حج انبیا: تفاوت میان نسخه‌ها

Kamran (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
'''حج انبیا'''، گزارش حج‌گزاری پیامبران در روایات اسلامی است که گاه با ذکر نام پیامبر و گاه به صورت کلی از آن خبر داده شده است. بر پایه برخی روایات، همه پیامبران [[حج]] گزارده‌اند و به حج‌گزاری برخی از آنها به صورت خاص تصریح شده است؛ مانند [[حضرت آدم(ع)|حضرت آدم]]، [[حضرت نوح(ع)|نوح]]، [[حضرت ابراهیم(ع)|ابراهیم]]، [[حضرت موسی(ع)|موسی]]، [[حضرت عیسی(ع)|عیسی]]، [[حضرت سلیمان(ع)|سلیمان]]، [[حضرت یونس(ع)|یونس]] و [[حضرت محمد(ص)]].
'''حج انبیا'''، گزارش روایت‌های اسلامی از [[حج|حج‌گزاری]] پیامبران از [[حضرت آدم(ع)]] تا [[حضرت محمد (ص)|حضرت محمد(ص)]] است. بر پایه برخی روایات، همه پیامبران [[حج]] گزارده‌اند و به حج‌گزاری برخی از آنها به صورت خاص تصریح شده است. بنابر روایات اسلامی نخستین بار حضرت آدم [[کعبه]] را ساخت و به کمک [[جبرئیل]] حج‌گزارد و پیامبران پس از او حج می‌گزاردند. با طوفان [[نوح]] کعبه از میان رفت، اما پیامبران بعد از نوح بدون دانستن جای دقیق کعبه حج‌گزاری می‌کردند تا اینکه حضرت [[حضرت ابراهیم(ع)|ابراهیم]] کعبه را دوباره ساخت. [[حضرت موسی|موسی]]، [[حضرت عیسی|عیسی]]، [[حضرت سلیمان|سلیمان]]، [[حضرت داود|داود]]، [[خضر]]، [[حضرت یونس|یونس]] و [[حضرت الیاس(ع)|الیاس]] از جمله پیامبرانی هستند که در روایت‌های اسلامی از حضور آنان در [[مکه]] برای حج‌گزاری یاد شده است.  
 
زمان حج همه پیامبران، در دهه [[ذی حجه]] بوده است و درباره چگونگی انجام آن تا زمان حضرت ابراهیم(ع) آگاهی چندانی در دست نیست. از دوره ابراهیم تا ظهور [[اسلام]]، حج به شکل کنونی آن انجام می‌شده است.  


==جایگاه در روایات==
==جایگاه در روایات==
خط ۳۰: خط ۲۸:
===حضرت محمد(ص)===
===حضرت محمد(ص)===
با ظهور [[اسلام]] که آئین حج به عنوان یکی از واجبات دینی مسلمانان تشریع شد، [[حضرت محمد(ص)]] آئین حج‌گزاری را بجا آورد. برپایه برخی روایات، حضرت محمد(ص) ۲۰ حج و سه [[عمره]] مفرده که همه آن‌ها در ماه [[ذی قعده]] واقع شد برگزار نمود.<ref>الکافی، ج4، ص251-252؛ من لایحضره الفقیه، ج2، ص238؛ تهذیب الاحکام، ج5، ص443.</ref> تنها حج وی پس از هجرت، در سال دهم هجری به همراهی صد هزار تن از مسلمانان انجام شد و بنام [[حجة الوداع]] مشهور گردید.<ref>المجموع، ج7، ص104؛ الغدیر، ج1، ص266.</ref>
