مسجد سهله: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (removed Category:مکانهای مذهبی کوفه using HotCat) |
جز (جایگزینی متن - ' <ref>' به '<ref>') |
||
| خط ۴۶: | خط ۴۶: | ||
3. در روایت دیگری از امام صادق(ع) ، چنین نقل شده است: | 3. در روایت دیگری از امام صادق(ع) ، چنین نقل شده است: | ||
در کوفه، مسجدی است به نام مسجد سهله که اگر عموی من [[زید بن علی|زید]]، در آنجا [[نماز]] میخواند و به خدا پناه میبرد، خداوند او را به مدت بیست سال، پناه میداد. و در آنجا، پایگاه سواره (خضر(ع)) و خانه ادریس قرار دارد.<ref>تهذیب الاحکام، ج3، ص252.</ref> [[شیخ صدوق]] نیز روایتی را که محتوای آن نزدیک به این روایت و روایت قبلی است، نقل کرده است. <ref>ر. ک: من لا یحضره الفقیه، شیخ صدوق، ج1، ص151.</ref> | در کوفه، مسجدی است به نام مسجد سهله که اگر عموی من [[زید بن علی|زید]]، در آنجا [[نماز]] میخواند و به خدا پناه میبرد، خداوند او را به مدت بیست سال، پناه میداد. و در آنجا، پایگاه سواره (خضر(ع)) و خانه ادریس قرار دارد.<ref>تهذیب الاحکام، ج3، ص252.</ref> [[شیخ صدوق]] نیز روایتی را که محتوای آن نزدیک به این روایت و روایت قبلی است، نقل کرده است.<ref>ر. ک: من لا یحضره الفقیه، شیخ صدوق، ج1، ص151.</ref> | ||
4. در روایت دیگری از امام صادق(ع) آمده است: «خداوند هیچ پیامبری را مبعوث نفرموده؛ مگر آنکه در مسجد سهیل، نماز گزارده است».<ref>کامل الزیارات، ص26؛ ترجمه کامل الزیارات، ص82.</ref> | 4. در روایت دیگری از امام صادق(ع) آمده است: «خداوند هیچ پیامبری را مبعوث نفرموده؛ مگر آنکه در مسجد سهیل، نماز گزارده است».<ref>کامل الزیارات، ص26؛ ترجمه کامل الزیارات، ص82.</ref> | ||
| خط ۵۴: | خط ۵۴: | ||
6. براساس روایتی از [[امام زین‌العابدین(ع) ]]، هرکس در مسجد سهله، دو رکعت نماز بگزارد، خداوند عمر او را سالها طولانی میکند.<ref>المزار الکبیر، ص134.</ref> | 6. براساس روایتی از [[امام زین‌العابدین(ع) ]]، هرکس در مسجد سهله، دو رکعت نماز بگزارد، خداوند عمر او را سالها طولانی میکند.<ref>المزار الکبیر، ص134.</ref> | ||
7. در روایت دیگری، امام صادق(ع) فرموده است: «مسجد سهله، منزل صاحب ما ([[حضرت صاحب الامر(عج)]]) است؛ پس از اینکه با اهل خود قیام کند». <ref>الکافی، ج3، ص495؛ تهذیب الاحکام، ج3، ص252.</ref> | 7. در روایت دیگری، امام صادق(ع) فرموده است: «مسجد سهله، منزل صاحب ما ([[حضرت صاحب الامر(عج)]]) است؛ پس از اینکه با اهل خود قیام کند».<ref>الکافی، ج3، ص495؛ تهذیب الاحکام، ج3، ص252.</ref> | ||
8. همچنین [[ابوبصیر]] از امام صادق(ع) روایت کرده است که حضرت فرمود: «گویا فرود آمدن قائم(عج) را با خانوادهاش در مسجد سهله میبینم ...».<ref>المزار الکبیر، ص134.</ref> | 8. همچنین [[ابوبصیر]] از امام صادق(ع) روایت کرده است که حضرت فرمود: «گویا فرود آمدن قائم(عج) را با خانوادهاش در مسجد سهله میبینم ...».<ref>المزار الکبیر، ص134.</ref> | ||
==ارتباط مسجد با حضرت مهدی== | ==ارتباط مسجد با حضرت مهدی== | ||
