مسجد بنی قریظه: تفاوت میان نسخه‌ها

}}'''مسجد بنی قُرَیظَه''' از مساجد قدیمی [[مدینه]] در کشور [[عربستان]] است که هم اکنون از بین رفته و در شرق [[مسجد فضیخ]]، جنوب شرقی مسجد النبی قرار داشته است. پیامبر(ص) در جریان [[غزوه بنی قریظه]] در محدوده این مسجد نماز خوانده است. بنای اولیه مسجد در اواخر قرن نخست اسلامی ساخته شد و تا 1409 قمری بارها مورد تجدید بنا و مرمت قرار گرفت و در 1422قمری/2002میلادی به کلی تخریب شد. مسجد پیش از تخریب ساختمانی به شکل مربع بدون مأذنه با مساحت 484متر داشته که نمازهای پنج‌گانه در آن برگزار می‌شده است.

'''مسجد بنی قُرَیظَه''' در شرق [[مسجد فضیخ]] و جنوب شرقی مسجد النبی قرار داشته است و به نام مسجد [[غزوه بنی قریظه]] نیز شناخته می‌شود.<ref name=":0">[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D8%AE%D8%A8%D8%A7%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%84%D9%87.pdf&page=141 اخبار المدینه، ص141.]</ref> محدوده مسجد همان مکانی است که [[پیامبر(ص)]] در جریان محاصره بنی قریظه، چادر خود را برپا کرد.<ref>فتح الباری، ج7، ص317؛ معالم المدینة المنورة بین العمارة و التاریخ، ج3، ص399.</ref>

بنای اولیه مسجد در اواخر قرن نخست اسلامی ساخته شده.<ref name=":0" /> [[ابن نجار|محمد ابن نجار]] تاریخ‌نگار مدینه (م.643ق./1245م.) در قرن هفتم مسجد را با طول 10 متر در میان باغ و مزارع توصیف کرده که شباهت ظاهری به [[مسجد قبا]] داشته است. در آن زمان مسجد بدون سقف بود و دیوارهایش خراب شده بود و 16 ستون داشت که برخی از آنها فروریخته بود.<ref>الدرة الثمینة فی اخبار المدینة، ص127.</ref>

بنابر گزارش مطری،مدینه‌شناس (م.741ق.)، در اواخر قرن هفتم مسجد به طور کامل از میان رفته بود و در سال ۷۱۰ قمری دیوارهای محطوه آن بازسازی شد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%B9%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%A8%D9%85%D8%A7_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D9%87%D8%AC%D8%B1%D8%A9.pdf&page=135 التعریف بما انست الهجرة، ص135.]</ref>نویسنده تحقیق النصره در گزارشی از سال ۷۶۶ به وجود مسجد اشاره شده بدون توصیف بنا آن را مسجدی بزرگ دانسته است.<ref>تحقیق النصرة بتلخیص معالم دار الهجرة، ص483.</ref>سمهودی از بازسازی مسجد در ۸۹۳ قمری خبر داده است.<ref>[[وفاء الوفا باخبار دارالمصطفی، ج3، ص174.]]</ref>در منابع قرن دهم نیز به وجود مسجد اشاره شده است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%AF%D9%87_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AE%D8%A8%D8%A7%D8%B1_%D9%81%DB%8C_%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D8%B1.pdf&page=151 عمده الاخبار فی مدینه المختار، ص151.]</ref>

براساس برخی گزارش‌ها ساختمان مسجد در عهد عثمانی (حدود1266ق./1850م.) تجدید بنا شده و تا سال 1400قمری دارای معماری عثمانی بوده است.<ref name=":1" /> مسجد در 1409 ترمیم شد و در 1422قمری/2002میلادی به کلی تخریب شد.<ref>معالم المدینة المنورة بین العمارة و التاریخ، ج3، ص409 و410.</ref>

در چهاردهم ربيع‌الاول 1418 قمری، اين مسجد از يک رواق و يک صحن تشکيل شده بود و مأذنه‌ای نداشت. با سنگ بازالت (سياه‌رنگ) ساخته شده و رواق‌ به پنج فضای خالی تقسيم شده بود که هر يک از آنها با گنبدی گِرد پوشانده شده بود. ديوارها و گنبد‌ها با گچ سفيد و آهک سفيد پوشيده شده‌، طول آن 22 در 22متر، ساختمانش به شکل مربع و مساحت آن 484متر بوده است. در آن نمازهای پنج‌گانه برگزار می‌شده است.<ref name=":1">[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%AA%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A.pdf&page=204 المدينه المنوره تطورها العمرانی، ص203 و 204.] ؛ معالم المدینة المنورة بین العمارة و التاریخ، ج3، ص411-416.</ref>