با ظهور [[اسلام]] که آئین حج به عنوان یکی از واجبات دینی مسلمانان تشریع شد، [[حضرت محمد(ص)]] آئین حج‌گزاری را بجا آورد. برپایه برخی روایات، حضرت محمد(ص) ۲۰ حج و سه [[عمره]] مفرده که همه آن‌ها در ماه [[ذی قعده]] واقع شد برگزار نمود.<ref>الکافی، ج4، ص251-252؛ من لایحضره الفقیه، ج2، ص238؛ تهذیب الاحکام، ج5، ص443.</ref> تنها حج وی پس از هجرت، در سال دهم هجری به همراهی صد هزار تن از مسلمانان انجام شد و بنام [[حجة الوداع]] مشهور گردید.<ref>المجموع، ج7، ص104؛ الغدیر، ج1، ص266.</ref>
=== مسیر حج انبیاء ===
حضرت محمد(ص) جز برای نماز و استراحت بین راه توقف نمی‌کرد. او فاصله میان [[مدینه]] و [[مکه]] را از راهی پیمود که با مسیر امروزی و مسیری که در زمان سمهودی (سده دهم) استفاده می‌شده، متفاوت بود. این مسیر را، راه حج انبیاء خوانده‌اند.<ref>بهجة النفوس و الأسرار، ج‏1، ص 627؛ تاریخ المدینة، نهروانی، ص 152، وفاء الوفاء بأخبار دارالمصطفی، ج‏3، ص 159.</ref> روایاتی که از حضرت محمد(ص) درباره حج پیامبران الهی در این مسیر آمده، می‌تواند دلیل این نامگذاری باشد.
==حج همه انبیا در روایات بدون ذکر نام==
==حج همه انبیا در روایات بدون ذکر نام==
برخی از روایات از حج پیامبران، بدون ذکر نام آنها خبر داده‌اند. بر پایه برخی گزارش‌ها، همه انبیاء به جز [[حضرت هود(ع)]] و [[حضرت صالح(ع)|صالح(ع)]] که به خاطر اشتغال به تبلیغ موفق به حج‌گزاری نشدند. بقیه آن‌ها حج بجا آوردند.<ref>سیره ابن اسحاق، ج2، ص73؛ السنن الکبری، ج5، ص177؛ السیره النبویه، اسماعیل بن عمر بن کثیر، ج1، ص272.</ref> ولی این دیدگاه ضعیف دانسته شده است.<ref>سبل الهدی، ج1، ص210.</ref> افزون بر این، در پاره‌ای روایات بطور صریح از حج‌گزاری حضرت هود(ع) و صالح(ع) یاد شده<ref name=":0">مسند الامام احمد بن حنبل، ج1، ص232؛ البدایه و النهایه، ج1، ص138؛ مجمع الزوائد، ج3، ص220.</ref> حتی گفته شده که آنان در [[مکه]] از دنیا رفتند و در جوار [[کعبه]] دفن شدند.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D8%AE%D8%A8%D8%A7%D8%B1_%D9%85%DA%A9%D9%87_%D8%A7%D8%B2%D8%B1%D9%82%DB%8C_%D8%B1%D8%B4%D8%AF%DB%8C_%D8%B5%D8%A7%D9%84%D8%AD_%D8%AC1.pdf&page=68 اخبار مکه، ج1، ص68.] </ref> از این رو، همه پیامبران حج گزارده‌اند. برخی روایات نقل شده از امامان شیعه نیز این دیدگاه را تأیید می‌کند؛<ref>عیون اخبار الرضا، ج2، ص127؛ علل الشرائع، ج1، ص274.</ref> چنان‌که [[امام علی(ع)]] در سخنی کعبه را جایگاه خیل انبیاء از [[حضرت آدم(ع)|آدم]] تا خاتم دانسته است.<ref>نهج البلاغه، خطبه 192.</ref>
