پیشینه
پیامبر(ص) در مشربه ام ابراهیم نماز خوانده است[۷] و امام صادق(ع) در روایتی به نماز خواندن در این مکان توصیه کرده، زیرا آنجا مسکن دوم پیامبر خدا و محل نماز او است.[۸]
پیامبر(ص) در مشربه ام ابراهیم در حالی که اصحاب در اطرافشان بودند، سخنانی درباره امام علی(ع) و ولایت ایشان بیان کرده است.[۹]
تاریخچه بنا
محدوده مسجد مشربه ام ابراهیم تا قبل از قرن نهم هجری با نام مشربه ام ابراهیم شناخته میشد و اثری از وجود مسجد در منابع وجود ندارد.[۱۰] محمد فیروزآبادی محقق مدینه متوفی 817قمری، مسجد را در منطقه قُبا در موضعی که به «الدشت» معروف بود، در میان نخل های قبیله «اشراف القواسم»[یادداشت ۱] دیده که طول آن ده ذراع و عرض آن نه ذراع بدون بنا و دیوار بوده و محدوده آن سنگچینی شده بود.[۱]
در ادامه قرن نهم و در قرن دهم قمری منابع متعددی به وجود مسجد در این مکان اشاره دارند.[۱۱] علی سمهودی مدینه شناس مدینه (م.911ق.) وضعیت مسجد را مطابق با مشاهدات فیروزآبادی توصیف میکند.[۱۲] به مطابق نقلی از کتاب جواهرالثمینه فی محاسن المدینه، در قرن دهم در مکان مشربه ام ابراهیم مسجدی موجود بوده است.[۱۳]
در قرن یازدهم با ذکر عنوان مسجد برای این بنا، طول آن چهارده ذراع و عرض آن یازده ذراع توصیف شده است و از قرن چهاردهم قمری در محدوده اطراف مسجد مقبرههایی برای دفن اموات گزارش شده و دیواری دور محدوده مسجد وجود داشته است. در سال هاى اخیر، بعضى از مردم، این محل را به صورت گورستانى براى دفن اموات خود در آورده اند و مسؤولان حکومتى هم براى حفاظت گورستان و محل مسجد، این مکان را دیوار کشى کرده اند.[۱۴]
تصاویر قدیمی مسجد
پانویس
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ مغانم المطابة فی معالم طابة، ج2، ص547.
- ↑ أقضية رسول الله(ص)، ص۱۰۳.
- ↑ إمتاع الأسماع، ج۵، ص۳۳۵.
- ↑ إثارة الترغيب والتشويق، ج۲، ص۷۲.
- ↑ مغازی، ج1، ص262 و 263 و 378
- ↑ مغانم المطابة فی معالم طابة، ص412. ؛ انساب الاشراف، ج1، ص339 و 379.
- ↑ الدرة الثمينة في أخبار المدينة، ص۱۲۷.
- ↑ الکافى، ج4، ص560 ، کتاب الحج باب اتیان المشاهد و قبور الشهدا.
- ↑ إثبات الهداة بالنصوص والمعجزات، ج۲، ص۱۰۱؛ الأمالی، ص۱۷۳.
- ↑ مساجد الاثریه، ص218.
- ↑ مساجد الاثریه، 218 و 219.
- ↑ وفاء الوفاء، ص177
- ↑ الجواهر الثمينة في محاسن المدنية، ص۱۶۰.
- ↑ مساجد الاثریه، ص219.
منابع
- أقضية رسول الله (ص)، ابن الطلاع القرطبي، بیروت، دارالکتاب العربی، 1426ق.
- إمتاع الأسماع، مقریزی، بیروت، کتب العلمیه، 1420ق.
- الدرة الثمينة في أخبار المدينة، ابن النجار البغدادي، بیروت، دار الارقم بن ابي الارقم، بیتا.
- إثارة الترغيب والتشويق، محمد بن اسحاق الخوارزمي، مکه، مکتبة نزار مصطفی الباز، 1418ق.
- إثبات الهداة بالنصوص والمعجزات، الحر العاملی، بیروت، اعلمی، 1425ق.
- الأمالی، الشيخ الصدوق، قم، موسسه البعثه، 1417ق.
- الجواهر الثمينة في محاسن المدنية، محمد كبريت الحسيني المدني، بیروت، دارالکتب العلمیه، 1417ق.
- مساجد الاثریه، محمد الیاس عبدالغنی، مدینه، مطابع الرشید، 1419ق.
- المغانم المطابة فی معالم طابة* محمد بن یعقوب فیروزآبادی، مدینه، مرکز البحوث و دراسات، 1423ق.
- المغازی، واقدی، قم، دانش اسلامی، 1405ق.
- انساب الاشراف، احمد بن یحیی بلاذری، بیروت، اعلمی، بیتا.
- المعالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ، عبدالعزیز بن عبدالرحمن کعکی، جزء الرابع، بیروت، 2011.
- وفاء الوفا باخبار دار المصطفی، علی بن عبدالله السمهودی، تحقیق قاسم السامرائی، لندن، موسسه الفرقان للتراث الاسلامی، ۲۰۰۱م.
- ↑ قبلیه ای است از فرزندان قاسم بن ادریس بن جعفر که برادر امام حسن عسکری(ع) بوده است.