مسجد قبلتین: تفاوت میان نسخه‌ها
جز جایگزینی متن - '<gallery>' به '<gallery mode="packed" heights="150px">' |
|||
| (۲۰ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۵۰: | خط ۵۰: | ||
| تاریخ ثبت = | | تاریخ ثبت = | ||
| وبگاه = | | وبگاه = | ||
| عرض جغرافیایی = 24. | | عرض جغرافیایی = 24.48412213911348 | ||
| طول جغرافیایی = 39. | | طول جغرافیایی = 39.5788074688833 | ||
| | | توضیح نقشه = | ||
}}'''مسجد | }}'''مسجد قِبلَتَین''' (مسجد دو قبله) از مسجدهای کهن در شهر [[مدینه]] در کشور [[عربستان]] است. منابع تاریخی می‌گویند که [[حضرت محمد (ص)|پیامبر]] در این مسجد، که در محله طایفه بنی‌سَلَمه قرار داشت، در حال خواندن نماز به سوی [[بیت‌المقدس]] (قبله نخست مسلمانان) بود که دستور [[تغییر قبله]] به سوی [[کعبه]] بر او نازل شد. این مسجد در نزدیکی چاهی به نام [[بئر رومه]] قرار دارد. | ||
== نام == | == نام == | ||
مسجد قبلتین به علت | مسجد قبلتین یا مسجد ذو قبلتین (دارای دو قبله) به علت رخداد [[تغییر قبله]] که در این مسجد رخ داد، چنین نامگذاری شده است.<ref name=":0">من لایحضره الفقیه، ج1، ص426 ؛ [https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aاخبار_المدینه_ابن_زباله.pdf&page=144 اخبار مدینة الرسول(ص)، ص١44.]</ref> آن را مسجد بنی‌سلمه نیز می‌نامند زیرا در روستای طایفه بنی‌سلمه قرار گرفته بود.<ref name=":1">[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aالمساجد_الاثریه.pdf&page=184 مساجد الاثریه فی مدینة النبویة، ص183.]</ref> | ||
=== تغییر قبله === | |||
[[تغییر قبله]] در ۱۵ [[شعبان]] سال دوم [[هجرت]] روی داد. تا پیش از آن، مسلمانان به سوی [[بیت‌المقدس]] نماز می‌خواندند.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aعمده_الاخبار_فی_مدینه_المختار.pdf&page=159 عمده الاخبار فی مدینه المختار، ص159]</ref> حکم تغییر قبله در وسط نماز به [[پیامبر(ص)]] ابلاغ شد و نمازگزاران دو رکعت از نماز ظهر(یا عصر) را به سوی [[بیت‌المقدس]] و دو رکعت بعدی را به سوی [[کعبه]] خواندند.<ref name=":0" /> | |||
== مکان == | == مکان == | ||
مسجد ذو قبلتین در جهت شمال غربی [[مدینه]]، در غرب [[کوه سلع]]<ref name=":1" /> و [[مساجد فتح]]<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aوفاء_الوفاء_سمهودی_ج۳.pdf&page=195 وفاء الوفا باخبار دارالمصطفی، ص195.]</ref> و نزدیکی [[چاه رومه]] قرار دارد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aوصف_المدینه_المنوره.pdf&page=17 وصف المدینه المنوره، ص17.] ؛ [https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aآثار_مدینه_المنوره.pdf&page=133 آثار مدینه المنوره، ص133.]</ref> | |||
== | == تاریخچه بنا == | ||