برخی از روایات از حج پیامبران، بدون ذکر نام آنها خبر داده‌اند. بر پایه برخی گزارش‌ها، همه انبیاء به جز [[حضرت هود(ع)]] و [[حضرت صالح(ع)|صالح(ع)]] که به خاطر اشتغال به تبلیغ موفق به حج‌گزاری نشدند. بقیه آن‌ها حج بجا آوردند.<ref>سیره ابن اسحاق، ج2، ص73؛ السنن الکبری، ج5، ص177؛ السیره النبویه، اسماعیل بن عمر بن کثیر، ج1، ص272.</ref> ولی این دیدگاه ضعیف دانسته شده است.<ref>سبل الهدی، ج1، ص210.</ref> افزون بر این، در پاره‌ای روایات بطور صریح از حج‌گزاری حضرت هود(ع) و صالح(ع) یاد شده<ref name=":0">مسند الامام احمد بن حنبل، ج1، ص232؛ البدایه و النهایه، ج1، ص138؛ مجمع الزوائد، ج3، ص220.</ref> حتی گفته شده که آنان در [[مکه]] از دنیا رفتند و در جوار [[کعبه]] دفن شدند.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D8%AE%D8%A8%D8%A7%D8%B1_%D9%85%DA%A9%D9%87_%D8%A7%D8%B2%D8%B1%D9%82%DB%8C_%D8%B1%D8%B4%D8%AF%DB%8C_%D8%B5%D8%A7%D9%84%D8%AD_%D8%AC1.pdf&page=68 اخبار مکه، ج1، ص68.] </ref> از این رو، همه پیامبران حج گزارده‌اند. برخی روایات نقل شده از امامان شیعه نیز این دیدگاه را تأیید می‌کند؛<ref>عیون اخبار الرضا، ج2، ص127؛ علل الشرائع، ج1، ص274.</ref> چنان‌که [[امام علی(ع)]] در سخنی کعبه را جایگاه خیل انبیاء از [[حضرت آدم(ع)|آدم]] تا خاتم دانسته است.<ref>نهج البلاغه، خطبه 192.</ref>
==زمان و شیوه حج انبیا==
برپایه روایتی از [[امام رضا(ع)]] زمان حج‌گزاری همه پیامبران از جمله [[حضرت آدم(ع)|آدم]]، [[حضرت نوح(ع)|نوح]]، [[حضرت ابراهیم(ع)|ابراهیم]]، [[حضرت موسی(ع)|موسی]]، [[حضرت عیسی(ع)|عیسی(ع)]] و [[حضرت محمد(ص)|محمد(ص)]] دهه [[ذی حجه]] بوده و تا قیامت اینگونه ادامه خواهد داشت.<ref>عیون اخبار الرضا، ج2، ص127؛ علل الشرائع، ج1، ص274.</ref> درباره شیوه حج‌گزاری پیامبران حداقل تا ابراهیم(ع) آگاهی چندانی در دست نیست، ولی از زمان ابراهیم(ع) تا ظهور [[اسلام]] حج با همین شکل و گونه کنونی آن انجام می‌شده است.<ref>اخبار مکه، ج1، ص68- 72.</ref>


==پانویس==
==پانویس==
خط ۴۹: خط ۴۷:
*'''بحار الانوار الجامعه لدرر اخبار الائمه الاطهار'''، محمد باقر المجلسی (۱۰۳۷-۱۱۱۰ق)، تصحیح محمد باقر بهبودی و سید ابراهیم میانجی و سید محمد مهدی موسوی خرسان، بیروت، داراحیاء التراث العربی و مؤسسه الوفاء، ۱۴۰۳ق.
*'''بحار الانوار الجامعه لدرر اخبار الائمه الاطهار'''، محمد باقر المجلسی (۱۰۳۷-۱۱۱۰ق)، تصحیح محمد باقر بهبودی و سید ابراهیم میانجی و سید محمد مهدی موسوی خرسان، بیروت، داراحیاء التراث العربی و مؤسسه الوفاء، ۱۴۰۳ق.
*'''البدایه و النهایه فی التاریخ'''، اسماعیل بن عمر بن کثیر (۷۰۰-۷۷۴ق)، به کوشش علی شیری، بیروت، دار احیاء التراث العربی، ۱۴۰۸ق.
*'''البدایه و النهایه فی التاریخ'''، اسماعیل بن عمر بن کثیر (۷۰۰-۷۷۴ق)، به کوشش علی شیری، بیروت، دار احیاء التراث العربی، ۱۴۰۸ق.
