ابوعبدالرحمان احمر
| مشخصات فردی | |
|---|---|
| نام کامل | ابوعبدالرحمان احمر یا احمر مولی ام‌سلمه |
| کنیه | ابوالبختری |
| لقب | سفینه |
| زادگاه | ایران |
| محل زندگی | یمن |
| دین | اسلام |
| تاریخ درگذشت | سال 70 هجری قمری |
| مشخصات دینی | |
| دلیل شهرت | صحابه ایرانی و موالی پیامبر(ص) |
| نقش‌های برجسته | راوی حدیث از پیامبر(ص) و حضرت علی(ع) |
ابوعبدالرحمان احمر معروف به احمر مولی ام‌سلمه، صحابه ایرانی و راوی حدیث از پیامبر اسلام(ص) و حضرت علی(ع) و از ایرانیان ساکن یمن بوده است. در منابع نام‌های مختلفی برای او آمده و وی را از موالی پیامبر(ص) یا امّ‌سلمه دانسته‌اند.
معرفی اجمالی[ویرایش | ویرایش مبدأ]
«ابوعبدالرحمان احمر» ملقب به «سفینه» از موالی پیامبر(ص) یا امّ‌سلمه بود. نام‌های متعددی (در حدود ٢٠ اسم) برای او در منابع آمده است. مهران، طهمان، ذکوان، کیسان، سلیمان، از آن جمله‌اند.[۱]
نقل است، ام‌سلمه آزادی احمر را مشروط به خدمت پیامبر(ص) کرد.[۲] کنیه وی را «ابوالبختری» گفته‌اند. برخی صحابه‌نگاران او را از «ابناء فارس» دانسته و نامش را «سقیة بن مارفنّه» (مارقه) معرفی کرده‌اند،[۳] که شاید سفینه، تصحیف همین نام باشد.
لقب سفینه[ویرایش | ویرایش مبدأ]
احمر می‌گوید: "پیامبر(ص) مرا ازاین‌رو سفینه نامید که در یکی از سفرها من سلاح افراد درمانده را حمل می‌کردم. آن حضرت با مشاهده کار من فرمود: «انت سفینة» و از آن پس این نام بر روی من باقی ماند".[۴]
مطابق قول دیگری، قدرت بدنی او و حمل بار سنگین که خارج از توان افراد دیگر بود سبب شهرتش به سفینه شد. همچنین گفته شده او در غزوات پیامبر(ص) در عبور از نهرها، افراد را به آن سوی آب منتقل می‌کرد، به همین دلیل رسول خدا(ص) فرمود: «تو سفینه‌ای».[۵] حضرت برای او دعا کرد تا فرزندانش از شر شیطان مصون بمانند. درباره برخورد او با شیر نیز خبری نقل کرده‌اند که ساختگی به نظر می‌رسد.
راوی حدیث[ویرایش | ویرایش مبدأ]
احمر راوی حدیث رسول‌الله(ص) بود. حدیث «طیر مشوی»، مقدار آب برای غسل و وضو، حجامت، دعای بعد از نماز از جمله احادیثی است که احمر روایت کرده است. وی از ام‌سلمه و امام علی(ع) روایت نقل می‌کرد. از احمر نیز کسانی مانند «سالم بن عبدالله بن عمر» و «حسن بصری» روایت نقل کرده‌اند.
وفات[ویرایش | ویرایش مبدأ]
او در سال هفتاد هجری قمری درگذشت.
پانویس[ویرایش | ویرایش مبدأ]
منابع[ویرایش | ویرایش مبدأ]
- الاصابه فى تمييز الصحابه، ابن حجر عسقلانى، چاپ اول، بيروت، دار الكتب العلميه، ١۴١۵ه .ق.
- دانشنامه سيره نبوى، قم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، ١٣٨٩ش.
- انساب الاشراف، بلاذری احمد بن یحیی، تحقیق سهیل زکّار و ریاض زرکلی، بیروت، دارالفکر، ١4١٧ه. ق١٩٩6/م.
- اسد الغابه فی معرفه الصحابه، ابن اثير جزری، مبارك بن محمد، قم، موسسه مطبوعاتي اسماعيليان، 1367 ش.
- الاستيعاب فى معرفة الاصحاب، ابن عبدالبر، تحقيق: على محمد البجاوى، بيروت، دار الجيل، ١٩٩٢م.