مزار امامزاده سلطان‌علی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حج
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۱۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{در دست ویرایش|ماه=[[بهمن]]|روز=[[۲۷]]|سال=[[۱۳۹۷]]|کاربر=Masoud67  }}
{{جعبه اطلاعات بنای مذهبی
| عنوان            =مزار امام‌زاده سلطان‌علی
| تصویر            =226.jpg
| اندازه تصویر    =300px
| بنيانگذار        =
| تأسیس            =
| کاربری          =
| مکان            =[[بغداد]]
| نام‌های دیگر      =جامع و زیارتگاه سلطان‌علی
| وقایع مرتبط      =
| ظرفیت            =
| وضعیت            =
| مساحت            =
| امکانات          =دو اتاق
| شماره ثبت        =
| معمار            =
| سبک              =
| بازسازی          =(1310 ه. ق)
| وبگاه            =  
}}


'''مزار امامزاده سلطان علی‌'''
'''مزار امامزاده سلطان‌علی‌'''، در [[کشور عراق]] در [[شهر بغداد]] در منطقه مربعه و کنار جامع سلطان‌علی قرار دارد و از زیارتگاه‌های مهم این شهر شمرده می‌شود.
 
در مورد هویت شخص مدفون در مزار، بین علمای انساب اختلاف وجود دارد.
 
==معرفی اجمالی سلطان‌علی‌==
 
امامزاده سلطان‌علی‌، در سال (459 ه. ق)، در [[بصره]] متولد شد. هنگامی‌که پدرش وفات یافت، او یک‌ساله بود. کفالت و تربیت او را دایی‌اش، [[منصور بطائحی]]، بر عهده گرفت و او را به همراه خانواده‌اش در سال (497 ه. ق)، به واسط برد و طریقت رفاعی را از جد مادرش، [[موسی بن سعد بخاری انصاری]]، اخذ نمود. در همان سال، با دختردایی‌اش، به نام شیخه فاطمه‌ ازدواج کرد و ثمره آن، چند فرزند شد که یکی از آن‌ها، [[سید احمد رفاعی]] است.
 
هنگامی‌که فتنه و آشوب فرقه‌ای بالا گرفت، به بغداد رفت و در منزل [[امیر مالک بن مسیب]] در رأس القریه، سکونت اختیار کرد و مورد توجه [[کمال‌الدین بن زنکی]]، امیر واسط قرار گرفت و پیوسته نزد او محترم بود تا عاقبت در سال (519 ه. ق)، وفات یافت.
 
در برخی منابع، نسب وی با دوازده واسطه و در پاره‌ای دیگر از منابع، با چهارده واسطه، به امام هفتم می‌رسد که پیش‌ از این، در کتیبه اتاق مرقد، بدان اشاره شد.<ref>طبقات الاولیاء، ص 93؛ العبر، ج 3، ص 75؛ طبقات الشافعیة الکبری، ج 2، ص 88 و 89؛ ریحانة الادب، ج 4، ص 186؛ العقد اللامع، ص 400 و 401.</ref>


==موقعیت جغرافیایی مزار==
==موقعیت جغرافیایی مزار==


این آرامگاه در منطقه مربعه شهر [[بغداد]]، در خیابان رشید و کنار جامع سلطان علی، واقع شده و از زیارتگاه‌های مهم شهر بغداد است. در گذشته، به ‌صورت بنای کوچکی، کنار [[نهر دجله]]، واقع بود که یک اتاق مربع شکل و گنبدی نیز داشت. مردم آن را زیارت می‌کردند و پیرمردی که خادم آنجا بود، با درآمد نذورات و کمک‌های مردم، زندگی خود را می‌چرخاند.
این آرامگاه در منطقه مربعه [[شهر بغداد]]، در خیابان رشید و کنار جامع سلطان‌علی، واقع‌شده و از زیارتگاه‌های مهم شهر بغداد است. درگذشته، به‌صورت بنای کوچکی، کنار [[نهر دجله]]، واقع بود که یک اتاق مربع شکل و گنبدی نیز داشت. مردم آن را زیارت می‌کردند و پیرمردی که خادم آنجا بود، با درآمد نذورات و کمک‌های مردم، زندگی خود را می‌چرخاند.
 
