مقام امام زمان (نعمانیه): تفاوت میان نسخه‌ها

مقام امام زمان (نعمانیه)
اطلاعات اوليه
تأسیس	در سده هشتم قمری شناخته شده بوده است.
کاربری	زیارتگاه
مکان	عراق، استان واسط، بین مسیر نعمانیه و کوت، یک کلیومتری سمت غربی جاده و نزدیک رود دجله
مشخصات
وضعیت	فعال
معماری
بازسازی	۱۴۱۹ق.

دیداریویکی‌متن

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۵ ژوئن ۲۰۲۰، ساعت ۱۷:۴۴

با دیگر مقام‌های امام زمان(ع) اشتباه نشود.

مقام امام زمان(ع) یا مقام الإمام المهدی(ع)، در عراق، استان واسط، منطقه ام عکیط، در مسیر بین نعمانیه و کوت و نزدیک رود دجله قرار دارد. به باور برخی، این مقام، در سده هشتم قمری شناخته شده بوده و قدیمی‌ترین اشاره به آن، حکایت دیدار فردی به نام ابن ابی‌جواد نعمانی با امام زمان(ع) است، که بر پایه آن، امام(ع) شب‌ها و روزهای سه‌شنبه در این مقام حضور می‌یابد. محمد بن قاسم، از نوادگان امام سجاد(ع) نیز،در این مقام دفن شده است.

مکان[ویرایش | ویرایش مبدأ]

مقام امام زمان(ع) یا مقام الإمام المهدی(ع)،^[۱] در منطقه «ام عکیط»، در فاصله حدود یک کیلومتر از سمت غربی جاده نعمانیه به کوت، در استان واسط عراق قرار دارد. فاصله آن از نعمانیه، ۱۵ کیلومتر و از کوت، ۲۲ کیلومتر است و در فاصله نزدیک به ۱۵۰ متر از پشت مقام، رود دجله جریان دارد.^[۲]

پیشینه[ویرایش | ویرایش مبدأ]

قدیمی‌ترین اشاره به این مقام، مربوط به حکایت دیدار «ابن ابی‌جواد نعمانی» با امام زمان(ع) است، که عبدالله بن عیسی افندی (م.۱۱۳۰ق) در زندگی‌نامه این عالم، در بخشی از کتاب خود، ریاض العلماء، به آن اشاره کرده است. این بخش از کتاب، از میان رفته، ولی محدث نوری (م.۱۳۲۰ق)، آن را در کتاب النجم الثاقب، بازگو کرده است. بر پایه این نقل، مقام امام زمان(ع) در سده هشتم قمری، شناخته شده بوده است.^{[یادداشت ۱]}^[۳]

ساختمان[ویرایش | ویرایش مبدأ]

ساختمان مقام، در گذشته، کوچک‌تر از بنای فعلی آن و از آجر و خشت و گل بوده است. نقل کرده‌اند که در گذشته، سنگی داخل مقام وجود داشته که روی آن، نام مدفون در مقام، ثبت شده بود؛ ولی در زمان جنگ جهانی دوم که نیروهای نظامی انگلیس در یک پادگان نظامی نزدیک مقام حضور داشتند، یک کاپیتان انگلیسی، این سنگ را به سرقت برد.

کار بازسازی و توسعه بنای مقام، به شکل کنونی آن، از سال ۱۴۱۹ق. (۱۹۹۸م)، با تلاش مؤمنان و نیکوکاران نعمانیه، آغاز شد.^[۴]

آداب[ویرایش | ویرایش مبدأ]

بر پایه نقل محدث نوری (م.۱۳۲۰ق)، در النجم الثاقب، امام مهدی(ع) به «ابن ابی‌جواد نعمانی» گفته است که وی در روزها و شب‌های سه‌شنبه، در این مقام، حاضر می‌شود؛^[۳] از این رو، به باور برخی مردم، در روزها و شب‌های سه‌شنبه، برای این مقام زیارت مخصوصی است. در شب نیمه شعبان نیز، مردم در آن گرد می‌آیند. بیشتر زائران این مقام، اهل واسط و بخش‌های جنوبی بوده و زائرانی که پیاده از بصره و کوت به کربلا می‌روند، این مقام را برای توقف و استراحت برمی‌گزینند.^[۱]

قبر داخل مقام[ویرایش | ویرایش مبدأ]

