پرش به محتوا

مسجد بنی غفار: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حج
Heidar (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
Heidar (بحث | مشارکت‌ها)
 
(۳ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{جعبه اطلاعات بنا
{{جعبه اطلاعات بنا
| عنوان = مسجد کهف بنی‌حرام
| عنوان = مسجد بنی غفار
| تصویر = کهف بنی حرام.png
| تصویر = کهف بنی حرام کبیر.png
| اندازه تصویر =  
| اندازه تصویر =  
| پیوند تصویر =  
| پیوند تصویر =  
| توضیح تصویر =  
| توضیح تصویر =  
| نام‌های دیگر = کهف بنی‌حرام کبیر
| نام‌های دیگر = کهف بنی‌حرام کبیر -
| مکان = [[عربستان]]، [[مدینه]]، در غرب [[کوه سلع]]
| مکان = [[عربستان]]، [[مدینه]]، در شرق [[کوه سلع]]
| کاربری = مسجد
| کاربری = مسجد
| بزرگداشت نزد = مسلمانان
| بزرگداشت نزد = مسلمانان
خط ۲۹: خط ۲۹:
| طول جغرافیایی = 39.598789
| طول جغرافیایی = 39.598789
| توضیح نقشه =  
| توضیح نقشه =  
}}
| فیلم = مسجد_بنی_غفار_فیلم.mp4
}}'''مسجد بنی‌ غَفار''' از مساجد تاریخی در [[مدینه]] است که در شرق کوه سلع و شمال غربی [[مسجدالنبی]] واقع شده. این مسجد که امروزه به‌نام غار بنی‌حرام کبیر نیز شناخته می‌شود، در سال‌های نخستین [[هجرت]] وجود داشته و خفاف بن ایماء از صحابه، امامت آن را برعهده داشته‌است. ساختمان مسجد دارای دو قبه و ترکیبی از [[معماری عثمانی]] و عناصر پیشین است که امروزه نیاز به مرمت و بازسازی دارد.


اما گفته شده که غار بنی حرام کبیر دارای دو قبه کوچک است و در جهت شرقی کوه سلع واقع شده است.<ref>معالم المدينة المنورة بين العمارة والتاريخ، عبد العزيز كعكي، مجلد1، ص316.</ref> غار بنی‌حرام‌کبیر از اماکنی است که مورخین در آن اختلاف زیادی دارند و نقل های متعددی گزارش شده است. غار بنی‌حرام‌کبیر امروزه به «مسجد بنی غفار» یا «دکة الشیخ جلال» نیز شهرت دارد.<ref>معالم المدينة المنورة بين العمارة والتاريخ، عبد العزيز كعكی، مجلد1، ص317.</ref>
== نام و مکان ==
مسجد بنی غفار در جهت شرقی [[کوه سلع]]<ref name=":0">معالم المدينة المنورة بين العمارة والتاريخ، ج1، ص316.</ref> و 700 متری شمال غربی [[مسجدالنبی]] واقع شده است.<ref>معالم المدينة المنورة بين العمارة والتاريخ، ج2، ص108.</ref> منابع قدیمی تعبیرهای مختلفی درمورد مکان این مسجد دارند اما پژوهشگران معاصر بین تمام نقل‌ها اتحادی ایجاد کرده و مکان مسجد را با آنچه امروزه کهف بنی حرام کبیر نام دارد، مطابق می‌دانند.<ref>معالم المدينة المنورة بين العمارة والتاريخ، ج2، ص103و104.</ref> مسجد بنی غفار امروزه به «غار بنی‌حرام‌کبیر» یا «دکة الشیخ جلال» نیز شهرت دارد.<ref>معالم المدينة المنورة بين العمارة والتاريخ، ج1، ص317.</ref>


== تاریخ مسجد ==
== تاریخ مسجد ==
در منابع شخصی به نام خِفاف بن ایماء را خطیب و امام جماعت مسجد بنی غفار معرفی کرده‌اند او پیش از سال23 قمری فوت کرده است.<ref>الاستيعاب، ج2، ص35.</ref> این گزارش نشان می‌دهد که مسجد بنی غفار در سال‌های نخستین هجرت در مدینه وجود داشته است.
در منابع، خِفاف بن اِیماء ـ از [[صحابه پیامبر(ص)|صحابیان پیامبر(ص)]] ـ به‌عنوان خطیب و امام جماعت مسجد بنی غفار معرفی شده است. او پیش از سال ۲۳ قمری درگذشته است.<ref>الاستيعاب، ج2، ص35.</ref> همچنین برخی گزارش‌ها{{یادداشت|به نقل از حارث بن نوفل: مردی از اهل مدینه به من گفت: من در مسجد بنی غفار نماز خواندم و طرز نشستن خود را ذکر کرد. او گفت: «دست چپم را روی ران چپم و دست راستم را روی ران راستم گذاشتم و انگشت اشاره‌ام را بالا بردم.» او گفت: «خفاف بن اماء بن راهده غفاری که از اصحاب رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) بود، مرا در حال انجام این کار دید. وقتی نمازم تمام شد، به من گفت: «چرا انگشتت را اینگونه بالا بردی؟» به او گفتم: «مردم را دیدم که این کار را می‌کردند.» گفت: «راست می‌گویی. رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) هنگام نماز این کار را می‌کرد و مشرکان می‌گفتند که محمد این کار را فقط برای جادو کردن با انگشتش انجام می‌دهد (2). آنها دروغ می‌گفتند. رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) این کار را فقط برای اثبات یگانگی پروردگارش، تبارک و تعالی، انجام می‌داد.»السنن الكبرى، ج2، ص133. }} نشان می‌دهد که مسجد بنی غفار از سال‌های نخست هجرت در مدینه وجود داشته است.<ref>السنن الكبرى، ج2، ص133.
 
