طواف نساء: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۴۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات اعمال | |||
| عنوان = طواف نساء | |||
| تصویر = حج1400.png | |||
| توضیح تصویر = | |||
| فیلم = فیلم احکام اعمال مکه (طواف زیارت، سعی، طواف نساء).mp4 | |||
| توضیح فیلم = ببینید: آموزش اعمال مکه شامل طواف نساء | |||
| دسته = اعمال [[عمره مفرده]] و [[حج تمتع]] | |||
| مربوط به آیین = | |||
| مکان = [[مسجدالحرام]] | |||
| زمان = روز دوازدهم ذی الحجه | |||
| عمل قبلی = در حج تمتع: [[نماز طواف]] | |||
| عمل بعدی = در حج تمتع: [[سعی]] | |||
| حکم = واجب | |||
| کفاره = | |||
| پیامد فقهی = | |||
| ثواب = | |||
| آداب وابسته = | |||
| فلسفه و اسرار = | |||
| منشاء و تاریخچه = | |||
| مکان‌های وابسته = [[مطاف]] | |||
| اشیای وابسته = | |||
| ذکرهای وابسته = | |||
| دعاهای وابسته = | |||
| مفاهیم فقهی وابسته = | |||
| احکام فقهی وابسته = [[طواف نساء (فتاوای مراجع)|طواف نساء]] | |||
| صفحه فتواهای مراجع = | |||
| جستارهای وابسته = [[اعمال عمره تمتع]]؛ [[اعمال حج تمتع]] | |||
}} | |||
{{حج و عمره عمودی}} | |||
بر پایه فقه [[شیعه]]، '''طواف نساء''' یکی از [[اعمال عمره مفرده|اعمال واجبِ عمره مفرده]] و [[حج]] است. در فقه شیعه، [[آمیزش]] و [[التذاذ جنسی]] از همسر، که پس از [[احرام]] بر حج‌گزار حرام شده بود، پس از طواف نساء حلال می‌شود. طواف نساء و نماز آن، به جز نیّت مانند دیگر [[طواف|طواف‌ها]] و [[نماز طواف|نماز‌های آنها]] است. | |||
[[اهل سنت]] منکر طواف نساء بوده و زن و مرد را پس از [[طواف زیارت]] بر هم حلال شمرده‌اند. | |||
==مفهوم‌شناسی== | |||
طواف به معنای گردیدن دور چیزی<ref>المصباح المنیر، ذیل مدخل طاف، ج۲، ص۳۸۰.</ref> و نساء به معنای زنان است.<ref>لسان العرب، ذیل واژه نسا، ج۱۵، ص۳۲۱.</ref> زن و مرد پس از [[احرام]]، بر هم حرام بوده و [[آمیزش]] و [[التذاذ جنسی]] برای آنها جایز نیست؛ در فقه [[شیعه]]، پس از طواف نساء این حرمت برداشته می‌شود.<ref name=":2" /> | |||
==حکم== | |||
به فتوای فقیهان شیعه، طواف نساء و نماز آن در [[عمره مفرده]] و [[اقسام حج]] ([[حج تمتع|تَمَتّع]]، [[حج افراد|اِفراد]] و [[حج قران|قِران]])، واجب است.<ref name=":2">مناسك محشى، صص۵٠٨-۵٠۶.</ref> این حکم شامل همه حاجیان، اعم از مرد، زن، بالغ و غیر بالغ می‌شود.<ref name=":0">مناسك محشى، صص ۴۶۶ - ۴۶٢؛ الدروس الشرعيه، ج ١، صص ۴۵ - ۴۵٨؛ تذكرة الفقها، ج٨، صص ٣۵۴ و ٣۵٣.</ref> [[عمره تمتع]] طواف نساء و نماز آن را ندارد.<ref>درسنامه مناسک حج، ص۹۹.</ref> | |||
مذاهب چهارگانه اهل سنت، منكر طواف نساء بوده و از آن، نه به عنوان واجب و نه به عنوان مستحب نام نبرده‌اند.<ref name=":1">الهداية (فقه حنفى)، المصادر الفقهيه، ج ١٠، ص ٢٧٨؛ الكافى فى فقه اهل المدينه (فقه مالكى)، المصادرالفقهيه، ج ١٠، ص ۵٠۵؛ بداية الاجتهاد، ج ١، ص ٣۴۴؛ الكافى لابن قدامه، المصادر الفقهيه، ج ١١، ص ١٠۴٠؛ درآمدی بر فقه مقارن، ص۳۷۱، به نقل از المهذب (فقه شافعى)، المصادر الفقهيه، ج ١١، ص ٩٠۴.</ref> | |||