میان بنا، قبری به ارتفاع نزدیک به نیم متر، وجود دارد که بر پایه گزارشی در سال ۱۴۳۸ق. (۱۳۹۵ش) با پارچه‌های سبزرنگ، پوشیده شده و روی قبر، ضریحی از جنس آلومینیوم، به پهنای ۳ متر و بلندای ۳/۵ متر وجود داشته و بالای آن با شیشه پوشیده شده است. این قبر، مدفن محمد بن قاسم بن علی بن عمر اشرف بن امام زین‌العابدین(ع)، مشهور به «صوفی»، دانسته شده است.^[۵]

محمد بن قاسم، از نوادگان امام سجاد(ع) بوده، که او را در دانش و پارسایی، از چهره‌های شاخص دوره خود دانسته‌اند. او را صوفی خوانده‌اند، زیرا بیشتر، جامه پشمی سفید رنگ و خشن، می‌پوشید. وی در برابر معتصم عباسی قیام کرده،^[۶] دستگیر شده، گریخته و ادامه زندگی خود را مخفیانه به سر برده است. به گفته برخی، او، در زمان متوکل عباسی، دوباره به زندان افتاده و تا پایان عمر در اسارت مانده و به گفته پاره‌ای، مسموم شده و به شهادت رسیده است.^[۷]

مکان‌های همانند[ویرایش | ویرایش مبدأ]

در برخی مناطق شیعه‌نشین، مانند ایران، عراق و بحرین، مکان‌های پرشماری منسوب به امام مهدی(ع) وجود داشته،^[۸] که برخی از آن‌ها عبارت است از:

پیوند به بیرون[ویرایش | ویرایش مبدأ]

پانویس[ویرایش | ویرایش مبدأ]

↑ ^۱٫۰ ^۱٫۱ مقام الإمام المهدی(ع) فی منطقة النعمانیة فی العراق، المومّل دراسة تخصصیة حول الامام المهدی، دریافت شده در ۱۵ آذر ۱۳۹۸ش.
↑ مقام امام زمان(ع) در شهر نعمانیه، مجله انتظار موعود، ش18، ص173.
↑ ^۳٫۰ ^۳٫۱ النجم الثاقب، ج2، ص417.
↑ مقام امام زمان(عج) در شهر نعمانیه، مجله انتظار موعود، ش18، ص176.
↑ زیارتگاه‌های عراق، ج۲، ص۴۳۲.
↑ مقاتل الطالبین، ص ۳۸۴-۳۸۶.
↑ مقاتل الطالبین، ص۳۸۷-۳۹۲.
↑ مقام‌های حضرت مهدی(ع) در عراق، فصلنامه فرهنگ زیارت، ش۳۰، ص۹۸.

↑ زیرا بر پایه این نقل، زین‌الدین علی بن خازن حائری، شاگرد شهید اول، دستخط ابن ابی‌جواد نعمانی را دیده است که وی در دیدار خود با امام زمان(ع) از وی درباره درستی مقام امام زمان(ع) در نعمانیه پرسش کرده است. شهید اول، متوفی سال ۷۸۶ق. است؛ از این رو، بر پایه این نقل، این مقام در سده هشتم قمری شناخته شده بوده است.

منابع[ویرایش | ویرایش مبدأ]

این مقاله برگرفته از کتاب زیارت‌گاه‌های عراق، محمدمهدی فقیه بحرالعلوم، بخش «زیارتگاه‌های مهم استان واسط، مقام حضرت مهدی(عج) و قبر محمد بن قاسم صوفی»، ج۲، ص۴۳۱ و مقاله مقام‌های حضرت مهدی(ع) در عراق، احمد خامه یار، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره سی‌ام، بهار 1396، ص109 است.

مقاتل الطالبیین، ابوالفرج الاصفهانی، تحقیق سید احمد صقر، مؤسسة الاعلمی، بیروت، ۱۴۰۸ق (۱۹۸۷م).
مقام امام زمان(عج) در شهر نعمانیه، احمد علی مجید الحلی، ترجمه صعلی‌اصغر رضایی، انتظار موعود، ش ۱۸.
النجم الثاقب فی احوال الامام الحجة الغائب، الشیخ حسین الطبرسی النوری، تقدیم وترجمة و تحقیق وتعلیق السید یاسین الموسوی، انوار الهدی، قم، ۱۴۱۵ق.

[:1-1] ۱٫۰ ^۱٫۱ مقام الإمام المهدی(ع) فی منطقة النعمانیة فی العراق، المومّل دراسة تخصصیة حول الامام المهدی، دریافت شده در ۱۵ آذر ۱۳۹۸ش.

