مرقد حسین بن روح نوبختی
 | این مقاله هم‌اکنون در دست ویرایش است.
این برچسب را کاربر:Masoud67 در تاریخ ۸ بهمن ۱۳۹۷ برای جلوگیری از تعارض ویرایشی قرار داده است. لطفا بدون توافق با کاربر فوق برچسب را برندارید. |
 | |
| اطلاعات اوليه | |
|---|---|
| کاربری | مسجد و زیارتگاه |
| مکان | بغداد |
| نام‌های دیگر | مسجد حسین بن روح |
حسین بن روح نوبختی نایب سوم امام زمان(عج) است که بعد از محمد بن عثمان وظیفه‌ی نیابت به او سپرده شد. وی در عصر خود مشهور به دانایی و مورداحترام شیعه، سنی و خلیفه‌ی وقت عباسی بود. این عالم بزرگ سرانجام در سال (326 ه.ق) از دنیا رفت. آرامگاه این نائب امام زمان (عج) در محله نوبختیه در بازار عطاران شورجه بغداد واقع‌شده و هم‌اکنون زیارتگاه شیعیان مشتاق است.
معرفی حسین بن روح
حسین بن روح، سومین نایب خاص امام زمان (عج) و از علمای خاندان نوبختی است که از خاندان‌های مهم علمی شیعه در سده سوم و چهارم هجری، به شمار می‌آید. به دستور امام زمان (عج)، نایب دوم حضرت، محمد بن عثمان، حسین بن روح را به جانشینی خود، تعیین و معرفی نمود. نقل است که حسین بن روح، سال‌ها وکیل محمد بن عثمان و یار مخصوص و محرم اسرار وی بود. محمد بن عثمان، کارهای خود را به چند تن از یاران خود واگذار می‌کرد که یکی از آن‌ها، حسین بن روح بود.
نحوه‌ی انتخاب حسین بن روح به نیابت
محمد عثمان در سال‌های آخر عمر خود، به‌منظور فراهم ساختن زمینه برای معرفی حسین بن روح، شیعیان را برای تحویل اموال سهم امام، به وی هدایت می‌کرد. سرانجام در روزهای آخر زندگانی خود، به گروهی از شیعیان اعلام کرد که از سوی امام مأمور است تا حسین بن روح را به‌عنوان جانشین خود، به مردم معرفی کند و ازاین‌پس لازم است که آن‌ها، به حسین بن روح مراجعه کنند. سپس در حضور جمعی از بزرگان شیعه، ازجمله [[ابوعلی محمد بن همام اسکافی]]، ابوعبدالله محمد کاتب، ابوعبدالله باقطانی، ابوسهل اسماعیل بن علی نوبختی و ابوعبدالله حسن بن علی الوجناء نصیبی، حسین بن روح را به‌عنوان جانشین خود معرفی کرد و به آن‌ها گفت: ابوالقاسم حسین بن روح نوبختی، قائم‌مقام من، سفیر میان شما و حضرت صاحب‌الامر (عج)، وکیل، ثقه و امین است. پس در کارهای خود، به او رجوع نمایید و در مشکلات خود، به او تکیه کنید که من به این وصیت، مأمورم و اکنون آن را ابلاغ کردم.[۱]
دوران نیابت حسین بن روح
در دوران نیابت ایشان، نامه‌ها و سؤال‌های شیعیان از طریق وی، به امام عصر (عج) می‌رسید و امام (عج) نیز در قالب توقیعات، به این سؤال‌ها پاسخ می‌داد که شیخ طوسی در کتاب خود، تعدادی از آن‌ها را نقل کرده است.[۲]حسین بن روح، به تصدیق مخالف و موافق، از داناترین مردم روزگار خود بود و نزد اهل سنت و خلیفه عباسی، از عزت و احترام برخوردار بود. وی در طول مدت نیابت، به تقیه عمل می‌کرد و گاهی به مذهب اهل سنت اظهار عقیده می‌نمود تا پوششی برای انجام وظایفش باشد.[۳]سرانجام این نایب بزرگ امام زمان (عج) در سال (326 ه. ق)، از دنیا رفت و جسد او را در محله نوبختیه، نزدیک قنطرة الشوک، کنار نهر عیسی در سمت غربی بغداد، به خاک سپردند.[۴]
بنای مرقد حسین بن روح
عبدالحمید عباده، به مزار وی با عنوان ابوالروح اشاره‌کرده و درباره آن نوشته است: [۵] «وفی هذا السوق (العطارین) ایضاً دار فیها مرقد من یدعی حسین ابوالروح، واقع فی حجرة معقودة بالحجارة والجص وارضیته مفروشة بالرخام الابیض، یقولون انه نائب الامام والله اعلم». قبر حسین بن روح هم‌اکنون در مسجدی بزرگ با گنبدی زیبا به نام خودش، مسجد حسین بن روح مزار شیعیان در بغداد است. بازار شورجه در ناحیه (الرصافه) بغداد است که از ناحیه شمال به خیابان جمهوری و در ناحیه جنوب به خیابان الرشید می‌رسد. اینک این مسجد و مرقد در اول بازار جدیدالتأسیس سوق العربی واقع‌شده است و دارای ضریح است.
پانویس
منابع
*الغيبة ، محمد بن الحسن (الشيخ الطوسي)، تصحيح: علی‌اکبر الغفاري و بهراد الجعفري، ط ٢، تهران، دار الكتب الاسلامية، ١۴٢٩ه.ق - ١٣٨٧ه.ش.
*العقد اللامع بآثار بغداد والمساجد والجوامع ، عبدالحميد عبادة، تحقيق: عماد عبدالسلام رؤوف، ط ١، بغداد، انوار دجلة، 2004 م.