منابع قدیمی | منابع قدیمی مسجد قبلتین را جزو مساجدی که [[پیامبر(ص)]] در آنها نماز خوانده ذکر کرده<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aتاریخ_مدینه_ابن_شبه.pdf&page=68 تاریخ المدینة المنورة، ص68]</ref> و بر این اساس پیشینه ساخت مسجد را به عصر نبوی می‌دانند.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aالمساجد_الاثریه.pdf&page=192 مساجد الاثریه فی المدینة النبویة، ص192]</ref> مسجد در قرن هفتم قمری مخروبه و سنگ‌های آن برداشته شده بود؛<ref name=":2">الدرة الثمینه فی اخبار المدینه، ص127.</ref> اما در سال‌های ۸۹۳ و ۹۵۰ قمری آن را بازسازی کردند.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aوفاء_الوفاء_سمهودی_ج۳.pdf&page=197 وفاء الوفا باخبار دارالمصطفی، ص197.]</ref> ابوسالم عیاشی در سفرنامه‌اش به سال ۱۰۷۳ قمری/۱۶۶۲میلادی، بنای مسجد را ساختمانی محکم توصیف کرده است.<ref>الرحلة العیاشیه 1661-1663م، ج1، ص394.</ref> | ||
در | براساس برخی گزارش‌ها، این مسجد در اواخر قرن چهاردهم قمری رو به ویرانی بود و سپس بازسازی شد و آثار قبله (یا محراب) در دو جهت بیت‌المقدس و مکه در آن ایجاد شد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aالمدینه_بین_الماضی_و_الحاضر.pdf&page=74 المدینه بین الماضی و الحاضر، ص74.]</ref> اما بعداً محراب سمت بیت‌المقدس را از بین بردند.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aالدر_الثمین_فی_معالم_دار_الرسول_الامین.pdf&page=236 الدر الثمین فی معالم دار الرسول الامین،ص236]</ref> تجدید بنای مسجد در سال ۱۴۰۸ قمری منجر به شکل امروزی مسجد شده است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aمساجد_صلی_فیها_رسول_الله.pdf&page=233 مساجد صلی فیها رسول الله، ص233.]</ref> | ||
=== وضعیت کنونی === | === وضعیت کنونی === | ||
محدوده کلی مسجد، مثلثی | محدوده کلی مسجد، مثلثی است؛ ولی ساختمان اصلی از دو طبقه مستطیلی تشکیل شده و از طریق بالکنی بر خیابان اصلی اشراف دارد. مقابل آن قبرستانی قدیمی به نام [[مقبرة القبلتین]] قرار دارد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aتاریخ_معالم_المدینه_المنوره_قدیما_و_حدیثا.pdf&page=408 تاریخ معالم المدینه المنوره قدیما و حدیثا، ص408.]</ref> مسجد، دو مناره و دوگنبد دارد و مساحت کلی آن به۳۹۲۰ متر مربع می‌رسد که حدود دوهزار نمازگزار را در خود جای می‌دهد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aالمساجد_الاثریه.pdf&page=194 مساجد الاثریه فی مدینة النبویة، ص194-196]</ref> | ||
== نگارخانه == | == نگارخانه == | ||
<gallery> | <gallery mode="packed" heights="150px"> | ||
پرونده:مسجد قبلتین1.jpg| | پرونده:مسجد قبلتین1.jpg| | ||
پرونده:مسجد قبلتین2.jpg | پرونده:مسجد قبلتین2.jpg | ||
پرونده:مسجد قبلتین3.jpg|منبر و محراب مسجد | پرونده:مسجد قبلتین3.jpg|منبر و محراب مسجد | ||
پرونده:مسجد قبلتین4.png|ورودی شمالی مسجد | پرونده:مسجد قبلتین4.png|ورودی شمالی مسجد | ||
پرونده:مسجد قبلتین 6.png | پرونده:مسجد قبلتین 6.png|نقشه افقی مسجد | ||
پرونده:مسجد قبلتین 7.png|تصویر قدیمی مسجد پیش از بازسازی سال | پرونده:مسجد قبلتین 7.png|تصویر قدیمی مسجد پیش از بازسازی سال ۱۴۰۸ قمری. | ||
پرونده:مسجد قبلتین 8.png|مأذنه و ورودی ساختمان قبلی مسجد | پرونده:مسجد قبلتین 8.png|مأذنه و ورودی ساختمان قبلی مسجد | ||
پرونده:مسجد قبلتین 5.png|تصویر قدیمی مسجد منتشر شده در کتاب [https://wikihaj.com/index.php?title= | پرونده:مسجد قبلتین 5.png|تصویر قدیمی مسجد منتشر شده در کتاب [https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده:آثار_مدینه_المنوره.pdf&page=132 آثار مدینه المنوره]. | ||