[2] مقام امام زمان(ع) در شهر نعمانیه، مجله انتظار موعود، ش18، ص173.

[:0-4] ۳٫۰ ^۳٫۱ النجم الثاقب، ج2، ص417.

[5] مقام امام زمان(عج) در شهر نعمانیه، مجله انتظار موعود، ش18، ص176.

[6] زیارتگاه‌های عراق، ج۲، ص۴۳۲.

[7] مقاتل الطالبین، ص ۳۸۴-۳۸۶.

[8] مقاتل الطالبین، ص۳۸۷-۳۹۲.

[9] مقام‌های حضرت مهدی(ع) در عراق، فصلنامه فرهنگ زیارت، ش۳۰، ص۹۸.

[3] زیرا بر پایه این نقل، زین‌الدین علی بن خازن حائری، شاگرد شهید اول، دستخط ابن ابی‌جواد نعمانی را دیده است که وی در دیدار خود با امام زمان(ع) از وی درباره درستی مقام امام زمان(ع) در نعمانیه پرسش کرده است. شهید اول، متوفی سال ۷۸۶ق. است؛ از این رو، بر پایه این نقل، این مقام در سده هشتم قمری شناخته شده بوده است.

[۱]

[۲]

[یادداشت ۱]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
-{{جعبه اطلاعات مقام‌ها
+{{جعبه اطلاعات بنای مذهبی
-| عنوان            =مقام امام زمان در نعمانیه
+| تصویر = 143.jpg
-| تصویر            =143.jpg
+|تأسیس=در سده هشتم قمری شناخته شده بوده است.|کاربری=زیارتگاه|مکان=[[عراق]]، استان واسط، بین مسیر نعمانیه و کوت، یک کلیومتری سمت غربی جاده و نزدیک [[رود دجله]]|نام‌های دیگر=|بازسازی=۱۴۱۹ق.|وضعیت=فعال}}
-| اندازه تصویر     =300px
+:''با دیگر [[مقام امام زمان (ابهام‌زدایی)|مقام‌های امام زمان(ع)]] اشتباه نشود.''
-| توضیح تصویر      =
-| بنيانگذار        =نامعلوم
-| تأسیس            =قبل از قرن 8 هجری قمری
-| کاربری           =زیارتگاه
-| مکان             =[[عراق]]، استان واسط، یک کیلومتری از سمت غربی جاده نعمانیه به کوت
-| نام‌های دیگر      =
-| وقایع مرتبط      =
-| ظرفیت            =
-| وضعیت            =فعال
-| مساحت            =
-| امکانات          =
-| شماره ثبت        =
-| معمار            =
-| سبک              =
-| بازسازی          =1419ه.ق توسط خیرین نعمانیه
-| وبگاه            =
-}}
-در کشور [[عراق]] چندین مقام برای [[حضرت مهدی(عج)]] از جمله در شهرهای [[سامرا]]، [[کوفه]]، [[نجف]]، [[حلّه]]، [[کربلا]] و [[نعمانیه]] وجود دارد که شماری از آنها از دیرباز، زیارتگاه‌های مشهور و شناخته شده شیعیان بوده است. مهم‌ترین این مقام‌ها شامل [[سرداب غیبت]] در سامرا، مقام‌های حضرت مهدی(عج) در [[مسجد سهله]] و [[قبرستان وادی‌السلام]] و در شهرهای حلّه، کربلا و نعمانیه است.
-مقام امام زمان در نعمانیه، در منطقه «ام عکیط»، در فاصله حدود یک کیلومتر از سمت غربی جاده نعمانیه به کوت، قرار دارد. این مقام به یادبود دیدار «[[ابن ابی‌جواد نعمانی]]» با [[امام زمان(عج)]] ساخته شده و در قرن هشتم هجری، زیارتگاهی کاملا شناخته شده بود. در داخل این مقام، قبر منسوب به [[محمد بن قاسم]]، از نوادگان [[امام سجاد(ع)]] و مشهور به «صوفی» وجود دارد.
+'''مقام امام زمان(ع)''' یا '''مقام الإمام المهدی(ع)'''، در [[عراق]]، استان واسط، منطقه ام عکیط، در مسیر بین نعمانیه و کوت و نزدیک [[نهر دجله|رود دجله]] قرار دارد. به باور برخی، این مقام، در سده هشتم قمری شناخته شده بوده و قدیمی‌ترین اشاره به آن، حکایت دیدار فردی به نام ابن ابی‌جواد نعمانی با [[امام زمان(ع)]] است، که بر پایه آن، امام(ع) شب‌ها و روزهای سه‌شنبه در این مقام حضور می‌یابد. [[محمد بن قاسم]]، از نوادگان [[امام سجاد(ع)]] نیز،در این مقام دفن شده است.
