نماز طواف: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حج
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۱۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{مقاله فقهی
| صفحه =
| لینک = https://wikihaj.com/view/نماز_طواف_(فتاوای_مراجع)
| متن =نماز طواف (فتاوای مراجع) }}{{جعبه اطلاعات اعمال
| عنوان = نماز طواف
| تصویر = پشت مقام ابراهیم.jpg
| توضیح تصویر =
| توضیح تصویر =
| فیلم = فیلم احکام نماز طواف .mp4
| توضیح فیلم = ببینید: آموزش احکام نماز طواف.
| دسته = اعمال [[عمره]] و [[حج]]
| مربوط به آیین =
| مکان = [[مسجد‌الحرام]] پشت [[مقام ابراهیم]]
| زمان =
| عمل قبلی = [[طواف]]
| عمل بعدی = [[سعی]]
| حکم =
| کفاره =
| پیامد فقهی =
| ثواب =
| آداب وابسته =
| فلسفه و اسرار =
| منشاء و تاریخچه =
| مکان‌های وابسته = [[مطاف]]
| اشیای وابسته =
| ذکرهای وابسته =
| دعاهای وابسته =
| مفاهیم فقهی وابسته =
| احکام فقهی وابسته =
| صفحه فتواهای مراجع = [[نماز طواف (فتاوای مراجع)]]
| جستارهای وابسته = [[اعمال عمره تمتع]]؛ [[اعمال حج تمتع]]
}}
'''نماز طواف''' دو رکعت نماز است که باید پس از هر بار [[طواف|طواف کعبه]] واجب (چه طواف [[عمره تمتع]] و چه [[عمره مفرده]] و چه [[حج تمتع]] و چه [[نماز طواف نساء|طواف نساء]]) به نیّت نماز طواف خوانده شود. نماز طواف واجب باید پشت [[مقام ابراهیم(ع)]] خوانده ‌شود اما نماز طوافِ مستحب را هر کجای مسجد الحرام می‌توان به‌جا آورد. این نماز مانند نماز صبح است؛ ولی [[اذان و اقامه]] ندارد. شک در نماز طواف، حکم شک در نماز واجب دو رکعتی را دارد. مستحب است در رکعت اول نماز طواف، سوره توحید و در رکعت دوم سوره کافرون خوانده شود.
==چگونگی خواندن نماز طواف==
{{حج و عمره عمودی}}
{{حج و عمره عمودی}}
'''نماز طواف''' دو رکعت نماز واجب است که پس از [[طواف|طواف کعبه]] به نیّت نماز طواف، پشت [[مقام ابراهیم(ع)]] خوانده ‌می‌شود. این نماز مانند نماز صبح است؛ ولی [[اذان و اقامه]] ندارد. شک در نماز طواف، حکم شک در نماز واجب دو رکعتی را دارد. مستحب است در رکعت اول نماز طواف، سوره توحید و در رکعت دوم سوره کافرون خوانده شود.
نماز طواف دو رکعت نماز است که باید پس از هر بار [[طوافِ|طواف کعبه]] واجب (چه طواف عمره تمتع و چه عمره مفرده و چه حج تمتع و چه طواف نساء) به نیّت نماز طواف خوانده شود.<ref>مناسک حج، مسئله۲/۸۰۰.</ref> این نماز مانند نماز صبح است؛ ولی [[اذان و اقامه]] ندارد و بر مردان واجب نیست حمد و سوره آن‌را بلند بخوانند.<ref>درسنامه مناسک حج، ص۴۱.</ref>
 
همچنین نماز طواف دارای مستحباتی است، که برخی از آنها چنین است:<ref>تحریر الوسیله، ج۱، ص۴۶۱؛ درسنامه مناسک حج، ص۴۱.</ref>
==مفهوم‌شناسی و چگونگی==
{{ستون-شروع|۲}}
نماز طواف دو رکعت نماز است که باید پس از [[طواف|طواف کعبه]] به نیّت نماز طواف خوانده شود.
* خواندن سوره توحید پس از حمد در رکعت اول
 