*'''البدایه و النهایه فی التاریخ، بهجة النفوس و الأسرار فی تاریخ دار هجرة النبی المختار'''، مرجانی، عبدالله بن عبدالملک، دارالغرب الاسلامی - بیروت، ۲۰۰۲ م.
*'''تاریخ الطبری (تاریخ الامم و الملوک)'''، محمد بن جریر الطبری (۲۲۴-۳۱۰ق)، تحقیق محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت، دار احیاء التراث العربی.
*'''تاریخ الطبری (تاریخ الامم و الملوک)'''، محمد بن جریر الطبری (۲۲۴-۳۱۰ق)، تحقیق محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت، دار احیاء التراث العربی.
*'''التبیان فی تفسیر القرآن'''، محمد بن حسن الطوسی (۳۸۵-۴۶۰ق)، به کوشش احمد حبیب قصیر عاملی، بیروت، دار احیاء التراث العربی، ۱۹۶۳م.
*'''التبیان فی تفسیر القرآن'''، محمد بن حسن الطوسی (۳۸۵-۴۶۰ق)، به کوشش احمد حبیب قصیر عاملی، بیروت، دار احیاء التراث العربی، ۱۹۶۳م.
خط ۷۸: خط ۷۷:
*'''من لایحضره الفقیه'''، شیخ صدوق محمد بن علی بن بابویه (۳۱۱-۳۸۱ق)، تحقیق و تصحیح علی اکبر غفاری، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ دوم، ۱۴۰۴ق.
*'''من لایحضره الفقیه'''، شیخ صدوق محمد بن علی بن بابویه (۳۱۱-۳۸۱ق)، تحقیق و تصحیح علی اکبر غفاری، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ دوم، ۱۴۰۴ق.
*'''نهج البلاغه'''، شریف الرضی (م ۴۰۶ق)، شرح صبحی صالح، قم، دارالاسوه، ۱۴۱۵ق.
*'''نهج البلاغه'''، شریف الرضی (م ۴۰۶ق)، شرح صبحی صالح، قم، دارالاسوه، ۱۴۱۵ق.
*'''وفاء الوفاء باخبار دارالمصطفی'''، علی بن عبدالله السمهودی (-۹۱۱ق)، به کوشش محمد محیی الدین عبدالحمید، بیروت، دارالکتب العلمیه، ۲۰۰۶م.
*'''الوافی'''، محمد بن شاه مرتضی فیض کاشانی (۱۰۰۶-۱۰۹۱ق)، تحقیق ضیاء الدین حسینی و کمال الدین فقیه ایمانی، اصفهان، کتابخانه امیرالمؤمنین، ۱۴۰۶ق.
*'''الوافی'''، محمد بن شاه مرتضی فیض کاشانی (۱۰۰۶-۱۰۹۱ق)، تحقیق ضیاء الدین حسینی و کمال الدین فقیه ایمانی، اصفهان، کتابخانه امیرالمؤمنین، ۱۴۰۶ق.
*'''وسائل الشیعه (تفصیل وسائل الشیعه الی تحصیل مسائل الشریعه)'''، محمد بن الحسن الحر العاملی (۱۰۳۳-۱۱۰۴ق)، به کوشش عبدالرحیم ربانی شیرازی، بیروت، داراحیاء التراث العربی، ۱۴۰۳ق.
*'''وسائل الشیعه (تفصیل وسائل الشیعه الی تحصیل مسائل الشریعه)'''، محمد بن الحسن الحر العاملی (۱۰۳۳-۱۱۰۴ق)، به کوشش عبدالرحیم ربانی شیرازی، بیروت، داراحیاء التراث العربی، ۱۴۰۳ق.
خط ۸۳: خط ۸۳:
{{حج و عمره}}
{{حج و عمره}}


[[رده:مقاله‌های در دست ویرایش]]
[[رده:حج‌گزاران]]
[[رده:حج‌گزاران]]
[[رده:حج پیامبران]]
[[رده:حج پیامبران]]