با توجه به روایاتی که مسجد سهله را خانه امام زمان(عج) در آخرالزمان بیان کرده است، این مسجد با حضرت مهدی(عج) ارتباط یافته و نام آن، با نام آن حضرت، قرین شده است و امروزه نیز، داخل مسجد مقامی برای ایشان وجود دارد. در برخی کتابهای شیعه، گزارشهایی از تشرف به محضر امام عصر(عج) و ملاقات با آن حضرت در مسجد سهله، گزارش شده است؛ از جمله، از [[علامه سیدمهدی بحرالعلوم]] نقل شده است که در این مسجد، حضرت مهدی(عج) را در حال مناجات با پروردگار خود، زیارت کرده است.<ref>النجم الثاقب فی احوال الامام الحجة الغائب، الشیخ حسین الطبرسی النوری، ج2، ص285 و 287.</ref>در همین کتاب <ref>النجم الثاقب فی احوال الامام الحجة الغائب، الشیخ حسین الطبرسی النوری، ج2، ص163 و 165.</ref> گزارش تشرّف یک عالم دیگر در مسجد سهله، نقل شده است. | با توجه به روایاتی که مسجد سهله را خانه امام زمان(عج) در آخرالزمان بیان کرده است، این مسجد با حضرت مهدی(عج) ارتباط یافته و نام آن، با نام آن حضرت، قرین شده است و امروزه نیز، داخل مسجد مقامی برای ایشان وجود دارد. در برخی کتابهای شیعه، گزارشهایی از تشرف به محضر امام عصر(عج) و ملاقات با آن حضرت در مسجد سهله، گزارش شده است؛ از جمله، از [[علامه سیدمهدی بحرالعلوم]] نقل شده است که در این مسجد، حضرت مهدی(عج) را در حال مناجات با پروردگار خود، زیارت کرده است.<ref>النجم الثاقب فی احوال الامام الحجة الغائب، الشیخ حسین الطبرسی النوری، ج2، ص285 و 287.</ref>در همین کتاب<ref>النجم الثاقب فی احوال الامام الحجة الغائب، الشیخ حسین الطبرسی النوری، ج2، ص163 و 165.</ref> گزارش تشرّف یک عالم دیگر در مسجد سهله، نقل شده است. | ||
از حدود نیمه اول قرن سیزدهم هجری، عالم بزرگ شیعه، شیخ محمدحسن صاحب جواهر (متوفای 1266 ه. ق) این سنت را پایه‌گذاری کرد که مردم به مدت چهل شب پی در پی، شبهای چهارشنبه، به مسجد سهله بروند و به نیت تشرف به محضر امام زمان(عج)، آداب خاص آنجا را بهجای آورند.<ref>العتبات المقدسة فی الکوفة، ص173 و 174.</ref> شاید مبنای این اعمال، قول [[سید بن طاووس]] در «[[مصباح الزائر]]» است که میگوید: «اگر خواستی به مسجد سهله بروی، بین مغرب و عشای شب چهارشنبه برو که از اوقات دیگر بهتر است».<ref>تاریخ کوفه، ص98.</ref> به هر حال، مشابه این عمل، در [[مسجد جمکران]] نیز صورت میگیرد. | از حدود نیمه اول قرن سیزدهم هجری، عالم بزرگ شیعه، شیخ محمدحسن صاحب جواهر (متوفای 1266 ه. ق) این سنت را پایه‌گذاری کرد که مردم به مدت چهل شب پی در پی، شبهای چهارشنبه، به مسجد سهله بروند و به نیت تشرف به محضر امام زمان(عج)، آداب خاص آنجا را بهجای آورند.<ref>العتبات المقدسة فی الکوفة، ص173 و 174.</ref> شاید مبنای این اعمال، قول [[سید بن طاووس]] در «[[مصباح الزائر]]» است که میگوید: «اگر خواستی به مسجد سهله بروی، بین مغرب و عشای شب چهارشنبه برو که از اوقات دیگر بهتر است».<ref>تاریخ کوفه، ص98.</ref> به هر حال، مشابه این عمل، در [[مسجد جمکران]] نیز صورت میگیرد. | ||
نسخهٔ ۵ اکتبر ۲۰۱۹، ساعت ۱۶:۴۸
| مسجد سهله | |
|---|---|
| مسجد بنیظفر، مسجد سهیل | |
 | |
| اطلاعات | |
| مکان | کوفه |
| مذهب | شیعه |
| پایه‌گذاری در | نیمه نخست قرن اول هجری |
| پایه‌گذار | قبیله بنیظفر |
| معماری | |
| طول | 130 |
| عرض | 160 |
| مساحت | 20800 |
| وب‌گاه | سایت مسجد سهله |
| ویژگی‌های دیگر | خانه امام زمان(عج) در آخرالزمان |