[[پرونده:226.jpg|بندانگشتی]]


(تصویر شماره 226)
==ویژگی‌های بنای مزار==


==ویژگی های بنای مزار==
در سال (1310 ه. ق)، [[ابوالهدی افندی صیادی]]، متوفای (1328 ه. ق)، نامه‌ای برای تجدید بنای این آرامگاه، برای سلطان عبدالحمید عثمانی می‌نویسد و موافقت ساخت آرامگاه را می‌گیرد.<ref>العقد اللامع به آثار بغداد والمساجد والجوامع، ص 396 و 397.</ref> پس‌ازآن، این بنای باشکوه، ساخته و بارها بازسازی‌شده و توسعه‌یافته است.<ref>معجم المراقد والمزارات فی العراق، ص 271.</ref> درباره شخص مدفون در این آرامگاه، میان مورخان و عالمان انساب و نویسندگان معاصر، اختلاف است.


در سال (1310 ه. ق)، [[ابوالهدی افندی صیادی]]، متوفای 1328 ه. ق، نامه‌ ای برای تجدید بنای این آرامگاه، برای سلطان [[عبدالحمید عثمانی]] می‌ نویسد و موافقت ساخت آرامگاه را می‌گیرد.<ref>العقد اللامع بآثار بغداد والمساجد والجوامع، ص396 و 397.</ref> پس از آن، این بنای باشکوه، ساخته و بارها بازسازی شده و توسعه یافته است.<ref>معجم المراقد والمزارات فی العراق، ص271.</ref> درباره شخص مدفون در این آرامگاه، میان مورخان و عالمان انساب و نویسندگان معاصر، اختلاف است.
اصل مرقد، اتاقی مربع ‌شکل است که ابعاد هر ضلع آن، پنج‌متر می‌باشد. گنبدی به ارتفاع ده متر، روی آن قرارگرفته که با کاشی‌های مختلف، تزیین‌شده است. بر سنگ‌قبر، پارچه سبزی نهاده شده که به آیات قرآن، مزین است. در جامع سلطان‌علی، دو اتاق یکی پایین و دیگری، بالای آن وجود دارد که برای سکونت درویشان است. در ایامی از سال، غذا طبخ می‌کنند و موقوفاتی نیز برای این منظور در وزارت اوقاف، به ثبت رسیده است.


اصل مرقد، اتاقی مربع ‌شکل است که ابعاد هرضلع آن، پنج متر می‌ باشد. گنبدی به ارتفاع ده متر، روی آن قرار گرفته که با کاشی‌های مختلف، تزیین شده است. بر سنگ قبر، پارچه سبزی نهاده شده که به آیات قرآن، مزین است. در جامع سلطان علی، دو اتاق یکی پایین و دیگری، بالای آن وجود دارد که برای سکونت درویشان است. در ایامی از سال، غذا طبخ می‌کنند و موقوفاتی نیز برای این منظور در وزارت اوقاف، به ثبت رسیده است.
===تاریخچه‌ بازسازی بنای مزار===


===تاریخچه ی بنا===
جامع و زیارتگاه سلطان‌علی، بارها بازسازی شد؛ برای مثال دو سال پس‌ازآنکه‌ [[سید ابراهیم محمد راوی رفاعی]]، آن را ساخت، در سال (1312 ه. ق)، سلطان عبدالحمید خان دوم، آن را بازسازی کرد.
تکیه رفاعیه که داخل مسجد بود، پس از اجازه از متولیان، تعمیر شد و سپس تکیه جدیدی، بنا گشت و مسجد دیگری در سال (1999 م)، جنب مسجد قدیم ساخته شد. در این بازسازی، مرقد سید سلطان‌علی، گسترش یافت و درست زیر گنبد، قرار گرفت و گنبد دومی نیز بر بنا افزوده شد که به مرقد [[سید محمدمهدی ردینی رفاعی]]، ملقب به رواس، (متولد 1220 ه. ق و متوفای 1287 ه. ق) متعلق است.