==زمان== | |||
===در عمره مفرده=== | |||
طواف نساء و نماز آن، آخرین عمل از [[اعمال عمره مفرده]] است و پس از [[تقصیر]] انجام می‌شود. | |||
===در حج=== | |||
حاجیان پس از [[مناسک منا]] در روز عید قربان، از احرام خارج شده و با لباس دوخته به [[مکه]] رفته و اعمال مکه را انجام می‌دهند. آخرین عمل از اعمال مکه طواف نساء و نماز آن است. <ref>حج و عمره در آینه فقه مقارن، ص۱۹۳.</ref> به نظر فقیهان شیعه، واجب است حاجی اين اعمال را (من جمله طواف نساء و نماز آن) در [[ماه ذى‌‌حجه]] به پايان ببرد. البته انجام دادن آن در [[ایام تشریق|ايام تشريق]] مستحب است.<ref>مناسك حج محشّى، ۱۳۸۲ش، ص۴۶۴ .</ref> | |||
==چگونگی== | |||
{{همچنین ببینید|طواف}} | |||
طواف نساء و نماز آن، با ساير [[طواف|طواف‌ها]] و [[نماز طواف|نمازهاى]] آنها، جز در نيت تفاوتى ندارد؛<ref name=":0" /> یعنی حاجی باید این عمل را به نيت طواف نساء و نماز طواف نساء بجا آورد.<ref>درسنامه مناسک حج، ص۸۰.</ref> | |||
در طواف واجب است حاجی هفت [[شوط]] به دور [[کعبه]] بگردد. طواف باید از گوشه‌ای از کعبه که [[حجر الاسود|حجرالاسود]] در آن قرار دارد آغاز شده و به همانجا تمام شود.<ref name=":02">درسنامه مناسک حج، ص۳۴.</ref> واجب است طواف‌کننده، کعبه را در طرف چپ خود قرار دهد و در حال طواف رو به کعبه نباشد.<ref name=":12">درسنامه مناسک حج، ص۳۵.</ref> | |||
به فتوای بیشتر مراجع تقلید شیعه، طواف [[کعبه]] در [[مسجدالحرام]] تا جایی که مردم طواف می‌کنند و عرفاً بگویند دور کعبه می‌گردد صحیح است.<ref name=":22">درسنامه مناسک حج، ص۳۶.</ref> به‌نظر برخی دیگر از مراجع تقلید شیعه، طواف باید در محدوده فاصله میان کعبه و [[مقام ابراهیم(ع)]] که نزدیک به ۱۳ متر است باشد.<ref name=":23">درسنامه مناسک حج، ص۳۶.</ref> | |||
به فتوای فقیهان مذاهب چهارگانه اهل سنت، طواف، محدوده خاصی ندارد؛ ولی باید داخل مسجدالحرام باشد و خارج از آن جایز نیست.<ref>الکافی فی الفقه ابن حنبل، المصادر الفقهیه، ج ١١، صص١٠٣٣ - ١٠٢۵؛ الفقه علی المذاهب الأربعه، ج ١، صص۵٩۴–۵٩٠؛ تذکرة الفقها، ج ٨، صص٩٣ و ٩٢.</ref> | |||
==حلال شدن زن و مرد== | |||
{{همچنین ببینید|تحلل}} | |||
به نظر فقیهان شیعه، پس از طواف نساء و نماز آن، زن و شوهر که پس از [[احرام]] بر هم حرام شده بودند، بر يكديگر حلال مى‌شوند.<ref>جامع المقاصد، ج٣، ص٢۵٨؛ حج و عمره در آینه فقه مقارن، ص۱۸۴؛ درسنامه مناسک حج، ص۸۱.</ref> | |||
بر پایه مذاهب چهارگانه اهل سنت، مردان و زنان با [[طواف زيارت]] بر یکدیگر حلال می‌شوند.<ref name=":1" /> همچنین در برخی روایات شیعه، طواف وداع از اهل سنت، به‌منزله طواف نساء دانسته شده که پس از آن، همسر مُحرم بر او حلال می‌شود.<ref>شیخ طوسی، تهذیب الاحکام، ۱۳۶۵ش، ج۵، ص۲۵۳، ح۱۶.</ref> | |||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
{{منابع}} | |||
{{برگرفتگی | {{برگرفتگی | ||
|پیش از لینک = کتاب | |پیش از لینک = کتاب | ||
| خط ۱۰: | خط ۷۴: | ||
| لینک = http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/803 | | لینک = http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/803 | ||