مسجد سهله یکی از مساجد قدیمی کوفه است که قدمت آن، به قرن اول هجری باز میگردد؛ چنانکه گفته شده است، قبیله بنیظفر، این مسجد را در نیمه نخست قرن اول هجری، ساختند و مسجد نیز به نام همین قبیله شناخته میشد. بر اساس روایتی از امام باقر و امام صادق(ع)، مسجد بنیظفر یکی از چهار مسجد متبرک کوفه و همان مسجد سهله است.[۱]
فضائل
مسجد سهله از مساجد مقدس شیعه، به‌شمار میآید و در فضیلت و آداب آن، روایات متعددی وارد شده است که در اینجا، به تعدادی از این روایات اشاره میکنیم: 1. در روایت مفصلی از امام صادق(ع) نقل شده است: در این مسجد، منزل حضرت ابراهیم(ع) که از آن به جنگ عمالقه میرفت و خانه حضرت ادریس(ع) که در آن به خیاطی اشتغال داشت، قرار دارد. همچنین در آن، سنگ سبزرنگی است که صورت و شمایل همه پیامبران، بر آن نقش بسته است. زیر این سنگ، گِلی است که خداوند، پیامبران را از آن آفرید. دمیدن صور، در همینجا واقع میشود و از اینجا، به محشر راه دارد و هفتاد هزار نفر از اینجا، بدون حساب و کتاب، به بهشت وارد میشوند.[۲]
2. در روایت مشابه دیگری، به نقل از امام صادق(ع) ، آمده است: این مسجد، خانه ادریس پیامبر(ع) است که در آن خیاطی میکرد و از اینجا، ابراهیم(ع) به جنگ با عمالقه و داوود(ع) ، به جنگ با جالوت رفت و در آن، سنگ سبزرنگی است که صورت و شمایل همه پیامبران، بر آن نقش بسته است.[۳]
3. در روایت دیگری از امام صادق(ع) ، چنین نقل شده است: در کوفه، مسجدی است به نام مسجد سهله که اگر عموی من زید، در آنجا نماز میخواند و به خدا پناه میبرد، خداوند او را به مدت بیست سال، پناه میداد. و در آنجا، پایگاه سواره (خضر(ع)) و خانه ادریس قرار دارد.[۴] شیخ صدوق نیز روایتی را که محتوای آن نزدیک به این روایت و روایت قبلی است، نقل کرده است.[۵]
4. در روایت دیگری از امام صادق(ع) آمده است: «خداوند هیچ پیامبری را مبعوث نفرموده؛ مگر آنکه در مسجد سهیل، نماز گزارده است».[۶]
5. در روایت دیگری، از همان امام نقل شده است: «هیچ انسان محزونی نیست که در این مسجد، دو رکعت نماز بین نماز مغرب و عشا بخواند و خدا را دعا کند؛ مگر آنکه خداوند اندوه او را برطرف میکند».[۷]
6. براساس روایتی از امام زین‌العابدین(ع) ، هرکس در مسجد سهله، دو رکعت نماز بگزارد، خداوند عمر او را سالها طولانی میکند.[۸]
7. در روایت دیگری، امام صادق(ع) فرموده است: «مسجد سهله، منزل صاحب ما (حضرت صاحب الامر(عج)) است؛ پس از اینکه با اهل خود قیام کند».[۹]
8. همچنین ابوبصیر از امام صادق(ع) روایت کرده است که حضرت فرمود: «گویا فرود آمدن قائم(عج) را با خانوادهاش در مسجد سهله میبینم ...».[۱۰]
ارتباط مسجد با حضرت مهدی
با توجه به روایاتی که مسجد سهله را خانه امام زمان(عج) در آخرالزمان بیان کرده است، این مسجد با حضرت مهدی(عج) ارتباط یافته و نام آن، با نام آن حضرت، قرین شده است و امروزه نیز، داخل مسجد مقامی برای ایشان وجود دارد. در برخی کتابهای شیعه، گزارشهایی از تشرف به محضر امام عصر(عج) و ملاقات با آن حضرت در مسجد سهله، گزارش شده است؛ از جمله، از علامه سیدمهدی بحرالعلوم نقل شده است که در این مسجد، حضرت مهدی(عج) را در حال مناجات با پروردگار خود، زیارت کرده است.[۱۱]در همین کتاب[۱۲] گزارش تشرّف یک عالم دیگر در مسجد سهله، نقل شده است.
