مسجد فسح: تفاوت میان نسخه‌ها
| خط ۴۰: | خط ۴۰: | ||
== موقعیت مکانی == | == موقعیت مکانی == | ||
مسجد فسح در جنوب کوه احد و متصل به کوه است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%B9%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%A8%D9%85%D8%A7_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D9%87%D8%AC%D8%B1%D8%A9.pdf&page=126 التعریف بما انست الهجرة، مطری، ص126.]</ref> همچنین مسجد در شمال [[مقبرة شهدای احد]] و همچنین در شمال [[مسجد جامع سیدالشهدا]] و در جنوب [[غار احد]] قرار دارد که مردم تصور می‌کنند که [[حضرت محمد (ص)|پیامبر(ص)]] در آن وارد شده است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AB%D8%B1%DB%8C%D9%87.pdf&page=154 مساجد الاثریه، عبدالغنی، ص154.]</ref> | مسجد فسح در جنوب کوه احد و متصل به کوه است.<ref name=":0">[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%B9%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%A8%D9%85%D8%A7_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D9%87%D8%AC%D8%B1%D8%A9.pdf&page=126 التعریف بما انست الهجرة، مطری، ص126.]</ref> همچنین مسجد در شمال [[مقبرة شهدای احد]] و همچنین در شمال [[مسجد جامع سیدالشهدا]] و در جنوب [[غار احد]] قرار دارد که مردم تصور می‌کنند که [[حضرت محمد (ص)|پیامبر(ص)]] در آن وارد شده است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AB%D8%B1%DB%8C%D9%87.pdf&page=154 مساجد الاثریه، عبدالغنی، ص154.]</ref> | ||
== نماز پیامبر(ص) == | == نماز پیامبر(ص) == | ||
نماز خواندن رسول خدا(ص) در روز [[جنگ احد]] | نماز خواندن رسول خدا(ص) در روز [[جنگ احد]] در منابع قدیمی مختلف انعکاس داده شده و محققان معاصر، مکان اقامه نماز را مطابق با محدوده این مسجد می‌دانند.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AB%D8%B1%DB%8C%D9%87.pdf&page=155 مساجد الاثریه، عبدالغنی، ص155.]</ref> [[ابن هشام]] در ضمن بیان روایتی، اشاره کرده که پیامبر(ص) نماز ظهر روز احد را به علت جراحات وارده در حالت نشسته خواندند و مسلمانان به صورت ایستاده پشت سر ایشان نماز جماعت را اقامه کردند.<ref>السيرة النبوية، ابن هشام، ج3، ص604.</ref> به نظر می‌رسد یکی از [[نمازهای نشسته پیامبر|نمازهای نشسته پیامبر(ص)]] که در مکان‌ها و زمان‌های مختلف اقامه شده، در این مکان روی داده باشد. | ||
روایات دیگری درباره نماز مذکور وجود دارد که صراحت بیشتری درباره مکان اقامه نماز دارند. [[ابن شبه]] در فهرست اماکنی که پیامبر(ص) در آنها نماز خوانده در قالب روایتی بیان می‌کند که مکان نماز در مسجد کوچکی در منطقه احد و در سمت راست [[«شعب الجرار»|«شعب الجِرار»]] چسبیده به کوه بوده است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%B4%D8%A8%D9%87.pdf&page=57 تاریخ مدینه ابن شبه، ص57.]</ref> | |||
== بنای مسجد == | == بنای مسجد == | ||