}} | }} | ||
*'''تذکرة الفقهاء'''، علّامهٔ حلی، حسن بن یوسف بن مطهر، قم، مؤسسة آل البیت لاحیاء التراث، چاپ اول، ۱۴۲۲ق. | |||
*'''جامع المقاصد'''، الشيخ على بن الحسين الكركى، قم، مؤسسه آل البيت، چاپ اول، ١۴٠٨ق. | |||
*'''الدروس الشرعيه في فقه الاماميه'''، شهید اول، شیخ محمد بن مکی العاملی، قم، مؤسسة النشر الاسلامى، چاپ دوم، ١۴١٧ق. | |||
*'''الروضة البهیه فی شرح اللمعة الدمشقیه'''، الشهید الثانی، شیخ زین‌الدین العاملی، قم، مجمع الفکر الاسلامی، چاپ اول، ۱۴۲۴ق. | |||
* '''الفقه علی المذاهب الأربعه'''، عبدالرحمان الجزیری، بیروت، دارالفکر، ۱۴۲۴ق. | |||
*'''الکافی فی فقه ابن حنبل (الفقه الحنبلی)'''، ابن قدامه، عبداللّٰه بن احمد، المصادر الفقهیه، بیروت، چاپ اول، ۱۴۲۲ق. | |||
*'''الکافی فی فقه اهل المدینه'''، النمری القرطبی، یوسف بن عبداللّٰه (الفقه‌المالکی)، بیروت، چاپ اول، ۱۴۲۲ق. | |||
*'''لسان العرب'''، محمد بن مکرم ابن منظور، بیروت، دار صادر، ۱۴۱۴ق. | |||
*'''مصباح المنیر فی غریب الشرح الکبیر للرافعی'''، احمد بن محمد فیومی، قم، مؤسسة دار الهجره، ۱۴۱۴ق. | |||
*'''مناسک حج با حواشی مراجع'''، امام خمینی، سید روح اللّٰه، تهران، نشر مشعر، ۱۳۸۵ش. | |||
*'''مناسك حج محشّى'''، قم، مركز تحقيقات حج، چاپ هفتم ، تابستان ۱۳۸۲ش. | |||
*'''الهدایه (الفقه الحنبلی)'''، المرغینانی، علی ابن ابی تیر، بیروت، چاپ اول، ۱۴۲۲ق. | |||
{{پایان}} | |||
==مقالات مرتبط== | |||
{{ستون-شروع|۲}} | |||
*[[طواف]] | |||
*[[طواف وداع]] | |||
*[[نماز طواف نساء]] | |||
* [[طواف نساء (فتاوای مراجع)]] | |||
{{پایان}} | |||
{{حج و عمره}} | |||
[[رده:اعمال حج]] | |||
[[رده:مقاله‌های تکمیل‌شده]] | |||
[[ar: طواف النساء]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۸ ژوئن ۲۰۲۲، ساعت ۱۲:۳۳
 | |
| دسته | اعمال عمره مفرده و حج تمتع |
|---|---|
| مکان | مسجدالحرام |
| زمان | روز دوازدهم ذی الحجه |
| عمل قبلی | در حج تمتع: نماز طواف |
| عمل بعدی | در حج تمتع: سعی |
| حکم | واجب |
| مکان‌های وابسته | مطاف |
| احکام فقهی وابسته | طواف نساء |
| جستارهای وابسته | اعمال عمره تمتع؛ اعمال حج تمتع |
|
ببینید: آموزش اعمال مکه شامل طواف نساء | |
| عمره تمتع |
| ۱ شوال تا ۹ ذوالحجه |
| احرام در میقات • طواف • نماز طواف • سعی • تقصیر |
| حج |
| نهم ذوالحجه |
| احرام در مکه • وقوف در عرفات |
| شب دهم |
| وقوف در مشعر |
| روز دهم |
| رمی جمره عقبه • قربانی • حلق یا تقصیر |
| شب یازدهم |
| بیتوته در منا |
| روز یازدهم |
| رمی جمرات سه‌گانه |
| شب دوازدهم |
| بیتوته در منا |
| روز دوازدهم |
| رمی جمرات • طواف زیارت • نماز طواف • سعی • طواف نساء • نماز طواف نساء |
بر پایه فقه شیعه، طواف نساء یکی از اعمال واجبِ عمره مفرده و حج است. در فقه شیعه، آمیزش و التذاذ جنسی از همسر، که پس از احرام بر حج‌گزار حرام شده بود، پس از طواف نساء حلال می‌شود. طواف نساء و نماز آن، به جز نیّت مانند دیگر طواف‌ها و نماز‌های آنها است.