* خواندن سوره کافرون پس از حمد در رکعت دوم<ref group="یادداشت">چنانچه سوره کافرون را نمی‌تواند صحیح بخواند باید هر سوره‌ای که بلد هست بخواند؛ زیرا نماز باید به‌طور صحیح خوانده شود.</ref>
نماز طواف مانند نماز صبح است؛ ولی [[اذان و اقامه]] ندارد و بر مردان واجب نیست حمد و سوره آن را بلند بخوانند.
* به‌جا آوردن حمد و ثنای الهی و صلوات بر [[پیامبر(ص)]] و [[اهل بیت|آل او]] پس از نماز
* طلب قبولی نماز از خداوند
* خواندن دعاهای وارد شده پس از نماز.
{{پایان}}


==مکان و زمان==
==مکان و زمان==
نماز طواف را باید در [[مسجدالحرام]]، پشت [[مقام ابراهیم(ع)|مقام ابراهیم(ع)]] بخوانند؛ به‌طوری که مقام ابراهیم(ع) بین نمازگزار و [[کعبه]] واقع شود و چنانچه مسجدالحرام خلوت باشد و مزاحمتی برای دیگران نباشد، هرچه نزدیک‌تر به مقام ابراهیم بایستد بهتر است. به فتوای برخی از فقیهان، نماز طواف در دو طرف مقام و نزدیک به آن نیز، صحیح است.
نماز طواف واجب را باید در [[مسجدالحرام]]، پشت [[مقام ابراهیم(ع)]] بخوانند؛ به‌طوری که مقام ابراهیم(ع) بین نمازگزار و [[کعبه]] واقع شود و چنانچه مسجدالحرام خلوت باشد و مزاحمتی برای دیگران نباشد، هرچه نزدیک‌تر به مقام ابراهیم بایستد بهتر است.<ref>تحریر الوسیله، ج۱، ص۴۶۱.</ref> به فتوای برخی از فقیهان، نماز طواف در دو طرف مقام و نزدیک به آن نیز، صحیح است.<ref>درسنامه مناسک حج، ص۴۱.</ref>


نماز طواف باید پس از [[طواف]] و پیش از [[سعی]] خوانده شود و با طواف نباید زیاد فاصله داشته باشد.
نماز طواف باید پس از [[طواف]] و پیش از [[سعی]] خوانده شود و با طواف نباید زیاد فاصله داشته باشد.<ref>تحریر الوسیله، ج۱، ص۴۶۱.</ref>
نماز طواف مستحبی را هرکجای مسجدالحرام می‌توان به جای آورد.<ref>الواضح في شرح العروة الوثقى، ج ۴، ص ۲۸۶.</ref>


==شک==
== شک در نماز طواف ==
شک در نماز طواف، حکم شک در نماز واجب دو رکعتی، مثل نماز صبح را دارد؛ از این رو احکام شک در آن چنین است:
شک در نماز طواف، حکم شک در نماز واجب دو رکعتی، مثل نماز صبح را دارد؛ از این رو احکام شک در آن چنین است:<ref>درسنامه مناسک حج، ص۴۲؛ تحریر الوسیله، ج۱، ص۴۶۲.</ref>


*'''شک در شمار رکعت‌ها''': اگر در تعداد رکعت‌های نماز طواف شک کند، نماز باطل است.
*'''شک در شمار رکعت‌ها''': اگر در تعداد رکعت‌های نماز طواف شک کند، نماز باطل است.<ref>درسنامه مناسک حج، ص۴۲.</ref>
*'''شک در اجزاء''': اگر در اجزای نماز، مثل سجده یا تشهد شک کند، دو فرض دارد:
*'''شک در اجزاء''': اگر در اجزای نماز، مثل سجده یا تشهد شک کند، دو فرض دارد:


