مسجد غار بنی حرام: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حج
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۹ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{در دست ویرایش|ماه=[[شهریور]]|روز=[[۲۷]]|سال=[[۱۴۰۳]]|کاربر=Heidar  }}
'''مسجد غار بنی حرام''' از اماکن مهم مدینه با قدمتی متعلق به [[عصر نبوی]] می‌باشد. این مسجد که به صورت یک غار است در جهت شمال غربی [[مسجد النبی]] با فاصله حدود هشتصد متر قرار دارد. بر روی غار، سنگ بزرگی مثل سقف برای خانه قرار دارد و در کنار آن طاق کوچکی نیز قرار دارد. ياران [[حضرت محمد (ص)|پيامبر(ص)]] در جريان [[غزوه احزاب|غزوه خندق]]، آن حضرت را از بيم شبيخون دشمن، شب‌ها به كهف بنى‌حرام می‌بردند و صبحگاهان از غار پايين می‌آمدند.{{جعبه اطلاعات بنا
{{جعبه اطلاعات بنا
| عنوان = مسجد کهف بنی‌حرام
| عنوان = مسجد کهف بنی حرام
| تصویر = کهف بنی حرام.png
| تصویر = مسجد بنوحرام.jpeg
| اندازه تصویر =  
| اندازه تصویر =  
| پیوند تصویر =  
| پیوند تصویر =  
| توضیح تصویر =  
| توضیح تصویر =  
| نام‌های دیگر =  
| نام‌های دیگر = غار السجده - کهف سلع - کهف جبل ثواب
| مکان = [[عربستان]]، [[مدینه]]، در کنار [[کوه سلع]] و در یک خیابان فرعی
| مکان = [[عربستان]]، [[مدینه]]، در غرب [[کوه سلع]]
| کاربری = مسجد
| کاربری = مسجد
| بزرگداشت نزد = مسلمانان
| بزرگداشت نزد = مسلمانان
خط ۱۵: خط ۱۴:
| زمان پایه‌گذاری =  
| زمان پایه‌گذاری =  
| بنیانگذار =  
| بنیانگذار =  
| رویدادها = معجزه زیاد شدن غذا به دست [[پیامبر اسلام(ص)]] در [[غزوه احزاب]]
| رویدادها =  
| بازسازی‌ها = 1388 هجری
| بازسازی‌ها =  
| ویژگی‌های تاریخی =  
| ویژگی‌های تاریخی =  
| مساحت =  
| مساحت =  
خط ۲۷: خط ۲۶:
| بخش‌های بنا =  
| بخش‌های بنا =  
| ویژگی‌ها =  
| ویژگی‌ها =  
| عرض جغرافیایی = 24.475794
| عرض جغرافیایی = 24.474211
| طول جغرافیایی = 39.594991
| طول جغرافیایی = 39.598789
| توضیح نقشه =  
| توضیح نقشه =  
}}روایت شده که در این مسجد معجزه زیاد شدن غذا به دست پیامبر در [[غزوه احزاب]] در هنگام حفر [[خندق]]، رخ داد و پیامبر(ص) در این مسجد، نماز خوانده است.
}}
[[رده:مقاله‌های در حال ویرایش]]
== غار بنی‌حرام ==
در همین منطقه و در نزدیکی مسجد، بر بالای کوه، غاری با نام «کهف بنی‌حرام» هست که گفته می‌شود حضرت در برخی شب‌های جنگ خندق، به آن وارد می‌شد. در روایتی آمده است که زمانی حضرت به داخل کهف رفته و مشغول نماز بوده است.<ref>مجمع الزوائد، ج٢، ص٢٨٨.</ref>


== نام ==
به آن «'''کهف بنی حرام'''» گفته میشود به علت واقع شدنش در کوه سلع و در نزدیکی منطقه بنی حرام.<ref name=":0">[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AB%D8%B1%DB%8C%D9%87.pdf&page=49 مساجد الاثریه، الیاس عبدالغنی، ص49.]</ref>


