ابوسفیان بن حارث بن قیس بن زید: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حج
جز (جایگزینی متن - '</ref> ' به '</ref> ')
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
{{جعبه اطلاعات اصحاب
|اطلاعات صحابه =
| تصویر =
| توضیح تصویر =
| نام کامل =
| کنیه =
| لقب =
| زادروز/زادگاه =
| محل زندگی =
| مهاجر/انصار =
| نسب/قبیله =
| خویشاوندان سرشناس =
| تاریخ و مکان درگذشت/شهادت =
| نحوه درگذشت/شهادت =
| مدفن =
| زمان اسلام آوردن =
| نحوه اسلام آوردن =
| حضور در جنگ‌ها =
| هجرت به =
| دلیل شهرت =
| نقش‌های برجسته =
| دیگر فعالیت‌ها =
| آثار =
}}
'''ابوسفیان‌ بن حارث بن قیس بن زید'''، [[صحابی]] پیامبر اسلام(ص) و از شهدای [[غزوه احد|غَزوه اُحُد]]. وی از [[قبیله اوس]] بود و به ابوالبنات هم شهرت داشت. برخی از منابع از احتمال شهادت او در [[غزوه بدر|غَزوه بَدر]] و [[غزوه خیبر|غَزوه خیبر]] هم سخن گفته‌اند؛ اما بیشتر منابع، به ویژه منابع متقدم او را از شهدای غزوه احد دانسته‌اند.
'''ابوسفیان‌ بن حارث بن قیس بن زید'''، [[صحابی]] پیامبر اسلام(ص) و از شهدای [[غزوه احد|غَزوه اُحُد]]. وی از [[قبیله اوس]] بود و به ابوالبنات هم شهرت داشت. برخی از منابع از احتمال شهادت او در [[غزوه بدر|غَزوه بَدر]] و [[غزوه خیبر|غَزوه خیبر]] هم سخن گفته‌اند؛ اما بیشتر منابع، به ویژه منابع متقدم او را از شهدای غزوه احد دانسته‌اند.
==نام و نسب==
==نام و نسب==
خط ۳۸: خط ۱۴:
{{منابع}}
{{منابع}}
{{دانشنامه
{{دانشنامه
  | آدرس = http://phz.hajj.ir/422/9371
  | آدرس = http://hzrc.ac.ir/post/9371/%d8%a7%d8%a8%d9%88%d8%b3%d9%81%d9%8a%d8%a7%d9%86-%d8%a8%d9%86-%d8%ad%d8%a7%d8%b1%d8%ab-%d8%a8%d9%86-%d9%82%d9%8a%d8%b3-%d8%a8%d9%86-%d8%b2%d9%8a%d8%af
  | عنوان = ابوسفیان‌ بن حارث بن قیس بن زید
  | عنوان = ابوسفیان‌ بن حارث بن قیس بن زید
  | نویسنده = حسین قاضی‌خانی
  | نویسنده = حسین قاضی‌خانی

نسخهٔ ‏۱۵ دسامبر ۲۰۲۰، ساعت ۱۴:۴۳

ابوسفیان‌ بن حارث بن قیس بن زید، صحابی پیامبر اسلام(ص) و از شهدای غَزوه اُحُد. وی از قبیله اوس بود و به ابوالبنات هم شهرت داشت. برخی از منابع از احتمال شهادت او در غَزوه بَدر و غَزوه خیبر هم سخن گفته‌اند؛ اما بیشتر منابع، به ویژه منابع متقدم او را از شهدای غزوه احد دانسته‌اند.

نام و نسب

ابوسفیان از قبیله اوس، تیره بنی‌ضبیعة بن زید از بنی‌عمرو بن عوف است.[۱] ابن حزم در انتساب وی به بنی‌ضبیعة بن زید تردید کرده و او را همان ابوسفیان بن حارث بن قیس بن یزید معرفی نموده است.[۲] با توجه به اینکه دیگران نام جد اعلای وی را زید گفته‌اند،[۳] ، ممکن است تردید ابن‌ حزم حاصل از آمیختگی نام زید با یزید باشد. وی را ابوالبنات هم می‌خوانند.[۴] نام شموس دختر نعمان بن عامر، همسر ابوسفیان، همراه لیلی، تمیمه و عایشه، از دختران او، در شمار بیعت‌کنندگان با پیامبر اسلام دیده‌ می‌شود.[۵]

وی از شهیدان صدر اسلام است. شهادتش را در غَزوه بَدر[۶] ، غَزوه اُحُد[۷] یا غَزوه خیبر گفته‌اند؛[۸] اما با توجه به شواهد زیر، شهادت او در احد قطعی به نظر می‌رسد:

  1. بیشتر منابع، به ویژه منابع نخستین، وی را در شمار شهیدان غزوه اُحد یاد کرده‌اند.[۹]
  2. آنجا که نام او در زمره شهیدان احد آمده است، نام نیاکان و نسب او نیز بیان شده است[۱۰] ؛ اما در شمار شهیدان غَزوه خیبر تنها عنوان ابوسفیان بن الحارث دیده می‌شود؛ بی‌آنکه از نیاکان وی یاد شود.[۱۱] ۳.