#اگر در انجام دادن آن جزء شک کند، چنانچه وارد جزء بعدی نشده آن جزء را به‌جا می‌آورد<ref group="یادداشت">برای نمونه، در رکعت دوم پیش از تشهد، شک کند یک سجده به‌جا آورده یا دو سجده، که در این صورت یک سجده دیگر به‌جا می‌آورد.</ref> و چنانچه از محل آن گذشته باشد، به شک خود اعتنا نمی‌کند و نماز صحیح است.
#اگر در انجام دادن آن جزء شک کند، چنانچه وارد جزء بعدی نشده آن جزء را به‌جا می‌آورد<ref>درسنامه مناسک حج، ص۴۲.</ref> <ref group="یادداشت">برای نمونه، در رکعت دوم پیش از تشهد، شک کند یک سجده به‌جا آورده یا دو سجده، که در این صورت یک سجده دیگر به‌جا می‌آورد.</ref> و چنانچه از محل آن گذشته باشد، به شک خود اعتنا نمی‌کند و نماز صحیح است.
#اگر در صحّت آن جزء شک کند و نمی‌داند آنچه به‌جای آورده صحیح بوده یا نه، به شک خود اعتنا نمی‌کند و نماز صحیح است.
#اگر در صحّت آن جزء شک کند و نمی‌داند آنچه به‌جای آورده صحیح بوده یا نه، به شک خود اعتنا نمی‌کند و نماز صحیح است.<ref>درسنامه مناسک حج، ص۴۲.</ref>


*'''شک پس از نماز''': اگر بعد از تمام شدن نماز طواف، برایش شکی پیش آید، هر چه باشد اعتنا نمی‌شود و نماز خوانده شده کافی است.
*'''شک پس از نماز''': اگر بعد از تمام شدن نماز طواف، برایش شکی پیش آید، هر چه باشد اعتنا نمی‌شود و نماز خوانده شده کافی است.<ref>درسنامه مناسک حج، ص۴۲.</ref>


==تصحیح نماز==
==تصحیح نماز==
نماز طواف جزء نمازهای واجب است و مانند سایر نمازها باید به‌طور صحیح خوانده شود و چون جزء مجموعه اعمالی است که اگر صحیح نباشد، ممکن است پی‌آمدهایی داشته باشد، مثلاً در [[احرام]] باقی بماند، دارای اهمیت ویژه‌ای است؛ از این رو، بر عمره‌گزار یا حج‌گزار لازم است که برای تصحیح نماز خود اقدام کنند.
نماز طواف جزء نمازهای واجب است و مانند سایر نمازها باید به‌طور صحیح خوانده شود چون جزء مجموعه اعمالی است که اگر صحیح نباشد، ممکن است پی‌آمدهایی داشته باشد، مثلاً در [[احرام]] باقی بماند، دارای اهمیت ویژه‌ای است؛ از این رو، بر عمره‌گزار یا حج‌گزار لازم است که برای تصحیح نماز خود اقدام کند.<ref>درسنامه مناسک حج، ص۴۲.</ref>


چنانچه کسی تلاش کرد و تا وقت اعمال نتوانست نماز خود را تصحیح کند، باید خودش نماز طواف را به‌جا آورد.
چنانچه کسی تلاش کرد و تا وقت اعمال نتوانست نماز خود را تصحیح کند، باید خودش نماز طواف را به‌جا آورد.<ref>درسنامه مناسک حج، ص۴۲.</ref>  
 
==مستحبات==
نماز طواف دارای مستحباتی است، که برخی از آنها چنین است:
{{ستون-شروع|۲}}
* خواندن سوره توحید پس از حمد در رکعت اول
* خواندن سوره کافرون پس از حمد در رکعت دوم<ref group="یادداشت">چنانچه سوره کافرون را نمی‌تواند صحیح بخواند باید هر سوره‌ای که بلد هست بخواند؛ زیرا نماز باید به‌طور صحیح خوانده شود.</ref>
* به‌جا آوردن حمد و ثنای الهی و صلوات بر [[پیامبر(ص)]] و [[اهل بیت|آل او]] پس از نماز
* طلب قبولی نماز از خداوند
* خواندن دعاهای وارد شده پس از نماز.
 
{{پایان}}
 
==جستارهای وابسته==
 
*[[طواف]]
*[[نماز طواف نساء]]


== پانویس==
{{پانویس}}
{{پانویس}}


==منابع==
==منابع==
{{منابع}}
{{منابع}}
{{برگرفتگی
* '''الواضح في شرح العروة الوثقى'''، محمد، جواهری، قم، العارف للمطبوعات، ۱۴۳۶ق.
* '''تحریر الوسیله'''، خمینی، روح الله، تهران، موسسة تنظيم و نشر آثار الإمام الخمينى( قدس سره)، ۱۴۳۴ق.
* '''درسنامه مناسک حج'''، فلاح زاده، محمد حسین، تهران، مشعر، ۱۳۸۹ش.
* '''مناسک حج''' مطابق فتاوای امام خمینی و مراجع معظم تقلید، محمودی، محمدرضا، تهران، مرکز تحقیقات حج بعثه مقام معظم رهبری نشر مشعر، ۱۳۸۷ش.