اهل سنت منکر طواف نساء بوده و زن و مرد را پس از طواف زیارت بر هم حلال شمرده‌اند.
مفهوم‌شناسی[ویرایش | ویرایش مبدأ]
طواف به معنای گردیدن دور چیزی[۱] و نساء به معنای زنان است.[۲] زن و مرد پس از احرام، بر هم حرام بوده و آمیزش و التذاذ جنسی برای آنها جایز نیست؛ در فقه شیعه، پس از طواف نساء این حرمت برداشته می‌شود.[۳]
حکم[ویرایش | ویرایش مبدأ]
به فتوای فقیهان شیعه، طواف نساء و نماز آن در عمره مفرده و اقسام حج (تَمَتّع، اِفراد و قِران)، واجب است.[۳] این حکم شامل همه حاجیان، اعم از مرد، زن، بالغ و غیر بالغ می‌شود.[۴] عمره تمتع طواف نساء و نماز آن را ندارد.[۵]
مذاهب چهارگانه اهل سنت، منكر طواف نساء بوده و از آن، نه به عنوان واجب و نه به عنوان مستحب نام نبرده‌اند.[۶]
زمان[ویرایش | ویرایش مبدأ]
در عمره مفرده[ویرایش | ویرایش مبدأ]
طواف نساء و نماز آن، آخرین عمل از اعمال عمره مفرده است و پس از تقصیر انجام می‌شود.
در حج[ویرایش | ویرایش مبدأ]
حاجیان پس از مناسک منا در روز عید قربان، از احرام خارج شده و با لباس دوخته به مکه رفته و اعمال مکه را انجام می‌دهند. آخرین عمل از اعمال مکه طواف نساء و نماز آن است. [۷] به نظر فقیهان شیعه، واجب است حاجی اين اعمال را (من جمله طواف نساء و نماز آن) در ماه ذى‌‌حجه به پايان ببرد. البته انجام دادن آن در ايام تشريق مستحب است.[۸]
چگونگی[ویرایش | ویرایش مبدأ]
طواف نساء و نماز آن، با ساير طواف‌ها و نمازهاى آنها، جز در نيت تفاوتى ندارد؛[۴] یعنی حاجی باید این عمل را به نيت طواف نساء و نماز طواف نساء بجا آورد.[۹]
در طواف واجب است حاجی هفت شوط به دور کعبه بگردد. طواف باید از گوشه‌ای از کعبه که حجرالاسود در آن قرار دارد آغاز شده و به همانجا تمام شود.[۱۰] واجب است طواف‌کننده، کعبه را در طرف چپ خود قرار دهد و در حال طواف رو به کعبه نباشد.[۱۱]
به فتوای بیشتر مراجع تقلید شیعه، طواف کعبه در مسجدالحرام تا جایی که مردم طواف می‌کنند و عرفاً بگویند دور کعبه می‌گردد صحیح است.[۱۲] به‌نظر برخی دیگر از مراجع تقلید شیعه، طواف باید در محدوده فاصله میان کعبه و مقام ابراهیم(ع) که نزدیک به ۱۳ متر است باشد.[۱۳]
به فتوای فقیهان مذاهب چهارگانه اهل سنت، طواف، محدوده خاصی ندارد؛ ولی باید داخل مسجدالحرام باشد و خارج از آن جایز نیست.[۱۴]
حلال شدن زن و مرد[ویرایش | ویرایش مبدأ]
به نظر فقیهان شیعه، پس از طواف نساء و نماز آن، زن و شوهر که پس از احرام بر هم حرام شده بودند، بر يكديگر حلال مى‌شوند.[۱۵]
بر پایه مذاهب چهارگانه اهل سنت، مردان و زنان با طواف زيارت بر یکدیگر حلال می‌شوند.[۶] همچنین در برخی روایات شیعه، طواف وداع از اهل سنت، به‌منزله طواف نساء دانسته شده که پس از آن، همسر مُحرم بر او حلال می‌شود.[۱۶]
پانویس[ویرایش | ویرایش مبدأ]
- ↑ المصباح المنیر، ذیل مدخل طاف، ج۲، ص۳۸۰.
- ↑ لسان العرب، ذیل واژه نسا، ج۱۵، ص۳۲۱.
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ مناسك محشى، صص۵٠٨-۵٠۶.
- ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ مناسك محشى، صص ۴۶۶ - ۴۶٢؛ الدروس الشرعيه، ج ١، صص ۴۵ - ۴۵٨؛ تذكرة الفقها، ج٨، صص ٣۵۴ و ٣۵٣.