از حدود نیمه اول قرن سیزدهم هجری، عالم بزرگ شیعه، شیخ محمدحسن صاحب جواهر (متوفای 1266 ه. ق) این سنت را پایه‌گذاری کرد که مردم به مدت چهل شب پی در پی، شبهای چهارشنبه، به مسجد سهله بروند و به نیت تشرف به محضر امام زمان(عج)، آداب خاص آنجا را بهجای آورند.[۱۳] شاید مبنای این اعمال، قول سید بن طاووس در «مصباح الزائر» است که میگوید: «اگر خواستی به مسجد سهله بروی، بین مغرب و عشای شب چهارشنبه برو که از اوقات دیگر بهتر است».[۱۴] به هر حال، مشابه این عمل، در مسجد جمکران نیز صورت میگیرد.
معماری مسجد
نمای مسجد سهله، به شکل مستطیلی است به ابعاد 130* 160 متر. ارتفاع دیوارهای مسجد از سطح زمینهای مجاور آن، حدود بیست متر است که برجهای نیم دایرهای، این دیوارها را از بیرون استحکام بخشیده است. در گذشته، ورودیهای مسجد، در ضلع شمالی آن بوده که امروزه با آجر، مسدود شده است. ورودی فعلی مسجد نیز میان ضلع شرقی آن، واقع شده است.
مسجد سهله، دارای صحن وسیع و شبستان کم عرضی در جنوب آن است. گرداگرد صحن، رواقهای سرپوشیدهای با نماهای آجری وجود دارد. در ضلع غربی صحن اصلی، صحن کوچکتری، به شکل مستطیل (شمال به جنوب) وجود دارد که برای ورود به صحن اصلی، از میان آن باید گذشت. کنار ورودی صحن کوچک به صحن اصلی مسجد، مناره دایرهای به‌چشم میخورد.
مقامهای مسجد سهله
داخل شبستان، رواقها و صحن اصلی مسجد سهله، مقامهای متعددی منسوب به پیامبران و امامان(ع) وجود دارد که هریک، آداب و ادعیه مخصوصی دارد که در کتب ادعیه، از جمله مفاتیح الجنان، نقل شده است.
_%D8%AF%D8%B1_%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%B3%D9%87%D9%84%D9%87.jpg)
مقام امام جعفر صادق
این مقام نیز وسط مسجد، داخل صحن قرار دارد. براساس روایات تاریخی، حضرت امام صادق(ع) ، مدتی در اینجا توقف نموده و دعا و عبادت بهجای آورده است.
مقام ابراهیم
این مقام، در گوشه شمال غربی مسجد قرار دارد و به باور شیعیان، محل خانه حضرت ابراهیم(ع) بوده که بر اساس روایات، از اینجا به جنگ با عَمالقه میرفته است.
مقام ادریس
این مقام، در گوشه جنوب غربی مسجد، بین دو ضلع جنوبی و شرقی قرار دارد و به باور شیعیان، محل خانه حضرت ادریس پیامبر(ع) است که در روایت امام صادق(ع) نیز به آن اشاره شده است.
مقام خضر
این مقام، در گوشه جنوب شرقی مسجد، بین دو ضلع جنوب و غربی قرار دارد. براساس باور عموم مسلمانان، حضرت خضر(ع) ، زنده و حاضر است و مقامهای دیگری نیز در عراق و سایر کشورها، به وی منسوب است.
مقام صالحین
این مقام، در گوشه شمال شرقی مسجد واقع است و به مقام هود و صالح (علیهماالسّلام) نیز شناخته میشود. برای این دو پیامبر، قبری نیز در قبرستان وادی السلام نجف وجود دارد که بدان اشاره شد.
مقام امام زین‌العابدین
این مقام، داخل صحن مسجد، نزدیک به سمت جنوب شرقی آن واقع است. روی مقام، سقف و سایبان سادهای نیز بنا شده است.