جامع و زیارتگاه سلطان علی، بارها بازسازی شد؛ برای مثال دو سال پس از آنکه‌ [[سید ابراهیم محمد راوی رفاعی]]، آن را ساخت، در سال (1312 ه. ق)، سلطان [[عبدالحمیدخان دوم]]، آن را بازسازی کرد. تکیه رفاعیه که داخل مسجد بود، پس از اجازه از متولیان، تعمیر شد و سپس تکیه جدیدی، بنا گشت و مسجد دیگری در سال (1999 م)، جنب مسجد قدیم ساخته شد. در این بازسازی، مرقد سید سلطان علی، گسترش یافت و درست زیر گنبد، قرار گرفت و گنبد دومی نیز بر بنا افزوده شد که به مرقد [[سید محمد مهدی ردینی رفاعی]]، ملقب به رواس، (متولد 1220 ه. ق و متوفای 1287 ه. ق) متعلق است. در سال (1353 ه. ق)، ماذنه مسجد جامع، به علت فرسودگی آن و نیز تعریض خیابان جمهوری (رشید)، خراب گردید و به‌ جای آن، ماذنه‌ای جدید ساخته شد و قبر [[شیخ عبدالغفور محمد سعد حیدری]]، مفتی شافعی (متوفای 1310 ه. ق) که در ایوان مسجد جامع قرار داشت، تعمیر شد.ریاست تکیه رفاعیه را [[سید ابراهیم افندی]]، فرزند [[شیخ محمد افندی]]، (متولد 1281 ه. ق) به ‌عهده داشت و هر شب جمعه، جلسه یادبودی برای شیخ رفاعی برقرار می‌شد. در این تکیه، دو اتاق برای استفاده علمی، وجود داشت که در یکی از آنها، [[علامه احمد شاکر افندی بن سید محمد شهاب الدین افندی آلوسی]]، (متوفای 1330 ه. ق) و در اتاق دوم، مرحوم [[سید محمود شکری افندی آلوسی]] تدریس داشتند.<ref>العقد اللامع بآثار بغداد والمساجد والجوامع، ص396- 399؛ مرقد المعارف، ج1، ص361- 363؛ معجم المراقد و المزارات فی العراق، ص270 و 271.</ref>
در سال (1353 ه. ق)، ماذنه مسجد جامع، به علت فرسودگی آن و نیز تعریض خیابان جمهوری (رشید)، خراب گردید و به‌جای آن، ماذنه‌ای جدید ساخته شد و قبر [[شیخ عبدالغفور محمدسعد حیدری]]، مفتی شافعی (متوفای 1310 ه. ق) که در ایوان مسجد جامع قرار داشت، تعمیر شد.  
ریاست تکیه رفاعیه را [[سید ابراهیم افندی]]، فرزند [[شیخ محمد افندی]]، (متولد 1281 ه. ق) به ‌عهده داشت و هر شب جمعه، جلسه یادبودی برای شیخ رفاعی برقرار می‌شد.  


==شرح حال سلطان علی‌==
در این تکیه، دو اتاق برای استفاده علمی، وجود داشت که دریکی از آن‌ها، علامه احمد شاکر افندی بن سید محمد شهاب‌الدین افندی آلوسی، (متوفای 1330 ه. ق) و در اتاق دوم، [[سید محمود شکری افندی آلوسی]] تدریس داشتند.<ref>العقد اللامع به آثار بغداد والمساجد والجوامع، ص 396- 399؛ مرقد المعارف، ج 1، ص 361- 363؛ معجم المراقد و المزارات فی العراق، ص 270 و 271.</ref>