</ref>
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 


== پیامبر و مسجد ==
مطابق نقل منابع قدیمی، [[پیامبر(ص)]] در محدوده خانه‌های بنی غفار نماز خوانده است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B3.pdf&page=218 وفاء الوفاء، ج3، ص218.]</ref>


== بنا ==
گفته شده که مسجد بنی غفار دارای دو قبه کوچک است<ref name=":0" /> در ساختمان مسجد شباهت‌هایی با آثار معماری دوره عثمانی وجود دارد هرچند نشانه‌هایی از معماری پیش از این دوره نیز دیده می‌شود. در دیوارهای داخلی مسجد آثار گچ کاری دیده شده و نیاز به بازسازی دارد.<ref>معالم المدينة المنورة بين العمارة والتاريخ، ج2، ص111.</ref>
== تصاویر ==
== تصاویر ==
<gallery mode="packed" heights="150px">
<gallery mode="packed" heights="150">
پرونده:مسجد_بنوحرام.jpeg|جایگزین=
پرونده:مسجد بنوحرام.jpeg|جایگزین=
پرونده:کهف_بنی_حرام_کبیر.png|جایگزین=
پرونده:کهف بنی حرام کبیر3.png|جایگزین=
پرونده:کهف_بنی_حرام_کبیر3.png|جایگزین=
پرونده:کهف بنی حرام کبیر2.png|جایگزین=
پرونده:کهف_بنی_حرام_کبیر2.png|جایگزین=
پرونده:کهف بنی حرام کبیر4.png|جایگزین=
پرونده:کهف_بنی_حرام_کبیر4.png|جایگزین=
پرونده:کهف بنی حرام کبیر5.png|جایگزین=
پرونده:کهف_بنی_حرام_کبیر5.png|جایگزین=
</gallery>
</gallery>


خط ۷۸: خط ۶۶:
*'''المعالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ'''،‌ عبدالعزیز کعکی،‌ بيروت، دار و مكتبه الهلال، 1419ق.
*'''المعالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ'''،‌ عبدالعزیز کعکی،‌ بيروت، دار و مكتبه الهلال، 1419ق.
*'''الاستيعاب'''،‌ ابن عبد البر، بیروت، دارالجیل، 1412ق.
*'''الاستيعاب'''،‌ ابن عبد البر، بیروت، دارالجیل، 1412ق.
 
*'''السنن الكبرى'''،‌ أحمد بن الحسين البيهقي، بیروت، دارالفکر، بی‌تا.
 
*'''وفاء الوفا باخبار دار المصطفی'''، علی بن عبدالله السمهودی، لندن، موسسه الفرقان، 2001م.{{پایان}}{{اماکن مدینه}}{{مساجد}}
*'''عمده الاخبار فی مدینه المختار'''، احمد العباسی، تحقیق محمد الطیب الانصاری، ناشر: اسعد طرابزونی، بی‌تا.
*'''مساجد الاثریه'''، محمد الیاس عبدالغنی، مطابع الرشید بالمدینة المنورة، الطبعة الثانیة، 1419ه.
*'''الدرة الثمينة في أخبار المدينة'''، ابن النجار البغدادي، دار الارقم بن ابي الارقم - بيروت، بی‌تا.
*'''المساجد والأماكن الأثرية المجهولة لزائر المدينة الميمونة'''، عبد الرحمن خويلد، مشعر - تهران - ايران، 1420ه.
*'''المعالم الأثيره في السنة و السيرة''' (فرهنگ اعلام جغرافيايى تاريخى در حديث و سيره نبوى)(فارسی)، محمد بن محمد حسن شُرَّاب( مترجم: حميدرضا شيخى)، نشر مشعر - تهران، 1383ش.
{{پایان}}{{اماکن مدینه}}{{مساجد}}
[[رده:مکان‌های تاریخی مدینه]]
[[رده:مکان‌های تاریخی مدینه]]
[[رده:مسجدهای مدینه]]
[[رده:مسجدهای مدینه]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۸ دسامبر ۲۰۲۵، ساعت ۱۹:۵۷

مسجد بنی غفار
اطلاعات اوليه
نام‌های دیگرکهف بنی‌حرام کبیر -
مکانعربستان، مدینه، در شرق کوه سلع
کاربریمسجد
جنبه دینی
بزرگداشت نزدمسلمانان
وابسته به دین/مذهباسلام
وضعیت فعلی
وضعیت بناموجود

مسیریابی

در حال بارگیری نقشه...

