چاه ابی‌عنبه: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات پدیده‌های طبیعی | |||
| عنوان = چاه ابی‌عنبه | |||
| تصویر = | |||
| اندازه تصویر = | |||
| پیوند تصویر = | |||
| توضیح تصویر = | |||
| نوع = | |||
| نام‌های دیگر = ابی‌عُتبه، عتبه | |||
| وبگاه = | |||
| مکان = [[مدینه]]، [[حره وبره|حره غربی]] | |||
| طول = | |||
| عرض = | |||
| مساحت = | |||
| ارتفاع = | |||
| ژرفا = | |||
| حجم = | |||
| کرانه = | |||
| جزیره‌ها = | |||
| سرچشمه = | |||
| رشته کوه = | |||
| ریزشگاه = | |||
| گونه = | |||
| ویژگی‌های جغرافیایی = مکان مناسبی برای گردآوری سپاه [[حضرت محمد(ص)]] | |||
| قدمت = | |||
| بزرگ‌داشته شده نزد = | |||
| یاد شده در = ضمنِ برخی روایات | |||
| ویژگی یاد شده در متون مذهبی = | |||
| باورها = | |||
| اسطوره‌ها = | |||
| احکام = | |||
| آیین‌ها = | |||
| وقایع تاریخی = توقفگاه سپاه حضرت محمد(ص) در [[غزوه نبرد|نبرد بدر]]، گردآوری سپاه اسلام برای فتح [[مکه]] | |||
| توصیه‌های مذهبی = | |||
| گفته‌های مشهور = | |||
| بناها = | |||
| طول جغرافیایی = | |||
| عرض جغرافیایی = | |||
}} | |||
'''چاه ابی‌عِنَبه''' یا '''ابی‌عُتبه'''، یکی از چاه‌های مشهور [[مدینه]] در [[حره وبره|حره غربی]] است، که توقفگاه [[حضرت محمد(ص)]] در برخی نبردها مانند [[غزوه بدر|بدر]] و حمراء الاسد بوده و در ضمنِ برخی روایات به آن اشاره شده است. | '''چاه ابی‌عِنَبه''' یا '''ابی‌عُتبه'''، یکی از چاه‌های مشهور [[مدینه]] در [[حره وبره|حره غربی]] است، که توقفگاه [[حضرت محمد(ص)]] در برخی نبردها مانند [[غزوه بدر|بدر]] و حمراء الاسد بوده و در ضمنِ برخی روایات به آن اشاره شده است. | ||
| خط ۱۱: | خط ۴۹: | ||
از چاه ابی‌عنبه در منابع سیره و مغازی و در گزارش‌های برخی غزوه‌های [[حضرت محمد(ص)]] یاد شده است. در گزارشی، به‌هنگام رهسپاری مسلمانان برای [[غزوه بدر|نبرد بدر]]، پیامبر(ص) به قیس بن ابی‌صعصعه دستور داد تا شمار نیروهای سپاه را به او گزارش دهد. قیس پس از شمارش نفرات سپاه در کنار چاه ابی‌عنبه، گزارش آن را به وی داد.<ref>المغازی، ج1، ص26.</ref> پس از آن، پیامبر(ص) در همین مکان از سپاه سان دید و نوجوانان کم سنِ حاضر در سپاه را به [[مدینه]] بازگرداند.<ref>الطبقات، ج2، ص8؛ بهجة النفوس، ج1، ص319.</ref> برخی، توقف حضرت محمد(ص) را در کنار [[چاه سقیا]] دانسته‌اند.<ref>الطبقات، ج1، ص393.</ref> بر پایه گزارشی دیگر، پیامبر(ص) در کنار چاه ابی‌عنبه، [[ابولبابه انصاری|ابولبابه]] را به عنوان جانشین خود در مدینه تعیین کرد و به مدینه بازگرداند.<ref>عیون الاثر، ج1، ص287.</ref> | از چاه ابی‌عنبه در منابع سیره و مغازی و در گزارش‌های برخی غزوه‌های [[حضرت محمد(ص)]] یاد شده است. در گزارشی، به‌هنگام رهسپاری مسلمانان برای [[غزوه بدر|نبرد بدر]]، پیامبر(ص) به قیس بن ابی‌صعصعه دستور داد تا شمار نیروهای سپاه را به او گزارش دهد. قیس پس از شمارش نفرات سپاه در کنار چاه ابی‌عنبه، گزارش آن را به وی داد.<ref>المغازی، ج1، ص26.</ref> پس از آن، پیامبر(ص) در همین مکان از سپاه سان دید و نوجوانان کم سنِ حاضر در سپاه را به [[مدینه]] بازگرداند.<ref>الطبقات، ج2، ص8؛ بهجة النفوس، ج1، ص319.</ref> برخی، توقف حضرت محمد(ص) را در کنار [[چاه سقیا]] دانسته‌اند.<ref>الطبقات، ج1، ص393.</ref> بر پایه گزارشی دیگر، پیامبر(ص) در کنار چاه ابی‌عنبه، [[ابولبابه انصاری|ابولبابه]] را به عنوان جانشین خود در مدینه تعیین کرد و به مدینه بازگرداند.<ref>عیون الاثر، ج1، ص287.</ref> | ||