-==موقعیت جغرافیایی==
+==مکان==
-این مقام، در منطقه «ام عکیط»، در فاصله حدود یک کیلومتر از سمت غربی جاده نعمانیه به کوت، واقع است. فاصله آن از نعمانیه، 15 کیلومتر و از کوت، 22 کیلومتر است‌ و حدود 150 متر از پشت مقام، [[رود دجله]] واقع است.<ref>«مقام امام زمان(عج) در شهر نعمانیه»، احمد علی مجید الحلی، مترجم، صعلی‌اصغر رضایی، انتظار موعود، ش 18، ص173.</ref>
+مقام امام زمان(ع) یا مقام الإمام المهدی(ع)،<ref name=":1" /> در منطقه «ام عکیط»، در فاصله حدود یک کیلومتر از سمت غربی جاده نعمانیه به کوت، در استان واسط [[عراق]] قرار دارد. فاصله آن از نعمانیه، ۱۵ کیلومتر و از کوت، ۲۲ کیلومتر است و در فاصله نزدیک به ۱۵۰ متر از پشت مقام، [[رود دجله]] جریان دارد.<ref>مقام امام زمان(ع) در شهر نعمانیه، مجله انتظار موعود، ش18، ص173.</ref>
-==پیشینه تاریخی==
+==پیشینه==
-قدیمی‌ترین اشاره به این مقام، مربوط به حکایت دیدار «[[ابن ابی‌جواد نعمانی]]» با [[امام زمان(عج)]] است که «[[میرزا عبدالله افندی]]» در زندگی‌نامه این عالم، در بخشی از کتاب خود، به نام «[[ریاض العلماء]]» به آن اشاره کرده است. البته این بخش از کتاب ریاض العلماء، امروزه به دست ما نرسیده است، اما خوشبختانه [[محدث نوری]]، آن را در کتاب «[[النجم الثاقب]]»، نقل کرده است. این نقل، نشان می‌دهد که مقام حضرت مهدی(عج) در قرن هشتم هجری، شناخته شده بوده و در آن، آمده است که امام(عج) در روزها و شب‌های سه‌شنبه، در این مقام، حضور می‌یابد.<ref>النجم الثاقب، ج2، ص417.</ref>
+قدیمی‌ترین اشاره به این مقام، مربوط به حکایت دیدار «ابن ابی‌جواد نعمانی» با [[امام زمان(عج)|امام زمان(ع)]] است، که [[عبدالله بن عیسی افندی]] (م.۱۱۳۰ق) در زندگی‌نامه این عالم، در بخشی از کتاب خود، ریاض العلماء، به آن اشاره کرده است. این بخش از کتاب، از میان رفته، ولی [[محدث نوری]] (م.۱۳۲۰ق)، آن را در کتاب النجم الثاقب، بازگو کرده است. بر پایه این نقل، مقام امام زمان(ع) در سده هشتم قمری، شناخته شده بوده است.{{یادداشت|زیرا بر پایه این نقل، زین‌الدین علی بن خازن حائری، شاگرد شهید اول، دستخط ابن ابی‌جواد نعمانی را دیده است که وی در دیدار خود با امام زمان(ع) از وی درباره درستی مقام امام زمان(ع) در نعمانیه پرسش کرده است. شهید اول، متوفی سال ۷۸۶ق. است؛ از این رو، بر پایه این نقل، این مقام در سده هشتم قمری شناخته شده بوده است.}}<ref name=":0">النجم الثاقب، ج2، ص417.</ref>
 ==ساختمان==
-ساختمان مقام، در گذشته، کوچک‌تر از بنای فعلی آن و از آجر و خشت و گل بوده است. نقل کرده‌اند که در گذشته، سنگی داخل مقام وجود داشته که روی آن، نام مدفون در مقام، ثبت شده بود. اما در زمان جنگ جهانی دوم که نیروهای نظامی انگلیس در یک پادگان نظامی نزدیک مقام حضور داشتند، یک کاپیتان انگلیسی، این سنگ را به سرقت برد.
+ساختمان مقام، در گذشته، کوچک‌تر از بنای فعلی آن و از آجر و خشت و گل بوده است. نقل کرده‌اند که در گذشته، سنگی داخل مقام وجود داشته که روی آن، نام مدفون در مقام، ثبت شده بود؛ ولی در زمان جنگ جهانی دوم که نیروهای نظامی [[انگلیس]] در یک پادگان نظامی نزدیک مقام حضور داشتند، یک کاپیتان انگلیسی، این سنگ را به سرقت برد.
