قبر حبیب بن مظاهر اسدی

از ویکی حج
اطلاعات اوليه
کاربری زیارتگاه
مکان سمت غربی رواق جنوبی حرم امام حسین(ع)

قبر حبیب بن مظاهر اسدی‏، در سمت غربی رواق جنوبی حرم امام حسین(ع) قرار دارد.

حبیب بن مظاهر از قبیله بنی‌اسد، از شهدای والامقام و جلیل‌‏القدر واقعه عاشورا است. برخی او را از صحابه پیامبر(ص) و برخی دیگر او را تابعی و از اصحاب امام علی(ع)، امام حسن(ع) و امام حسین(ع) دانسته‌اند.

معرفی اجمالی حبیب

حبیب بن مَظاهِر اسدی، از قبیله بنی‌اسد، از شهدای والامقام و جلیل‌‏القدر واقعه عاشورا می‏‌باشد. [[ ابن‏‌حجر عسقلانی]]، حبیب بن مظاهر را در شمار کسانی بر شمرده است که پیامبر اکرم(ص) را درک کرده‌‏اند.[۱] اما شیخ طوسی او را تابعی و از اصحاب امام علی(ع)، امام حسن(ع) و امام حسین(ع) دانسته است.[۲]

اعلام وفاداری از امام حسین

حبیب بن مظاهر و جمعی از بزرگان شیعیان کوفه، پس از مرگ معاویه، برای امام حسین(ع) نامه نوشتند و آن حضرت را برای قیام بر ضد امویان، به کوفه دعوت کردند.[۳] پس از ورود مسلم بن عقیل به کوفه، حبیب بن مظاهر به همراه دیگر رهبران شیعیان کوفه، جلسه‌‏ای در منزل سلیمان بن صرد خزاعی برگزار کردند و در پاسخ به نامه امام حسین(ع) که در برابر حاضران قرائت شد، سخنان شورانگیزی ایراد کردند و حمایت خود را تا آخرین نفس از امام(ع)، اعلام داشتند.[۴]

پس از اینکه عبیدالله بن زیاد به کوفه وارد شد و شروع به تهدید مردم کرد و مردم کوفه از یاری مسلم بن عقیل دست کشیدند و از گرد او پراکنده شدند، خاندان حبیب بن مظاهر و مسلم بن عوسجه، آن دو را پنهان کردند؛ تا اینکه مخفیانه از شهر گریختند و در روز ششم محرم در کربلا به امام حسین(ع) پیوستند.

حضور حبیب در کربلا

در کربلا، حبیب بن مظاهر و دیگر یاران امام حسین(ع)، از پذیرفتن امان‏‌نامه دشمن خودداری کردند و استدلالشان این بود که اگر حسین(ع) کشته شود، ما عذری نزد پیامبر نخواهیم داشت.[۵]

امام حسین(ع) در روز عاشورا، حبیب بن مظاهر را فرمانده جناح چپ سپاه خود قرار داد.[۶]

حبیب بعد از نماز ظهر که بیشتر اصحاب امام(ع) به شهادت رسیده بودند، به میدان جنگ شتافت، بین حبیب و سپاه دشمن، مبارزه سختی درگرفت و حبیب جمعی از ایشان را کشت. سرانجام بدیل بن صریم عَقَفانی، با حمله‌‏ای او را مجروح ساخت و شخص دیگری از بنی‌‏تمیم، نیزه بر او زد که به زمین افتاد. خواست برخیزد که در نهایت، حصین بن تمیم، سر از بدن حبیب جدا کرد و او به دیگر شهیدان پیوست.

سرانجام قاتل حبیب در کوفه، به دست قاسم، پسر وی به قتل رسید. با شهادت حبیب، چهره امام درهم شکسته شد. سپس او را ستود و در حقش دعا کرد و فرمود: «خود و یاران حامی خود را به حساب خدا می‏‌گذارم». [۷]

محل قبر

نام حبیب بن مظاهر، در دو زیارت رجبیه و ناحیه مقدسه آمده است‏[۸] و قبر وی‌ اندکی با فاصله از محل دفن شهدای کربلا، در سمت غربی رواق جنوبی حرم امام حسین(ع) قرار دارد و دارای ضریح مستقل است.

پانویس

  1. الاصابة فی تمییز الصحابة، ج3، ص30.
  2. رجال الطوسی، ص60، 93 و 100.
  3. الفتوح، ج5، ص28؛ الارشاد، ج2، ص37.
  4. الفتوح، ج5، ص34.
  5. اختیار معرفة الرجال، ص79.
  6. تاریخ الطبری، ج5، ص422؛ الارشاد، ج2، ص95.
  7. ر. ک: تاریخ طبری، ج5، ص440.
  8. معجم رجال الحدیث، ج5، ص203.

منابع

این مقاله برگرفته از کتاب زیارت‌گاه‌های عراق، محمدمهدی فقیه بحرالعلوم. بخش «قبر حبیب بن مظاهر اسدی»، ج1، ص191-194. است.


  • الاصابة في تمييز الصحابة: احمد بن علي (ابن حجر العسقلاني)، تحقيق: عبدالله بن عبدالمحسن التركي، (لا. م)، مركز هجر للبحوث والدراسات العربية والاسلامية، (لا. ت).
  • الرجال: الشيخ الطوسي، تحقيق: جواد القيومي الاصفهاني، قم، مؤسسة النشر الاسلامي التابعة لجماعة المدرسين، ١٣٧٣ه. ش.
  • الفتوح: احمد بن اعثم الكوفي (ابن اعثم)، تحقيق: علي شيري، بيروت، دار الاضواء، ط ١، ١۴١١ه. ق - ١٩٩١م.
  • الارشاد في معرفة حجج الله علي العباد: محمد بن محمد بن نعمان (الشيخ المفيد)، تحقيق: مؤسسة آل البيت(عليهم السلام) لاحياء التراث، ط ٢، بيروت، دار المفيد، ١۴١۴ه. ق - ١٩٩٣م.
  • اختيار معرفة الرجال (رجال الكشّي): ابوجعفر محمد بن حسن (الشيخ الطوسي)، تحقيق: جواد القيومي الاصفهاني، ط ١، قم، مؤسسة النشر الإسلامي التابعة لجماعة المدرسين، ١۴٢٧ه. ق.
  • تاريخ الطبري: محمد بن جرير الطبري، ط ١، بيروت، دار الكتب العلميه، ١۴٠٨ه. ق - ١٩٨٨م.
  • معجم رجال الحديث وتفصيل طبقات الرواة: السيد ابوالقاسم الموسوي الخوئي، (لا م)، (لا ن)، ط ۵، ١۴١٣ه. ق - ١٩٩٢م.