مسجد بنی‌ غَفار از مساجد تاریخی در مدینه است که در شرق کوه سلع و شمال غربی مسجدالنبی واقع شده. این مسجد که امروزه به‌نام غار بنی‌حرام کبیر نیز شناخته می‌شود، در سال‌های نخستین هجرت وجود داشته و خفاف بن ایماء از صحابه، امامت آن را برعهده داشته‌است. ساختمان مسجد دارای دو قبه و ترکیبی از معماری عثمانی و عناصر پیشین است که امروزه نیاز به مرمت و بازسازی دارد.

نام و مکان[ویرایش | ویرایش مبدأ]

مسجد بنی غفار در جهت شرقی کوه سلع[۱] و 700 متری شمال غربی مسجدالنبی واقع شده است.[۲] منابع قدیمی تعبیرهای مختلفی درمورد مکان این مسجد دارند اما پژوهشگران معاصر بین تمام نقل‌ها اتحادی ایجاد کرده و مکان مسجد را با آنچه امروزه کهف بنی حرام کبیر نام دارد، مطابق می‌دانند.[۳] مسجد بنی غفار امروزه به «غار بنی‌حرام‌کبیر» یا «دکة الشیخ جلال» نیز شهرت دارد.[۴]

تاریخ مسجد[ویرایش | ویرایش مبدأ]

در منابع، خِفاف بن اِیماء ـ از صحابیان پیامبر(ص) ـ به‌عنوان خطیب و امام جماعت مسجد بنی غفار معرفی شده است. او پیش از سال ۲۳ قمری درگذشته است.[۵] همچنین برخی گزارش‌ها[یادداشت ۱] نشان می‌دهد که مسجد بنی غفار از سال‌های نخست هجرت در مدینه وجود داشته است.[۶]

پیامبر و مسجد[ویرایش | ویرایش مبدأ]

مطابق نقل منابع قدیمی، پیامبر(ص) در محدوده خانه‌های بنی غفار نماز خوانده است.[۷]

بنا[ویرایش | ویرایش مبدأ]

گفته شده که مسجد بنی غفار دارای دو قبه کوچک است[۱] در ساختمان مسجد شباهت‌هایی با آثار معماری دوره عثمانی وجود دارد هرچند نشانه‌هایی از معماری پیش از این دوره نیز دیده می‌شود. در دیوارهای داخلی مسجد آثار گچ کاری دیده شده و نیاز به بازسازی دارد.[۸]

تصاویر[ویرایش | ویرایش مبدأ]

جستارهای وابسته[ویرایش | ویرایش مبدأ]

پانوشت[ویرایش | ویرایش مبدأ]

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ معالم المدينة المنورة بين العمارة والتاريخ، ج1، ص316.
  2. معالم المدينة المنورة بين العمارة والتاريخ، ج2، ص108.
  3. معالم المدينة المنورة بين العمارة والتاريخ، ج2، ص103و104.
  4. معالم المدينة المنورة بين العمارة والتاريخ، ج1، ص317.
  5. الاستيعاب، ج2، ص35.
  6. السنن الكبرى، ج2، ص133.
  7. وفاء الوفاء، ج3، ص218.
  8. معالم المدينة المنورة بين العمارة والتاريخ، ج2، ص111.
  1. به نقل از حارث بن نوفل: مردی از اهل مدینه به من گفت: من در مسجد بنی غفار نماز خواندم و طرز نشستن خود را ذکر کرد. او گفت: «دست چپم را روی ران چپم و دست راستم را روی ران راستم گذاشتم و انگشت اشاره‌ام را بالا بردم.» او گفت: «خفاف بن اماء بن راهده غفاری که از اصحاب رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) بود، مرا در حال انجام این کار دید. وقتی نمازم تمام شد، به من گفت: «چرا انگشتت را اینگونه بالا بردی؟» به او گفتم: «مردم را دیدم که این کار را می‌کردند.» گفت: «راست می‌گویی. رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) هنگام نماز این کار را می‌کرد و مشرکان می‌گفتند که محمد این کار را فقط برای جادو کردن با انگشتش انجام می‌دهد (2). آنها دروغ می‌گفتند. رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) این کار را فقط برای اثبات یگانگی پروردگارش، تبارک و تعالی، انجام می‌داد.»السنن الكبرى، ج2، ص133.

منابع[ویرایش | ویرایش مبدأ]

  • المعالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ،‌ عبدالعزیز کعکی،‌ بيروت، دار و مكتبه الهلال، 1419ق.
  • الاستيعاب،‌ ابن عبد البر، بیروت، دارالجیل، 1412ق.
  • السنن الكبرى،‌ أحمد بن الحسين البيهقي، بیروت، دارالفکر، بی‌تا.
  • وفاء الوفا باخبار دار المصطفی، علی بن عبدالله السمهودی، لندن، موسسه الفرقان، 2001م.