== معجزه پیامبر ==
== موقعیت مکانی ==
گفته می‌شود که معجزه زیاد شدن طعام در [[جنگ خندق]]، در محل این مسجد، اتفاق افتاده است.<ref>الدر الثمین، ص٢٣٣.</ref>
'''مسجد غار بنی حرام''' از اماکن مهم مدینه با قدمتی متعلق به عصر نبوی میباشد. این مسجد که به صورت یک غار است در جهت شمال غربی مسجد النبی با فاصله حدود هشتصد متر قرار دارد.<ref>المساجد والأماكن الأثرية المجهولة لزائر المدينة الميمونة، عبد الرحمن خويلد، ص24</ref> این غار در جهت غربی کوه سلع و در بالای کوه قرار دارد. در جهت راست شخصی است که از [[مسجد النبی|مسجدالنبی]] به سمت [[مساجد فتح]] (از راه طریق السیح) میرود. این غار در منطقه شعب بنی حرام و در نزدیکی مسجد بنی حرام است.<ref name=":0" />
== توصیف بنا ==
مدینه‌نگار متوفی قرن 11هجری، احمد عباسی در وصف مسجد در زمان خود مینویسد: کهف بنی حرام در بالای کوه نیست، بلکه در حاشیه آن است و در پایین آن مسجد اصلی و بزرگ بنی حرام قرار دارد. بر روی غار، سنگ بزرگی مثل سقف برای خانه قرار دارد و در کنار آن طاق کوچکی نیز قرار دارد که مشرف به راه زائران مساجد فتح است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%AF%D9%87_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AE%D8%A8%D8%A7%D8%B1_%D9%81%DB%8C_%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D8%B1.pdf&page=159 عمدة الاخبار، احمد بن عبدالحمید عباسی، ص159.]</ref>


== ورود پیامبر(ص) به غار ==
روایات متعددی درباره ورود [[حضرت محمد (ص)|حضرت محمد(ص)]] به غاربنی‌حرام در برخی شبهای [[غزوه خندق]] وجود دارد.<ref>الدرة الثمينة في أخبار المدينة، ابن نجار، ص64.</ref>


[[پرونده:نمایی_از_مسجد_بنوحرام.jpeg|بندانگشتی|پرونده:نمایی از مسجد بنوحرام قبل از بازسازی]]
ياران پيامبر(ص) در جريان غزوه خندق، آن حضرت را از بيم شبيخون دشمن، شب‌ها به كهف بنى حرام می‌بردند و صبحگاهان از غار پايين می‌آمد.<ref>المعالم الأثيره في السنة و السيرة، ص۲۸۵.</ref>
<references />
 
این روایات حتی در مواردی اشاراتی به نزول وحی بر پیامبر در این غار دارد که ممکن است مربوط به غیر از ایام غزوه خندق باشد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AB%D8%B1%DB%8C%D9%87.pdf&page=50 مساجد الاثریه، الیاس عبدالغنی، ص50.]</ref>[[پرونده:نمایی_از_مسجد_بنوحرام.jpeg|بندانگشتی|نمایی از مسجد غار بنوحرام کبیر در بلندی کوه سلع]]
 
== وجود دو غار بنی حرام ==
در آثار پژوهشی معاصر، اشاراتی به وجود دو غار در کوه سلع شده، «کهف بنی حرام صغیر» همانی است که در این مقاله به آن پرداخته شد و اثری از سازه‌های انسانی در آن نیست. اما کهف بنی حرام کبیر دارای دو قبه کوچک است و در جهت شرقی کوه سلع واقع شده است.<ref>معالم المدينة المنورة بين العمارة والتاريخ، عبد العزيز كعكي، مجلد1، ص316.</ref> غار بنی‌حرام‌کبیر از اماکنی است که مورخین در آن اختلاف زیادی دارند و نقل های متعددی گزارش شده که در این مقاله نمی‌گنجد.<ref>معالم المدينة المنورة بين العمارة والتاريخ، عبد العزيز كعكی، مجلد1، ص317.</ref> همچنین این مکان امروزه به «مسجد بنی غفار» یا «دکة الشیخ جلال» نیز شهرت دارد.
 
== تصاویر ==


== تصاویر جدید ==
=== کهف بنی‌حرام ===
<gallery>
پرونده:غار بنی حرام5.jpg|alt=
پرونده:غار بنی حرام.jpg|alt=
پرونده:غار بنی حرام2.png|alt=
پرونده:غار بنی حرام3.jpg|alt=
پرونده:غار بنی حرام4.jpg|alt=
</gallery>


=== وضعیت فعلی مسجد ===
=== کهف بنی‌حرام کبیر ===
<gallery>
<gallery>
پرونده:2024-09-05_08_07_29-FHGV+8XH،_شارع_السيح،_الفتح،_المدينة_المنورة_42312،_عربستان_سعودی_-_Google_M.png|alt=
پرونده:مسجد بنوحرام.jpeg|alt=
پرونده:2024-09-05_08_17_13-Google_Maps.png|alt=
پرونده:کهف بنی حرام کبیر.png|alt=
پرونده:2024-09-05_08_10_38-FHGV+8XH،_شارع_السيح،_الفتح،_المدينة_المنورة_42312،_عربستان_سعودی_-_Google_M.png|alt=
پرونده:کهف بنی حرام کبیر3.png|alt=
پرونده:2024-09-05_08_17_41-Google_Maps.png|alt=
پرونده:کهف بنی حرام کبیر2.png|alt=
پرونده:کهف بنی حرام کبیر4.png|alt=
پرونده:کهف بنی حرام کبیر5.png|alt=
</gallery>
</gallery>
== جستارهای وابسته ==
* [[مسجد بنوحرام|مسجد بنی حرام]]
* [[غزوه خندق]]
== پانوشت ==
<references />