|پیش از لینک = کتاب
{{پایان}}
==مقاله‌های مرتبط ==
*[[طواف]]
*[[نماز طواف نساء]]
* [[نماز طواف (فتاوای مراجع)]]
{{حج و عمره}}


|منبع = درسنامه مناسک حج،
|پس از لینک = محمدحسین فلاح‌زاده، تهران، مشعر، ۱۳۸۹ش، ص۴۱–۴۴
| لینک = https://noorlib.ir/book/view/18388
}}
<references group="یادداشت"/>
<references group="یادداشت"/>



نسخهٔ کنونی تا ‏۴ ژوئن ۲۰۲۴، ساعت ۱۸:۱۰

مقاله توصیفی فقهی این مقاله، راهنمای عملی احکام فقهی نیست. برای اطلاع از حکم و وظیفه شرعی به فتوای مرجع تقلید خود مراجعه کنید. از جمله نگاه کنید به: نماز طواف (فتاوای مراجع).
نماز طواف
دسته اعمال عمره و حج
مکان مسجد‌الحرام پشت مقام ابراهیم
عمل قبلی طواف
عمل بعدی سعی
مکان‌های وابسته مطاف
صفحه فتواهای مراجع نماز طواف (فتاوای مراجع)
جستارهای وابسته اعمال عمره تمتع؛ اعمال حج تمتع

ببینید: آموزش احکام نماز طواف.

نماز طواف دو رکعت نماز است که باید پس از هر بار طواف کعبه واجب (چه طواف عمره تمتع و چه عمره مفرده و چه حج تمتع و چه طواف نساء) به نیّت نماز طواف خوانده شود. نماز طواف واجب باید پشت مقام ابراهیم(ع) خوانده ‌شود اما نماز طوافِ مستحب را هر کجای مسجد الحرام می‌توان به‌جا آورد. این نماز مانند نماز صبح است؛ ولی اذان و اقامه ندارد. شک در نماز طواف، حکم شک در نماز واجب دو رکعتی را دارد. مستحب است در رکعت اول نماز طواف، سوره توحید و در رکعت دوم سوره کافرون خوانده شود.

چگونگی خواندن نماز طواف[ویرایش | ویرایش مبدأ]

ترتیب اعمال حج تمتع
عمره تمتع
۱ شوال تا ۹ ذوالحجه
احرام در میقاتطوافنماز طوافسعیتقصیر
حج
نهم ذوالحجه
احرام در مکهوقوف در عرفات
شب دهم
وقوف در مشعر
روز دهم
رمی جمره عقبهقربانیحلق یا تقصیر
شب یازدهم
بیتوته در منا
روز یازدهم
رمی جمرات سه‌گانه
شب دوازدهم
بیتوته در منا
روز دوازدهم
رمی جمراتطواف زیارتنماز طوافسعیطواف نساءنماز طواف نساء

نماز طواف دو رکعت نماز است که باید پس از هر بار طواف کعبه واجب (چه طواف عمره تمتع و چه عمره مفرده و چه حج تمتع و چه طواف نساء) به نیّت نماز طواف خوانده شود.[۱] این نماز مانند نماز صبح است؛ ولی اذان و اقامه ندارد و بر مردان واجب نیست حمد و سوره آن‌را بلند بخوانند.[۲] همچنین نماز طواف دارای مستحباتی است، که برخی از آنها چنین است:[۳]

  • خواندن سوره توحید پس از حمد در رکعت اول
  • خواندن سوره کافرون پس از حمد در رکعت دوم[یادداشت ۱]
  • به‌جا آوردن حمد و ثنای الهی و صلوات بر پیامبر(ص) و آل او پس از نماز
  • طلب قبولی نماز از خداوند
  • خواندن دعاهای وارد شده پس از نماز.