</gallery> | </gallery> | ||
| خط ۹۵: | خط ۹۳: | ||
==منابع == | ==منابع == | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
*'''من لا | *'''من لا یحضره الفقیه'''، شیخ صدوق، ترجمه غفاری، قم، دارالکتب الاسلامی، ۱۳۸۵ش. | ||
*'''اخبار المدینه'''، محمدبن حسن ابن زباله، مدینه، المملکه العربیه السعودی، | *'''اخبار المدینه'''، محمدبن حسن ابن زباله، مدینه، المملکه العربیه السعودی، ۱۴۲۴ق. | ||
*'''الدرة الثمینه فی اخبار | *'''الدرة الثمینه فی اخبار مدینة'''، محمد بن محمود النجار، بیروت، دارالارقم، بی‌تا. | ||
*'''الرحلة العیاشیه | *'''الرحلة العیاشیه ۱۶۶۱-۱۶۶۳م'''، عبدالله بن محمد عیاشی، ابوظبی، ۲۰۰۶م. | ||
* '''عمدة الاخبار فی مدینة المختار'''، احمد عباسی، قاهره، اسعد طرابزونی، بی‌تا. | * '''عمدة الاخبار فی مدینة المختار'''، احمد عباسی، قاهره، اسعد طرابزونی، بی‌تا. | ||
* '''المساجد الاثریة فی المدینة المنورة'''، محمد الیاس عبدالغنی، مدینه، مطابع الرشید، ۱۴۱۹ق، ۱۹۹۹م. | * '''المساجد الاثریة فی المدینة المنورة'''، محمد الیاس عبدالغنی، مدینه، مطابع الرشید، ۱۴۱۹ق، ۱۹۹۹م. | ||
*'''وفاء الوفا باخبار دار المصطفی'''، علی بن عبدالله سمهودی، لندن، موسسه التراث، ۲۰۰۱م. | *'''وفاء الوفا باخبار دار المصطفی'''، علی بن عبدالله سمهودی، لندن، موسسه التراث، ۲۰۰۱م. | ||
*'''مساجد صلی فیها رسول الله فی الحرمین الشریفین و الجزیرة العربیة'''، سید ضیاء الدین بن محمد بن مقبول عطار، جده، کنوز المعرفة، | *'''مساجد صلی فیها رسول الله فی الحرمین الشریفین و الجزیرة العربیة'''، سید ضیاء الدین بن محمد بن مقبول عطار، جده، کنوز المعرفة، ۱۴۳۴ق. | ||
*'''المدینه بین الماضی و الحاضر'''، ابراهیم بن علی العیاشی، ۱۹۷۲م. | *'''المدینه بین الماضی و الحاضر'''، ابراهیم بن علی العیاشی، ۱۹۷۲م. | ||
*'''تاریخ معالم المدینة المنورة قدیما و حدیثا'''، احمد یاسین خیاری، ریاض، المملکة العربیة السعودیة، ۱۴۱۹ق. | *'''تاریخ معالم المدینة المنورة قدیما و حدیثا'''، احمد یاسین خیاری، ریاض، المملکة العربیة السعودیة، ۱۴۱۹ق. | ||
*'''وصف المدینه المنوره'''، علی بن موسی الافندی، مطبعة نهضة مصر. | *'''وصف المدینه المنوره'''، علی بن موسی الافندی، مطبعة نهضة مصر. | ||
*'''الدر الثمین فی معالم دار الرسول الامین'''، محمدامین الشنقیطی، جده، دارالقبلة، | *'''الدر الثمین فی معالم دار الرسول الامین'''، محمدامین الشنقیطی، جده، دارالقبلة، ۱۹۹۲م. | ||
*'''آثار المدینة المنوره'''، عبدالقدوس الانصاری، مدینه، المکتبه السلفیه، ۱۳۹۳ق.{{پایان}}{{اماکن مدینه}} | *'''آثار المدینة المنوره'''، عبدالقدوس الانصاری، مدینه، المکتبه السلفیه، ۱۳۹۳ق.{{پایان}}{{اماکن مدینه}} | ||
{{مساجد}} | {{مساجد}} | ||
| خط ۱۱۴: | خط ۱۱۲: | ||
[[رده:مکان‌های مذهبی مدینه]] | [[رده:مکان‌های مذهبی مدینه]] | ||
[[رده:مکان‌های منتسب به پیامبر اسلام(ص)]] | [[رده:مکان‌های منتسب به پیامبر اسلام(ص)]] | ||
[[رده:مقاله‌های تکمیل‌شده]] | |||
[[en:Al-Qiblatayn Mosque]] | |||
[[ar:مسجد القبلتین]] | |||