وی در سال (459 ه. ق)، در [[بصره]] متولد شد. هنگامی که پدرش وفات یافت، او یک ساله بود. کفالت و تربیت او را دایی ‌اش، [[منصور بطائحی]]، برعهده گرفت و او را به همراه خانواده ‌اش در سال (497 ه. ق)، به واسط برد و طریقت رفاعی را از جد مادرش، [[موسی بن سعد بخاری انصاری]]، اخذ نمود. در همان سال، با دختر دایی ‌اش، به نام شیخه فاطمه‌ ازدواج کرد و ثمره آن، چند فرزند شد که یکی از آنها، [[سید احمد رفاعی]] است. هنگامی که فتنه و آشوب فرقه ‌ای بالا گرفت، به بغداد رفت و در منزل [[امیر مالک بن مسیب]] در راس القریه، سکونت اختیار کرد و مورد توجه [[کمال ‌الدین بن زنکی]]، امیر واسط قرار گرفت و پیوسته نزد او محترم بود تا عاقبت در سال (519 ه. ق)، وفات یافت. در برخی منابع، نسب وی با دوازده واسطه و در پاره‌ ای دیگر از منابع، با چهارده واسطه، به امام هفتم می‌رسد که پیش از این، در کتیبه اتاق مرقد، بدان اشاره شد.<ref>طبقات الاولیاء، ص93؛ العبر، ج3، ص75؛ طبقات الشافعیة الکبری، ج2، ص88 و 89؛ ریحانة الادب، ج4، ص186؛ العقد اللامع، ص400 و 401.</ref>


==پانویس==
==پانویس==
خط ۲۸: خط ۶۰:


==منابع ==
==منابع ==
{{منابع}}
{{برگرفتگی
|پیش از لینک = کتاب
|منبع = زیارت‌گاه‌های عراق، محمدمهدی فقیه بحرالعلوم.
|پس از لینک = بخش «مزار امام‌زاده سلطان‌علی»، ج1، ص373،
| لینک = http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1472
}}
* '''العقد اللامع به آثار بغداد والمساجد والجوامع '''، عبدالحميد عبادة، تحقيق: عماد عبدالسلام رؤوف، ط ١، بغداد، انوار دجلة، 2004 م.


{{منابع}}
* '''معجم المراقد والمزارات في العراق '''، ثامر عبدالحسن العامري، (لا م)، (لا ن)، (لا ت).


* '''العقد اللامع به آثار بغداد والمساجد والجوامع '''، عبدالحميد عبادة، تحقيق: عماد عبدالسلام رؤوف، ط ١، بغداد، انوار دجلة، 2004 م.


{{برگرفتگی
* '''مرقد المعارف '''.


| منبع = زیارتگاه‌های عراق، محمدمهدی فقیه بحرالعلوم، مقاله «مزار امام زاده سلطان علی»، ج 1، ص 373.
* '''معجم المراقد و المزارات فى العراق '''.


| لینک = http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1472}}
* '''طبقات الاولياء '''.


'''*العقد اللامع بآثار بغداد والمساجد والجوامع''' ، عبدالحميد عبادة، تحقيق: عماد عبدالسلام رؤوف، ط ١، بغداد، انوار دجلة، 2004م.
* '''طبقات الشافعية الكبري '''، عبدالوهاب بن علي (تاج‌الدين السبكي)، تحقيق: محمود محمد الطناحي و عبدالفتاح محمد الحلو، القاهرة، دار احياء الكتب العربية.


'''*معجم المراقد والمزارات في العراق''' ، ثامر عبدالحسن العامري، (لا م)، (لا ن)، (لا ت).
* '''ريحانة الادب '''، محمدعلى مدرس، تهران، كتابفروشى خيام، ١٣۶٩ه. ش.


'''*العقد اللامع بآثار بغداد والمساجد والجوامع''' ، عبدالحميد عبادة، تحقيق: عماد عبدالسلام رؤوف، ط ١، بغداد، انوار دجلة، 2004م.


'''*مرقد المعارف'''.
{{پایان}}


'''*معجم المراقد و المزارات فى العراق'''.
{{زیارتگاه‌ها و مقبره‌های عراق}}


'''*طبقات الاولياء'''.
[[Category:مزار فرزندان امام کاظم در عراق]]


'''*طبقات الشافعية الكبري''' ، عبدالوهاب بن علي (تاج‌الدين السبكي)، تحقيق: محمود محمد الطناحي و عبدالفتاح محمد الحلو، القاهرة، دار احياء الكتب العربية.
[[Category:مزار فرزندان امام کاظم در عراق]]


'''*ريحانة الادب''' ، محمدعلى مدرس، تهران، كتابفروشى خيام، ١٣۶٩ه .ش.