-==بازسازی==
-کار بازسازی و توسعه بنای مقام، به شکل کنونی آن، از سال 1419 ه. ق- 1998 م، با تلاش مؤمنان و نیکوکاران نعمانیه، آغاز شد.<ref>«مقام امام زمان(عج) در شهر نعمانیه»، ش 18، ص176. </ref>
+کار بازسازی و توسعه بنای مقام، به شکل کنونی آن، از سال ۱۴۱۹ق. (۱۹۹۸م)، با تلاش مؤمنان و نیکوکاران نعمانیه، آغاز شد.<ref>مقام امام زمان(عج) در شهر نعمانیه، مجله انتظار موعود، ش18، ص176. </ref>
+==آداب==
+بر پایه نقل [[محدث نوری]] (م.۱۳۲۰ق)، در النجم الثاقب، [[امام مهدی(ع)]] به «ابن ابی‌جواد نعمانی» گفته است که وی در روزها و شب‌های سه‌شنبه، در این مقام، حاضر می‌شود؛<ref name=":0" /> از این رو، به باور برخی مردم، در روزها و شب‌های سه‌شنبه، برای این مقام [[زیارت]] مخصوصی است. در شب نیمه شعبان نیز، مردم در آن گرد می‌آیند. بیشتر زائران این مقام، اهل واسط و بخش‌های جنوبی بوده و زائرانی که پیاده از [[بصره]] و کوت به [[کربلا]] می‌روند، این مقام را برای توقف و استراحت برمی‌گزینند.<ref name=":1">[https://rafed.net/moamal/%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B9%D8%B1-%D9%88-%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AF%D8%A8-%D9%85%D8%AD%D9%84%DB%8C/296-%D8%AD%D9%88%D9%84-%D8%AC%D9%85%D9%84%D8%A9!/429-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%85-%D8%A7%D9%84%D8%A5%D9%85%D8%A7%D9%85-%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%87%D8%AF%D9%8A-%D8%B9%D9%84%D9%8A%D9%87-%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85-%D9%81%D9%8A-%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D8%A9-%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%B9%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A9-%D9%81%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D9%82 مقام الإمام المهدی(ع) فی منطقة النعمانیة فی العراق]، المومّل دراسة تخصصیة حول الامام المهدی، دریافت شده در ۱۵ آذر ۱۳۹۸ش.</ref>
 ==قبر داخل مقام==
-میان بنا، قبر برجسته‌ای به ارتفاع حدود نیم متر، وجود دارد که با پارچه‌های سبزرنگ، پوشیده شده است. روی قبر، ضریحی از آلومینیوم به عرض 3 متر و ارتفاع 5/ 3 متر وجود دارد که بالای آن، با شیشه پوشیده شده است. این قبر، مدفن محمد بن قاسم بن علی بن عمر اشرف بن امام زین‌العابدین(ع)، مشهور به «صوفی»، دانسته شده است.
+میان بنا، قبری به ارتفاع نزدیک به نیم متر، وجود دارد که بر پایه گزارشی در سال ۱۴۳۸ق. (۱۳۹۵ش) با پارچه‌های سبزرنگ، پوشیده شده و روی قبر، ضریحی از جنس آلومینیوم، به پهنای ۳ متر و بلندای ۳/۵ متر وجود داشته و بالای آن با شیشه پوشیده شده است. این قبر، مدفن محمد بن قاسم بن علی بن عمر اشرف بن امام زین‌العابدین(ع)، مشهور به «صوفی»، دانسته  شده است.<ref>زیارتگاه‌های عراق، ج۲، ص۴۳۲.</ref>
+[[محمد بن قاسم]]، از نوادگان [[امام سجاد(ع)]] بوده، که او را در دانش و پارسایی، از چهره‌های شاخص دوره خود دانسته‌اند. او را صوفی خوانده‌اند، زیرا بیشتر، جامه پشمی سفید رنگ و خشن، می‌پوشید. وی در برابر معتصم [[بنی‌عباس|عباسی]] قیام کرده،<ref>مقاتل الطالبین، ص ۳۸۴-۳۸۶.</ref> دستگیر شده، گریخته و ادامه زندگی خود را مخفیانه به سر برده است. به گفته برخی، او، در زمان متوکل عباسی، دوباره به زندان افتاده و تا پایان عمر در اسارت مانده و به گفته پاره‌ای، مسموم شده و به شهادت رسیده است.<ref>مقاتل الطالبین، ص۳۸۷-۳۹۲.</ref>