== منابع ==
== منابع ==
{{منابع}}
{{منابع}}
*'''ذخائر العقبى'''، أحمد بن عبد الله الطبری(المحب الطبری)، مكتبة القدسی لصاحبها حسام الدين القدسی-القاهرة، 1356.
*'''عمده الاخبار فی مدینه المختار'''، احمد العباسی، تحقیق محمد الطیب الانصاری، ناشر: اسعد طرابزونی، بی‌تا.
*'''المعالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ'''،‌ عبدالعزیز بن عبدالرحمن کعکی،‌ جزء الرابع، بیروت، 2011.
*'''آثار اسلامی مکه و مدینه'''،رسول جعفریان، تهران ایران: نشر مشعر. ۱۳۹۰.
*'''مساجد الاثریه'''، محمد الیاس عبدالغنی، مطابع الرشید بالمدینة المنورة، الطبعة الثانیة، 1419ه.
*'''مساجد الاثریه'''، محمد الیاس عبدالغنی، مطابع الرشید بالمدینة المنورة، الطبعة الثانیة، 1419ه.
*'''الطبقات الكبرى'''، ابن سعد، دار صادر - بيروت، بی‌تا.
*'''الدرة الثمينة في أخبار المدينة'''، ابن النجار البغدادي، دار الارقم بن ابي الارقم - بيروت، بی‌تا.
*'''المدينه المنوره تطورها العمراني'''، صالح لمعی مصطفی، بیروت، دارالنهضة العربیة، 1981.
*'''المساجد والأماكن الأثرية المجهولة لزائر المدينة الميمونة'''، عبد الرحمن خويلد، مشعر - تهران - ايران، 1420ه.
*'''المغازی'''، واقدی، 2ج، نشر دانش اسلامی، 1405.
*'''المعالم الأثيره في السنة و السيرة''' (فرهنگ اعلام جغرافيايى تاريخى در حديث و سيره نبوى)(فارسی)، محمد بن محمد حسن شُرَّاب( مترجم: حميدرضا شيخى)، نشر مشعر - تهران، 1383ش.
 
*'''المعالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ'''،‌ عبدالعزیز بن عبدالرحمن کعکی،‌ مجلد اول، دار و مكتبه الهلال - بيروت، 1419ه.{{پایان}}{{مساجد}}
*'''وفاء الوفا باخبار دار المصطفی'''، علی بن عبدالله السمهودی، تحقیق قاسم السامرائی، لندن، موسسه الفرقان للتراث الاسلامی، ۲۰۰۱م.
[[رده:مسجدهای مدینه]]
*'''الدرة الثمينة في تاريخ المدينة'''، محمد بن محمود ابن نجار، قاهره - مصر: مکتبة الثقافة الدينية، بی‌تا.
 
{{پایان}}
<references group="یادداشت" responsive="0" />

نسخهٔ کنونی تا ‏۳۰ اکتبر ۲۰۲۴، ساعت ۲۱:۰۹

مسجد غار بنی حرام از اماکن مهم مدینه با قدمتی متعلق به عصر نبوی می‌باشد. این مسجد که به صورت یک غار است در جهت شمال غربی مسجد النبی با فاصله حدود هشتصد متر قرار دارد. بر روی غار، سنگ بزرگی مثل سقف برای خانه قرار دارد و در کنار آن طاق کوچکی نیز قرار دارد. ياران پيامبر(ص) در جريان غزوه خندق، آن حضرت را از بيم شبيخون دشمن، شب‌ها به كهف بنى‌حرام می‌بردند و صبحگاهان از غار پايين می‌آمدند.

مسجد کهف بنی‌حرام
اطلاعات اوليه
نام‌های دیگر غار السجده - کهف سلع - کهف جبل ثواب
مکان عربستان، مدینه، در غرب کوه سلع
کاربری مسجد
جنبه دینی
بزرگداشت نزد مسلمانان
وابسته به دین/مذهب اسلام
وضعیت فعلی
وضعیت بنا موجود

مسیریابی

در حال بارگیری نقشه...