- ↑ درسنامه مناسک حج، ص۹۹.
- ↑ ۶٫۰ ۶٫۱ الهداية (فقه حنفى)، المصادر الفقهيه، ج ١٠، ص ٢٧٨؛ الكافى فى فقه اهل المدينه (فقه مالكى)، المصادرالفقهيه، ج ١٠، ص ۵٠۵؛ بداية الاجتهاد، ج ١، ص ٣۴۴؛ الكافى لابن قدامه، المصادر الفقهيه، ج ١١، ص ١٠۴٠؛ درآمدی بر فقه مقارن، ص۳۷۱، به نقل از المهذب (فقه شافعى)، المصادر الفقهيه، ج ١١، ص ٩٠۴.
- ↑ حج و عمره در آینه فقه مقارن، ص۱۹۳.
- ↑ مناسك حج محشّى، ۱۳۸۲ش، ص۴۶۴ .
- ↑ درسنامه مناسک حج، ص۸۰.
- ↑ درسنامه مناسک حج، ص۳۴.
- ↑ درسنامه مناسک حج، ص۳۵.
- ↑ درسنامه مناسک حج، ص۳۶.
- ↑ درسنامه مناسک حج، ص۳۶.
- ↑ الکافی فی الفقه ابن حنبل، المصادر الفقهیه، ج ١١، صص١٠٣٣ - ١٠٢۵؛ الفقه علی المذاهب الأربعه، ج ١، صص۵٩۴–۵٩٠؛ تذکرة الفقها، ج ٨، صص٩٣ و ٩٢.
- ↑ جامع المقاصد، ج٣، ص٢۵٨؛ حج و عمره در آینه فقه مقارن، ص۱۸۴؛ درسنامه مناسک حج، ص۸۱.
- ↑ شیخ طوسی، تهذیب الاحکام، ۱۳۶۵ش، ج۵، ص۲۵۳، ح۱۶.
منابع[ویرایش | ویرایش مبدأ]
این مقاله برگرفته از کتاب درسنامه مناسک حج، محمدحسین فلاح‌زاده، تهران، مشعر، ۱۳۸۹ش؛ کتاب درآمدی بر فقه مقارن، مصطفی جعفر پیشه فرد، تهران، بعثه مقام معظم رهبری، معاونت امور روحانیون، ۱۳۸۸ش؛ و کتاب حج و عمره در آینه فقه مقارن، مقدادی، محمدعلی، تهران، مشعر، ۱۳۸۴ش. است.
- تذکرة الفقهاء، علّامهٔ حلی، حسن بن یوسف بن مطهر، قم، مؤسسة آل البیت لاحیاء التراث، چاپ اول، ۱۴۲۲ق.
- جامع المقاصد، الشيخ على بن الحسين الكركى، قم، مؤسسه آل البيت، چاپ اول، ١۴٠٨ق.
- الدروس الشرعيه في فقه الاماميه، شهید اول، شیخ محمد بن مکی العاملی، قم، مؤسسة النشر الاسلامى، چاپ دوم، ١۴١٧ق.
- الروضة البهیه فی شرح اللمعة الدمشقیه، الشهید الثانی، شیخ زین‌الدین العاملی، قم، مجمع الفکر الاسلامی، چاپ اول، ۱۴۲۴ق.
- الفقه علی المذاهب الأربعه، عبدالرحمان الجزیری، بیروت، دارالفکر، ۱۴۲۴ق.
- الکافی فی فقه ابن حنبل (الفقه الحنبلی)، ابن قدامه، عبداللّٰه بن احمد، المصادر الفقهیه، بیروت، چاپ اول، ۱۴۲۲ق.
- الکافی فی فقه اهل المدینه، النمری القرطبی، یوسف بن عبداللّٰه (الفقه‌المالکی)، بیروت، چاپ اول، ۱۴۲۲ق.
- لسان العرب، محمد بن مکرم ابن منظور، بیروت، دار صادر، ۱۴۱۴ق.
- مصباح المنیر فی غریب الشرح الکبیر للرافعی، احمد بن محمد فیومی، قم، مؤسسة دار الهجره، ۱۴۱۴ق.
- مناسک حج با حواشی مراجع، امام خمینی، سید روح اللّٰه، تهران، نشر مشعر، ۱۳۸۵ش.
- مناسك حج محشّى، قم، مركز تحقيقات حج، چاپ هفتم ، تابستان ۱۳۸۲ش.
- الهدایه (الفقه الحنبلی)، المرغینانی، علی ابن ابی تیر، بیروت، چاپ اول، ۱۴۲۲ق.