+==مکان‌های همانند==
+در برخی مناطق [[شیعه|شیعه‌نشین]]، مانند [[ايران|ایران]]، [[عراق]] و [[بحرین]]، مکان‌های پرشماری منسوب به [[امام مهدی(ع)]] وجود داشته،<ref>مقام‌های حضرت مهدی(ع) در عراق، فصلنامه فرهنگ زیارت، ش۳۰، ص۹۸.</ref> که برخی از آن‌ها عبارت است از:{{ستون-شروع|2}}
+*[[مقام حضرت مهدی (کربلا)|مقام حضرت مهدی(ع) در کربلا]]؛
+*[[مقام حضرت مهدی (حله)|مقام حضرت مهدی(ع) در حله]]؛
+*[[مقام امام زمان (مسجد سهله)|مقام امام زمان(ع) در مسجد سهله]]؛
+*[[مقام امام زمان (وادی السلام)|مقام امام زمان(ع) در وادی السلام]]؛
+*[[مقام امام زمان (سماوه)|مقام امام زمان(ع) در سماوه]].
+{{پایان}}
+==پیوند به بیرون==
+*[http://ensani.ir/fa/article/187725/%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%85-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85-%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86-%D8%B9%D8%AC-%D8%AF%D8%B1-%D8%B4%D9%87%D8%B1-%D9%86%D8%B9%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%87 معرفی مقام امام زمان(ع) در شهر نعمانیه].
+*[https://www.islamquest.net/fa/archive/question/fa65661# آیا مقام امام زمان(ع) در شهر نعمانیه دارای سند است؟]
-[[محمد بن قاسم]]، از نوادگان [[امام سجاد(ع)]] است که در دانش و دیانت و پارسایی، از چهره‌های ممتاز عصر خود بود و چون معمولًا جامه پشمی سفید رنگ و خشن، بر تن می‌کرد، او را صوفی می‌گفتند.
 ==پانویس==
 {{پانویس}}
-==منابع ==
+==منابع==
 {{منابع}}
 {{برگرفتگی
 |پیش از لینک = کتاب
 |منبع = زیارت‌گاه‌های عراق، محمدمهدی فقیه بحرالعلوم،
-|پس از لینک = بخش «زيارتگاه‌هاى مهم استان واسط، مقام حضرت مهدى(عج) و قبر محمد بن قاسم صوفى»، ج2، ص431،
+|پس از لینک = بخش «زیارتگاه‌های مهم استان واسط، مقام حضرت مهدی(عج) و قبر محمد بن قاسم صوفی»، ج۲، ص۴۳۱ و مقاله مقام‌های حضرت مهدی(ع) در عراق، احمد خامه یار، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره سی‌ام، بهار 1396، ص109
 | لینک = http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1473
 }}
-* '''النجم الثاقب فی احوال الامام الحجة الغائب'''، الشیخ حسین الطبرسی النوری، تقدیم وترجمة وتحقیق وتعلیق: السید یاسین الموسوی، ط 1، قم، انوار الهدی، 1415 ه. ق.
+* '''مقاتل الطالبیین'''، ابوالفرج الاصفهانی، تحقیق سید احمد صقر، مؤسسة الاعلمی، بیروت، ۱۴۰۸ق (۱۹۸۷م).
-* '''«مقام امام زمان(عج) در شهر نعمانیه»'''، احمد علی مجید الحلی، مترجم، صعلی‌اصغر رضایی، انتظار موعود، ش 18.
+* '''مقام امام زمان(عج) در شهر نعمانیه'''، احمد علی مجید الحلی، ترجمه صعلی‌اصغر رضایی، انتظار موعود، ش ۱۸.
+* '''النجم الثاقب فی احوال الامام الحجة الغائب'''، الشیخ حسین الطبرسی النوری، تقدیم وترجمة و تحقیق وتعلیق السید یاسین الموسوی، انوار الهدی،  قم، ۱۴۱۵ق.
 {{پایان}}
 {{زیارتگاه‌ها و مقبره‌های عراق}}
 [[رده:مکان‌های منتسب به امام زمان(ع)]]
 [[رده:مکان‌های مذهبی عراق]]
+[[رده:مقام‌های امام زمان در عراق]]
+[[رده:مقام‌های امام زمان(ع)]]