نام[ویرایش | ویرایش مبدأ]

به آن «کهف بنی حرام» گفته میشود به علت واقع شدنش در کوه سلع و در نزدیکی منطقه بنی حرام.[۱]

موقعیت مکانی[ویرایش | ویرایش مبدأ]

مسجد غار بنی حرام از اماکن مهم مدینه با قدمتی متعلق به عصر نبوی میباشد. این مسجد که به صورت یک غار است در جهت شمال غربی مسجد النبی با فاصله حدود هشتصد متر قرار دارد.[۲] این غار در جهت غربی کوه سلع و در بالای کوه قرار دارد. در جهت راست شخصی است که از مسجدالنبی به سمت مساجد فتح (از راه طریق السیح) میرود. این غار در منطقه شعب بنی حرام و در نزدیکی مسجد بنی حرام است.[۱]

توصیف بنا[ویرایش | ویرایش مبدأ]

مدینه‌نگار متوفی قرن 11هجری، احمد عباسی در وصف مسجد در زمان خود مینویسد: کهف بنی حرام در بالای کوه نیست، بلکه در حاشیه آن است و در پایین آن مسجد اصلی و بزرگ بنی حرام قرار دارد. بر روی غار، سنگ بزرگی مثل سقف برای خانه قرار دارد و در کنار آن طاق کوچکی نیز قرار دارد که مشرف به راه زائران مساجد فتح است.[۳]

ورود پیامبر(ص) به غار[ویرایش | ویرایش مبدأ]

روایات متعددی درباره ورود حضرت محمد(ص) به غاربنی‌حرام در برخی شبهای غزوه خندق وجود دارد.[۴]

ياران پيامبر(ص) در جريان غزوه خندق، آن حضرت را از بيم شبيخون دشمن، شب‌ها به كهف بنى حرام می‌بردند و صبحگاهان از غار پايين می‌آمد.[۵]

این روایات حتی در مواردی اشاراتی به نزول وحی بر پیامبر در این غار دارد که ممکن است مربوط به غیر از ایام غزوه خندق باشد.[۶]

نمایی از مسجد غار بنوحرام کبیر در بلندی کوه سلع

وجود دو غار بنی حرام[ویرایش | ویرایش مبدأ]

در آثار پژوهشی معاصر، اشاراتی به وجود دو غار در کوه سلع شده، «کهف بنی حرام صغیر» همانی است که در این مقاله به آن پرداخته شد و اثری از سازه‌های انسانی در آن نیست. اما کهف بنی حرام کبیر دارای دو قبه کوچک است و در جهت شرقی کوه سلع واقع شده است.[۷] غار بنی‌حرام‌کبیر از اماکنی است که مورخین در آن اختلاف زیادی دارند و نقل های متعددی گزارش شده که در این مقاله نمی‌گنجد.[۸] همچنین این مکان امروزه به «مسجد بنی غفار» یا «دکة الشیخ جلال» نیز شهرت دارد.

تصاویر[ویرایش | ویرایش مبدأ]

کهف بنی‌حرام[ویرایش | ویرایش مبدأ]

کهف بنی‌حرام کبیر[ویرایش | ویرایش مبدأ]

جستارهای وابسته[ویرایش | ویرایش مبدأ]

پانوشت[ویرایش | ویرایش مبدأ]

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ مساجد الاثریه، الیاس عبدالغنی، ص49.
  2. المساجد والأماكن الأثرية المجهولة لزائر المدينة الميمونة، عبد الرحمن خويلد، ص24
  3. عمدة الاخبار، احمد بن عبدالحمید عباسی، ص159.
  4. الدرة الثمينة في أخبار المدينة، ابن نجار، ص64.
  5. المعالم الأثيره في السنة و السيرة، ص۲۸۵.
  6. مساجد الاثریه، الیاس عبدالغنی، ص50.
  7. معالم المدينة المنورة بين العمارة والتاريخ، عبد العزيز كعكي، مجلد1، ص316.
  8. معالم المدينة المنورة بين العمارة والتاريخ، عبد العزيز كعكی، مجلد1، ص317.

منابع[ویرایش | ویرایش مبدأ]

  • عمده الاخبار فی مدینه المختار، احمد العباسی، تحقیق محمد الطیب الانصاری، ناشر: اسعد طرابزونی، بی‌تا.
  • مساجد الاثریه، محمد الیاس عبدالغنی، مطابع الرشید بالمدینة المنورة، الطبعة الثانیة، 1419ه.
  • الدرة الثمينة في أخبار المدينة، ابن النجار البغدادي، دار الارقم بن ابي الارقم - بيروت، بی‌تا.
  • المساجد والأماكن الأثرية المجهولة لزائر المدينة الميمونة، عبد الرحمن خويلد، مشعر - تهران - ايران، 1420ه.
  • المعالم الأثيره في السنة و السيرة (فرهنگ اعلام جغرافيايى تاريخى در حديث و سيره نبوى)(فارسی)، محمد بن محمد حسن شُرَّاب( مترجم: حميدرضا شيخى)، نشر مشعر - تهران، 1383ش.
  • المعالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ،‌ عبدالعزیز بن عبدالرحمن کعکی،‌ مجلد اول، دار و مكتبه الهلال - بيروت، 1419ه.