{{پایان}}


[[رده:مقاله‌های در دست ویرایش]]
[[رده:مزار فرزندان امام کاظم در عراق]]
[[رده:مزار امامزاده‌های مدفون در بغداد]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۲ اوت ۲۰۱۹، ساعت ۱۳:۳۱

مزار امام‌زاده سلطان‌علی
اطلاعات اوليه
مکان بغداد
نام‌های دیگر جامع و زیارتگاه سلطان‌علی
مشخصات
امکانات دو اتاق
معماری
بازسازی (1310 ه. ق)

مزار امامزاده سلطان‌علی‌، در کشور عراق در شهر بغداد در منطقه مربعه و کنار جامع سلطان‌علی قرار دارد و از زیارتگاه‌های مهم این شهر شمرده می‌شود.

در مورد هویت شخص مدفون در مزار، بین علمای انساب اختلاف وجود دارد.

معرفی اجمالی سلطان‌علی‌[ویرایش | ویرایش مبدأ]

امامزاده سلطان‌علی‌، در سال (459 ه. ق)، در بصره متولد شد. هنگامی‌که پدرش وفات یافت، او یک‌ساله بود. کفالت و تربیت او را دایی‌اش، منصور بطائحی، بر عهده گرفت و او را به همراه خانواده‌اش در سال (497 ه. ق)، به واسط برد و طریقت رفاعی را از جد مادرش، موسی بن سعد بخاری انصاری، اخذ نمود. در همان سال، با دختردایی‌اش، به نام شیخه فاطمه‌ ازدواج کرد و ثمره آن، چند فرزند شد که یکی از آن‌ها، سید احمد رفاعی است.

هنگامی‌که فتنه و آشوب فرقه‌ای بالا گرفت، به بغداد رفت و در منزل امیر مالک بن مسیب در رأس القریه، سکونت اختیار کرد و مورد توجه کمال‌الدین بن زنکی، امیر واسط قرار گرفت و پیوسته نزد او محترم بود تا عاقبت در سال (519 ه. ق)، وفات یافت.

در برخی منابع، نسب وی با دوازده واسطه و در پاره‌ای دیگر از منابع، با چهارده واسطه، به امام هفتم می‌رسد که پیش‌ از این، در کتیبه اتاق مرقد، بدان اشاره شد.[۱]

موقعیت جغرافیایی مزار[ویرایش | ویرایش مبدأ]

این آرامگاه در منطقه مربعه شهر بغداد، در خیابان رشید و کنار جامع سلطان‌علی، واقع‌شده و از زیارتگاه‌های مهم شهر بغداد است. درگذشته، به‌صورت بنای کوچکی، کنار نهر دجله، واقع بود که یک اتاق مربع شکل و گنبدی نیز داشت. مردم آن را زیارت می‌کردند و پیرمردی که خادم آنجا بود، با درآمد نذورات و کمک‌های مردم، زندگی خود را می‌چرخاند.

ویژگی‌های بنای مزار[ویرایش | ویرایش مبدأ]

در سال (1310 ه. ق)، ابوالهدی افندی صیادی، متوفای (1328 ه. ق)، نامه‌ای برای تجدید بنای این آرامگاه، برای سلطان عبدالحمید عثمانی می‌نویسد و موافقت ساخت آرامگاه را می‌گیرد.[۲] پس‌ازآن، این بنای باشکوه، ساخته و بارها بازسازی‌شده و توسعه‌یافته است.[۳] درباره شخص مدفون در این آرامگاه، میان مورخان و عالمان انساب و نویسندگان معاصر، اختلاف است.

اصل مرقد، اتاقی مربع ‌شکل است که ابعاد هر ضلع آن، پنج‌متر می‌باشد. گنبدی به ارتفاع ده متر، روی آن قرارگرفته که با کاشی‌های مختلف، تزیین‌شده است. بر سنگ‌قبر، پارچه سبزی نهاده شده که به آیات قرآن، مزین است. در جامع سلطان‌علی، دو اتاق یکی پایین و دیگری، بالای آن وجود دارد که برای سکونت درویشان است. در ایامی از سال، غذا طبخ می‌کنند و موقوفاتی نیز برای این منظور در وزارت اوقاف، به ثبت رسیده است.