شهادت

گزارش شده است که ابوسفیان بن حارث بن قیس با یکی از صحابه برای شرکت در جنگ احد همراه بود. آن صحابی چنین دعا کرد: خدایا! مرا به سوی خانواده‌ام بازمگردان و شهادت در راه پیامبرت را روزی‌ام گردان. در برابر، ابوسفیان بن حارث اینگونه با معبود خویش نجوا می‌کرد: خدایا ! جهاد همراه پیامبرت را روزی‌ام کن و مرا نزد همسر و دخترانم بازگردان. سپس ابوسفیان به شهادت رسید و آن صحابی زنده ماند. وقتی این خبر به پیامبر(ص) رسید، گفت: ابوسفیان در نیت صادق‌تر بود.[۱۲] برخی نیز گفته‌اند هنگامی که ابوسفیان بن حارث شکست مسلمانان را دید، گفت: خدایا ! نمی‌خواهم نزد خانواده‌ام بازگردم؛ بلکه می‌خواهم در راه تو کشته شوم. سپس در همین جنگ شهید شد.[۱۳]

پانویس

  1. انساب الاشراف، ج۱، ص۳۹۰؛ السیرة النبویه، ج۲، ص۳۶۴.
  2. جمهرة انساب العرب، ص۳۳۳.
  3. السیرة النبویه، ج۲، ص۱۲۳؛ تاریخ خلیفه، ص۲۹؛ انساب الاشراف، ج۱، ص۳۹۰.
  4. انساب الاشراف، ج۱، ص۳۶۴؛ الاصابه، ج۷، ص۱۵۴.
  5. الطبقات، ج۸، ص۳۴۶-۳۴۷، ۳۹۰؛ المحبّر، ص۴۱۸.
  6. امتاع الاسماع، ج۱۴، ص۳۴۹.
  7. المغازی، ج۱، ص۳۰۱؛السیرة النبویه، ج۲، ص۱۲۳؛ تاریخ خلیفه، ص۲۹؛ انساب الاشراف، ج۱، ص۳۹۰.
  8. تاریخ خلیفه، ص۱۱۳؛ الاستیعاب، ج۴، ص۳۶۴؛ اسد الغابه، ج۵، ص۲۱۵.
  9. المغازی، ج۱، ص۱۱۳؛ السیرة النبویه، ج۲، ص۳۶۴؛ تاریخ خلیفه، ص۲۹؛ انساب الاشراف، ج۱، ص۳۹۰.
  10. المغازی، ج۱، ص۱۱۳؛ السیرة النبویه، ج۲، ص۳۶۴؛ تاریخ خلیفه، ص۲۹؛ انساب الاشراف، ج۱، ص۳۹۰.
  11. تاریخ خلیفه، ص۲۹؛ تاریخ الاسلام، ج۲، ص۴۳۰.
  12. اسد الغابه، ج۵، ص۲۱۵.
  13. المغازی، ج۱، ص۱۱۳.

منابع

محتوای این مقاله برگرفته شده از: دانشنامه حج و حرمین شریفین مدخل ابوسفیان‌ بن حارث بن قیس بن زید.
  • الاستیعاب: ابن عبدالبر (م.۴۶۳ق.)، به کوشش البجاوی، بیروت، دار الجیل، ۱۴۱۲ق؛
  • اسد الغابه: ابن اثیر علی بن محمد الجزری (م.۶۳۰ق.)، بیروت، دار الکتاب العربی؛
  • الاصابه: ابن حجر العسقلانی (م.۸۵۲ق.)، به کوشش علی محمد و دیگران، بیروت، دار الکتب العلمیه، ۱۴۱۵ق؛
  • امتاع الاسماع: المقریزی (م.۸۴۵ق.)، به کوشش محمد عبدالحمید، بیروت، دار الکتب العلمیه، ۱۴۲۰ق؛
  • انساب الاشراف: البلاذری (م.۲۷۹ق.)، به کوشش محمد حمید الله، دمشق، المؤسسة الثقافیه، ۱۹۵۹م؛
  • تاریخ الاسلام و وفیات المشاهیر: الذهبی (م.۷۴۸ق.)، به کوشش عمر عبدالسلام، بیروت، دار الکتاب العربی، ۱۴۱۰ق؛
  • تاریخ خلیفه: خلیفة بن خیاط (م.۲۴۰ق.)، به کوشش فواز، بیروت، دار الکتب العلمیه، ۱۴۱۵ق؛
  • جمهرة انساب العرب: ابن حزم (م.۴۵۶ق.)، به کوشش گروهی از علما، بیروت، دار الکتب العلمیه، ۱۴۱۸ق؛
  • السیرة النبویه: ابن‌هشام (م.۸-۲۱۳ق.)، به کوشش محمد محیی الدین، مصر، مکتبة محمد علی صبیح و اولاده، ۱۳۸۳ق؛
  • الطبقات الکبری: ابن سعد (م.۲۳۰ق.)، بیروت، دار صادر؛
  • المحبّر: ابن‌ حبیب (م.۲۴۵ق.)، به کوشش ایلزه لیختن شتیتر، بیروت، دار الآفاق الجدیده؛
  • المغازی: الواقدی (م.۲۰۷ق.)، به کوشش مارسدن جونس، بیروت، اعلمی، ۱۴۰۹ق.