پس از [[غزوه احد|نبرد احد]]، پیامبر(ص) برای دفع خطرِ بازگشتِ احتمالی مشرکان، نیروهای خود را گرد آورد و برای تعقیب مشرکان از مدینه خارج شد و تا چاه ابی‌عنبه آمد. در این غزوه که به | پس از [[غزوه احد|نبرد احد]]، پیامبر(ص) برای دفع خطرِ بازگشتِ احتمالی مشرکان، نیروهای خود را گرد آورد و برای تعقیب مشرکان از مدینه خارج شد و تا چاه ابی‌عنبه آمد. در این غزوه که به «[[غزوه حمراء الاسد|حمراء الاسد]]» معروف شد، پیامبر(ص) در کنار این چاه از نیروهای خود سان دید و برای مجروحانی که هنوز جراحاتشان از نبرد احد بهبود نیافته بود ولی با آن حال در سپاه حاضر شده بودند، دعا کرد.<ref>المغازی، ج1، ص335؛ تفسیر ابن ابی حاتم، ج3، ص816؛ در المنثور، ج2، ص101.</ref> | ||
در سال هشتم هجری، آنگاه که پیامبر برآن شد تا به تلافی پیمان‌شکنی قریش، [[مکه]] را فتح کند، نیروهای خود را در کنار چاه ابی‌عنبه گرد آورد و پرچم‌های سپاه را در این مکان بین افراد توزیع کرد.<ref>المغازی، ج2، ص800؛ امتاع الاسماع، ج7، ص168.</ref> | |||
==در روایات== | ==در روایات== | ||
در کتاب‌های حدیثی،<ref>سنن ابی داود، ج1، ص509؛ سنن الدارمی، ج2، ص170؛ سنن النسائی، ج6، ص185.</ref> از این چاه در ضمن روایتی یاد شده است. در این روایت، آنگاه که پدر و مادر کودکی، برای بر عهده گرفتن کفالت فرزند خود اختلاف پیدا کردند و برای داوری نزد [[حضرت محمد(ص)]] آمدند زن با این ادعا که فرزندش برای او همیشه از چاه ابی‌عنبه آب می‌آورد درخواست داشت تا فرزندش نزد او بماند. ابن زباله (م.پس‌از۲۰۰ق)، مشابه چنین گزارشی را از ابن جریح (م.۱۵۰ یا ۱۵۱ق) نقل کرده است؛ به گزارش وی، در زمان [[ابوبکر بن ابی‌قحافه|ابوبکر]] | در کتاب‌های حدیثی،<ref>سنن ابی داود، ج1، ص509؛ سنن الدارمی، ج2، ص170؛ سنن النسائی، ج6، ص185.</ref> از این چاه در ضمن روایتی یاد شده است. در این روایت، آنگاه که پدر و مادر کودکی، برای بر عهده گرفتن کفالت فرزند خود اختلاف پیدا کردند و برای داوری نزد [[حضرت محمد(ص)]] آمدند زن با این ادعا که فرزندش برای او همیشه از چاه ابی‌عنبه آب می‌آورد درخواست داشت تا فرزندش نزد او بماند. ابن زباله (م.پس‌از۲۰۰ق)، مشابه چنین گزارشی را از ابن جریح (م.۱۵۰ یا ۱۵۱ق) نقل کرده است؛ به گزارش وی، در زمان [[ابوبکر بن ابی‌قحافه|ابوبکر]]، «عاصم بن عمر» مورد نزاع پدر و مادربزرگ خود قرار گرفت؛ مادر بزرگ عاصم، نزد ابوبکر مدعی شد که وی برایش از چاه ابی‌عنبه آب می‌آورد.<ref>اخبار المدینه، ص217؛ وفاء الوفا، ج3، ص143.</ref> | ||
==امروزه== | ==امروزه== | ||
به رغم آنکه [[سفرنامه‌نویسی|سفرنامه‌نویسان]] سده سیزدهم قمری، از این چاه یاد کرده‌اند<ref>هدایة الحجاج، ص214.</ref> از موقعیت کنونی آن آگاهی در دست نیست. | به رغم آنکه [[سفرنامه‌نویسی|سفرنامه‌نویسان]] سده سیزدهم قمری، از این چاه یاد کرده‌اند<ref>هدایة الحجاج، ص214.</ref> از موقعیت کنونی آن آگاهی در دست نیست. | ||
| خط ۵۹: | خط ۹۱: | ||
*'''هدایة الحجاج (سفرنامه مکه)'''، سید محمد رضا طباطبایی، به کوشش جعفریان، قم، مورخ، ۱۳۸۶ش. | *'''هدایة الحجاج (سفرنامه مکه)'''، سید محمد رضا طباطبایی، به کوشش جعفریان، قم، مورخ، ۱۳۸۶ش. | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
{{چاه‌ها و برکه‌های حرمین}} | {{چاه‌ها و برکه‌های حرمین}}{{اماکن مدینه}} | ||
[[رده:چاه‌های مدینه]] | |||
[[رده:مکان‌های تاریخی حجاز]] | |||
[[رده:مکان‌های تاریخی عربستان]] | |||
[[رده:مکان‌های تاریخی مدینه]] | |||
[[رده:اماکن مدینه]] | |||