تاریخچه‌ بازسازی بنای مزار[ویرایش | ویرایش مبدأ]

جامع و زیارتگاه سلطان‌علی، بارها بازسازی شد؛ برای مثال دو سال پس‌ازآنکه‌ سید ابراهیم محمد راوی رفاعی، آن را ساخت، در سال (1312 ه. ق)، سلطان عبدالحمید خان دوم، آن را بازسازی کرد. تکیه رفاعیه که داخل مسجد بود، پس از اجازه از متولیان، تعمیر شد و سپس تکیه جدیدی، بنا گشت و مسجد دیگری در سال (1999 م)، جنب مسجد قدیم ساخته شد. در این بازسازی، مرقد سید سلطان‌علی، گسترش یافت و درست زیر گنبد، قرار گرفت و گنبد دومی نیز بر بنا افزوده شد که به مرقد سید محمدمهدی ردینی رفاعی، ملقب به رواس، (متولد 1220 ه. ق و متوفای 1287 ه. ق) متعلق است.

در سال (1353 ه. ق)، ماذنه مسجد جامع، به علت فرسودگی آن و نیز تعریض خیابان جمهوری (رشید)، خراب گردید و به‌جای آن، ماذنه‌ای جدید ساخته شد و قبر شیخ عبدالغفور محمدسعد حیدری، مفتی شافعی (متوفای 1310 ه. ق) که در ایوان مسجد جامع قرار داشت، تعمیر شد. ریاست تکیه رفاعیه را سید ابراهیم افندی، فرزند شیخ محمد افندی، (متولد 1281 ه. ق) به ‌عهده داشت و هر شب جمعه، جلسه یادبودی برای شیخ رفاعی برقرار می‌شد.

در این تکیه، دو اتاق برای استفاده علمی، وجود داشت که دریکی از آن‌ها، علامه احمد شاکر افندی بن سید محمد شهاب‌الدین افندی آلوسی، (متوفای 1330 ه. ق) و در اتاق دوم، سید محمود شکری افندی آلوسی تدریس داشتند.[۴]


پانویس[ویرایش | ویرایش مبدأ]

  1. طبقات الاولیاء، ص 93؛ العبر، ج 3، ص 75؛ طبقات الشافعیة الکبری، ج 2، ص 88 و 89؛ ریحانة الادب، ج 4، ص 186؛ العقد اللامع، ص 400 و 401.
  2. العقد اللامع به آثار بغداد والمساجد والجوامع، ص 396 و 397.
  3. معجم المراقد والمزارات فی العراق، ص 271.
  4. العقد اللامع به آثار بغداد والمساجد والجوامع، ص 396- 399؛ مرقد المعارف، ج 1، ص 361- 363؛ معجم المراقد و المزارات فی العراق، ص 270 و 271.

منابع[ویرایش | ویرایش مبدأ]

این مقاله برگرفته از کتاب زیارت‌گاه‌های عراق، محمدمهدی فقیه بحرالعلوم. بخش «مزار امام‌زاده سلطان‌علی»، ج1، ص373، است.
  • العقد اللامع به آثار بغداد والمساجد والجوامع ، عبدالحميد عبادة، تحقيق: عماد عبدالسلام رؤوف، ط ١، بغداد، انوار دجلة، 2004 م.
  • معجم المراقد والمزارات في العراق ، ثامر عبدالحسن العامري، (لا م)، (لا ن)، (لا ت).
  • العقد اللامع به آثار بغداد والمساجد والجوامع ، عبدالحميد عبادة، تحقيق: عماد عبدالسلام رؤوف، ط ١، بغداد، انوار دجلة، 2004 م.
  • مرقد المعارف .
  • معجم المراقد و المزارات فى العراق .
  • طبقات الاولياء .
  • طبقات الشافعية الكبري ، عبدالوهاب بن علي (تاج‌الدين السبكي)، تحقيق: محمود محمد الطناحي و عبدالفتاح محمد الحلو، القاهرة، دار احياء الكتب العربية.
  • ريحانة الادب ، محمدعلى مدرس، تهران، كتابفروشى خيام، ١٣۶٩ه. ش.