مطری(متوفی 741ق) در زمان | مطری(متوفی 741ق) در زمان تالیف کتاب [[التعریف بما أنست الهجرة (کتاب)|«التعریف»]] خود، بنای مسجد را منهدم اعلام کرده.<ref name=":0" /> به صورت کلی گزارشی از بنای مسجد در منابع یافت نشد، به نظر می‌رسد بنای مسجد در چندین قرن گذشته به مدت زیادی مداوما با همین ظاهر نیمه مخروبه با دیوارهای کوتاه باقی مانده است. | ||
=== تصاویر قدیمی‌تر مسجد === | === تصاویر قدیمی‌تر مسجد === | ||
<gallery> | <gallery> | ||
| خط ۵۶: | خط ۵۸: | ||
* [[کوه احد]] | * [[کوه احد]] | ||
* [[غزوه احد]] | * [[غزوه احد]] | ||
* [[ | * [[زیارت‌نامه‌های شهدای احد]] | ||
== پانویس == | == پانویس == | ||
| خط ۶۶: | خط ۶۸: | ||
*'''مساجد الاثریه'''، محمد الیاس عبدالغنی، مطابع الرشید بالمدینة المنورة، الطبعة الثانیة، 1419ق. | *'''مساجد الاثریه'''، محمد الیاس عبدالغنی، مطابع الرشید بالمدینة المنورة، الطبعة الثانیة، 1419ق. | ||
*'''السيرة النبوية'''، ابن هشام الحميري، مكتبة محمد علي صبيح وأولاده - بمصر، 1383 - 1963م. | *'''السيرة النبوية'''، ابن هشام الحميري، مكتبة محمد علي صبيح وأولاده - بمصر، 1383 - 1963م. | ||
*'''التعریف بما أنست الهجره من معالم دارالهجره'''، جمال‌الدین محمدبن احمد مطری،دراسه و التحقیق،أ.د.سلیمان الرحیلی، الریاض،1426ه. | |||
*'''معالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ'''، عبدالعزیز کعکی، مدینه، ناشر:مولف، ۲۰۱۱م. | *'''معالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ'''، عبدالعزیز کعکی، مدینه، ناشر:مولف، ۲۰۱۱م. | ||
*'''المدینه المنوره تطورها العمرانی و تراثها المعماری'''، صالح لمعی مصطفی، بیروت، دارالنهضه العربیه، 1981م. | *'''المدینه المنوره تطورها العمرانی و تراثها المعماری'''، صالح لمعی مصطفی، بیروت، دارالنهضه العربیه، 1981م. | ||
*'''وصف المدینه المنوره'''، علی بن موسی الافندی، مطبعة نهضة مصر. | *'''وصف المدینه المنوره'''، علی بن موسی الافندی، مطبعة نهضة مصر. | ||
{{پایان}}{{مساجد}} | {{پایان}}{{مساجد}} | ||
نسخهٔ ۱۴ نوامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۷:۲۲
 | این مقاله هماکنون در دست ویرایش است.
این برچسب را کاربر:Heidar در تاریخ ۲۴ آبان ۱۴۰۳ برای جلوگیری از تعارض ویرایشی قرار داده است. لطفا بدون توافق با کاربر فوق برچسب را برندارید. |
به نام خدا
 | |
| اطلاعات اوليه | |
|---|---|
| مکان | عربستان * مدینه * در بخش غربی کوه سلع |
| کاربری | مسجد |
| جنبه دینی | |
| بزرگداشت نزد | مسلمانان |
| وابسته به دین/مذهب | اسلام |
| تاریخ بنا | |
| رویدادها | نمازخواندن رسول خدا(ص) در محدوده این مسجد در میانه غزوه خندق |
| وضعیت فعلی | |
| وضعیت بنا | موجود |
| بخش‌های بنا | صحن غیر مسقف در جهت شمال - پنجره دایره ای شکل در داخل مسجد |
| ویژگی‌ها | از جمله مساجد موجود در محدوده مساجد فتح |
|
| |
نام مسجد
مسجد فَسح که با نام «فسیح» هم شناخته می‌شود، در برخی منابع با عنوان «مسجد احد» معرفی شده و دلیل آن را این بیان کرده‌اند که مسجد به کوه احد بسیار نزدیک است.[۱] باور عمومی بر این است که نام فسح بر روی این مسجد به علت نزول آیه فسح (مجادله،11) در این مکان بر رسول خدا(ص) است: «يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذَا قِيلَ لَكُمْ تَفَسَّحُوا فِي الْمَجَالِسِ فَافْسَحُوا يَفْسَحِ اللَّهُ لَكُمْ»[یادداشت ۱]، البته سمهودی در وفاء الوفاء تاکید می‌کند که منبعی برای این وجه تسمیه نیافته است.[۲]