مقام حضرت مهدی
این مقام، در جنوب صحن مسجد، متصل به شبستان مسجد واقع است و روی آن، ساختمان و گنبد کاشیکاری، بنا شده است. ساختمان و گنبد این مقام، به دستور سیدمهدی بحرالعلوم ساخته شده است.[۱۵] شاید ایشان، این مقام را در همان محل دیدار با امام زمان(عج) ساخته است.
روی مقام حضرت مهدی(عج)، یک پنجره مشبک مسی وجود داشت که پیشاز این، در محل محراب شهادت امیرمؤمنان(ع) در مسجد کوفه قرار داشت که گویا شیعیان هند، آن را هدیه کرده بودند.[۱۶] اما در حال حاضر، با ضریح (پنجره) طلا و نقرهکوب جدیدی، تعویض گشته است. ساختمان و گنبد مقام نیز به شیوه معماری جدیدی، در حال بازسازی است.
پیوند به بیرون
مسجد سهله، مجله موعود، خردادماه سال 1392 شماره 139 و 140.
پانویس
- ↑ فضل الکوفة ومساجدها، ابن المشهدی، ص18.
- ↑ کامل الزیارات، ص25 و 26؛ ترجمه کامل الزیارات، ص80 و 81.
- ↑ الکافی، ج3، ص494.
- ↑ تهذیب الاحکام، ج3، ص252.
- ↑ ر. ک: من لا یحضره الفقیه، شیخ صدوق، ج1، ص151.
- ↑ کامل الزیارات، ص26؛ ترجمه کامل الزیارات، ص82.
- ↑ تهذیب الاحکام، ج6، ص38؛ المزار الکبیر، ابن المشهدی، ص134.
- ↑ المزار الکبیر، ص134.
- ↑ الکافی، ج3، ص495؛ تهذیب الاحکام، ج3، ص252.
- ↑ المزار الکبیر، ص134.
- ↑ النجم الثاقب فی احوال الامام الحجة الغائب، الشیخ حسین الطبرسی النوری، ج2، ص285 و 287.
- ↑ النجم الثاقب فی احوال الامام الحجة الغائب، الشیخ حسین الطبرسی النوری، ج2، ص163 و 165.
- ↑ العتبات المقدسة فی الکوفة، ص173 و 174.
- ↑ تاریخ کوفه، ص98.
- ↑ تاریخ الکوفة، ص54 و 56.
- ↑ العتبات المقدسة فی الکوفة، ص156.
منابع
- العتبات المقدسة في الكوفة، محمد سعيد الطريحي، ط ٢، بيروت، ١۴٠۶ه. ق - ١٩٨۶م.
- تاريخ كوفه، سيد حسين براقى نجفى، ترجمه: سعيد راد رحيمى، مشهد، بنياد پژوهش‌هاى اسلامى آستان قدس رضوى، ١٣٨٨ه. ش.
- كامل الزيارات (ترجمه فارسى)، جعفر بن محمد بن جعفر (ابن قولويه قمى)، ترجمه: محمدجواد ذهنى تهرانى، تهران، پيام حق، ١٣٨٧ه. ش.
- كامل الزيارات، جعفر بن محمد بن جعفر (ابن قولويه قمي)، تصحيح: بهراد الجعفري، ط١، تهران، صدوق، ١٣٧۵ه. ش.
- الكافي، محمد بن يعقوب الكليني، تصحيح: علي اكبر الغفاري، تهران، دار الكتب الاسلامية.
- المزار الكبير، محمد بن جعفر (ابن المشهدي)، تحقيق: جواد القيومي الاصفهاني، قم، مؤسسة النشر الاسلامي، ١٣٧٨ه. ش.
- النجم الثاقب في احوال الامام الحجة الغائب، الشيخ حسين الطبرسي النوري، تقديم وترجمة وتحقيق وتعليق: السيد ياسين الموسوي، ط ١، قم، انوار الهدي، ١۴١۵ه. ق.
- تهذيب الاحكام، محمد بن الحسن (الشيخ الطوسي)، تحقيق: السيد حسن الموسوي الخرسان، تهران، دار الكتب الاسلامية، ١٣٩٠ه. ق.
- فضل الكوفة ومساجدها، محمد بن جعفر (ابن المشهدي)، تحقيق: محمد سعيد الطريحي، بيروت، دار المرتضي.