موقعیت مکانی
مسجد فسح در جنوب کوه احد و متصل به کوه است.[۳] همچنین مسجد در شمال مقبرة شهدای احد و همچنین در شمال مسجد جامع سیدالشهدا و در جنوب غار احد قرار دارد که مردم تصور می‌کنند که پیامبر(ص) در آن وارد شده است.[۴]
نماز پیامبر(ص)
نماز خواندن رسول خدا(ص) در روز جنگ احد در منابع قدیمی مختلف انعکاس داده شده و محققان معاصر، مکان اقامه نماز را مطابق با محدوده این مسجد می‌دانند.[۵] ابن هشام در ضمن بیان روایتی، اشاره کرده که پیامبر(ص) نماز ظهر روز احد را به علت جراحات وارده در حالت نشسته خواندند و مسلمانان به صورت ایستاده پشت سر ایشان نماز جماعت را اقامه کردند.[۶] به نظر می‌رسد یکی از نمازهای نشسته پیامبر(ص) که در مکان‌ها و زمان‌های مختلف اقامه شده، در این مکان روی داده باشد.
روایات دیگری درباره نماز مذکور وجود دارد که صراحت بیشتری درباره مکان اقامه نماز دارند. ابن شبه در فهرست اماکنی که پیامبر(ص) در آنها نماز خوانده در قالب روایتی بیان می‌کند که مکان نماز در مسجد کوچکی در منطقه احد و در سمت راست «شعب الجِرار» چسبیده به کوه بوده است.[۷]
بنای مسجد
مطری(متوفی 741ق) در زمان تالیف کتاب «التعریف» خود، بنای مسجد را منهدم اعلام کرده.[۳] به صورت کلی گزارشی از بنای مسجد در منابع یافت نشد، به نظر می‌رسد بنای مسجد در چندین قرن گذشته به مدت زیادی مداوما با همین ظاهر نیمه مخروبه با دیوارهای کوتاه باقی مانده است.
تصاویر قدیمی‌تر مسجد
جستارهای وابسته
پانویس
- ↑ مساجد الاثریه، عبدالغنی، ص151.
- ↑ وفاء الوفاء، سمهودی، ج3، ص204.
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ التعریف بما انست الهجرة، مطری، ص126.
- ↑ مساجد الاثریه، عبدالغنی، ص154.
- ↑ مساجد الاثریه، عبدالغنی، ص155.
- ↑ السيرة النبوية، ابن هشام، ج3، ص604.
- ↑ تاریخ مدینه ابن شبه، ص57.
- ↑ ای اهل ایمان، هرگاه شما را گفتند که در مجالس خود جای را (بر یکدیگر) فراخ دارید، جای باز کنید (و برای نشستن مکان بالاتر و نزدیک‌تر به پیغمبر تنازع و تزاحم مکنید) تا خدا بر توسعه (مکان و مقام و منزلت) شما بیفزاید.
منابع
- تاریخ المدینة المنورة، ابوزید عمر بن شبه، قم، دارالفکر، ١٣6٨ش.
- مساجد الاثریه، محمد الیاس عبدالغنی، مطابع الرشید بالمدینة المنورة، الطبعة الثانیة، 1419ق.
- السيرة النبوية، ابن هشام الحميري، مكتبة محمد علي صبيح وأولاده - بمصر، 1383 - 1963م.
- التعریف بما أنست الهجره من معالم دارالهجره، جمال‌الدین محمدبن احمد مطری،دراسه و التحقیق،أ.د.سلیمان الرحیلی، الریاض،1426ه.
- معالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ، عبدالعزیز کعکی، مدینه، ناشر:مولف، ۲۰۱۱م.
- المدینه المنوره تطورها العمرانی و تراثها المعماری، صالح لمعی مصطفی، بیروت، دارالنهضه العربیه، 1981م.
- وصف المدینه المنوره، علی بن موسی الافندی، مطبعة نهضة مصر.