مکان و زمان[ویرایش | ویرایش مبدأ]

نماز طواف واجب را باید در مسجدالحرام، پشت مقام ابراهیم(ع) بخوانند؛ به‌طوری که مقام ابراهیم(ع) بین نمازگزار و کعبه واقع شود و چنانچه مسجدالحرام خلوت باشد و مزاحمتی برای دیگران نباشد، هرچه نزدیک‌تر به مقام ابراهیم بایستد بهتر است.[۴] به فتوای برخی از فقیهان، نماز طواف در دو طرف مقام و نزدیک به آن نیز، صحیح است.[۵]

نماز طواف باید پس از طواف و پیش از سعی خوانده شود و با طواف نباید زیاد فاصله داشته باشد.[۶] نماز طواف مستحبی را هرکجای مسجدالحرام می‌توان به جای آورد.[۷]

شک در نماز طواف[ویرایش | ویرایش مبدأ]

شک در نماز طواف، حکم شک در نماز واجب دو رکعتی، مثل نماز صبح را دارد؛ از این رو احکام شک در آن چنین است:[۸]

  • شک در شمار رکعت‌ها: اگر در تعداد رکعت‌های نماز طواف شک کند، نماز باطل است.[۹]
  • شک در اجزاء: اگر در اجزای نماز، مثل سجده یا تشهد شک کند، دو فرض دارد:
  1. اگر در انجام دادن آن جزء شک کند، چنانچه وارد جزء بعدی نشده آن جزء را به‌جا می‌آورد[۱۰] [یادداشت ۲] و چنانچه از محل آن گذشته باشد، به شک خود اعتنا نمی‌کند و نماز صحیح است.
  2. اگر در صحّت آن جزء شک کند و نمی‌داند آنچه به‌جای آورده صحیح بوده یا نه، به شک خود اعتنا نمی‌کند و نماز صحیح است.[۱۱]
  • شک پس از نماز: اگر بعد از تمام شدن نماز طواف، برایش شکی پیش آید، هر چه باشد اعتنا نمی‌شود و نماز خوانده شده کافی است.[۱۲]

تصحیح نماز[ویرایش | ویرایش مبدأ]

نماز طواف جزء نمازهای واجب است و مانند سایر نمازها باید به‌طور صحیح خوانده شود چون جزء مجموعه اعمالی است که اگر صحیح نباشد، ممکن است پی‌آمدهایی داشته باشد، مثلاً در احرام باقی بماند، دارای اهمیت ویژه‌ای است؛ از این رو، بر عمره‌گزار یا حج‌گزار لازم است که برای تصحیح نماز خود اقدام کند.[۱۳]

چنانچه کسی تلاش کرد و تا وقت اعمال نتوانست نماز خود را تصحیح کند، باید خودش نماز طواف را به‌جا آورد.[۱۴]

پانویس[ویرایش | ویرایش مبدأ]

  1. مناسک حج، مسئله۲/۸۰۰.
  2. درسنامه مناسک حج، ص۴۱.
  3. تحریر الوسیله، ج۱، ص۴۶۱؛ درسنامه مناسک حج، ص۴۱.
  4. تحریر الوسیله، ج۱، ص۴۶۱.
  5. درسنامه مناسک حج، ص۴۱.
  6. تحریر الوسیله، ج۱، ص۴۶۱.
  7. الواضح في شرح العروة الوثقى، ج ۴، ص ۲۸۶.
  8. درسنامه مناسک حج، ص۴۲؛ تحریر الوسیله، ج۱، ص۴۶۲.
  9. درسنامه مناسک حج، ص۴۲.
  10. درسنامه مناسک حج، ص۴۲.
  11. درسنامه مناسک حج، ص۴۲.
  12. درسنامه مناسک حج، ص۴۲.
  13. درسنامه مناسک حج، ص۴۲.
  14. درسنامه مناسک حج، ص۴۲.
  1. چنانچه سوره کافرون را نمی‌تواند صحیح بخواند باید هر سوره‌ای که بلد هست بخواند؛ زیرا نماز باید به‌طور صحیح خوانده شود.
  2. برای نمونه، در رکعت دوم پیش از تشهد، شک کند یک سجده به‌جا آورده یا دو سجده، که در این صورت یک سجده دیگر به‌جا می‌آورد.

منابع[ویرایش | ویرایش مبدأ]

  • الواضح في شرح العروة الوثقى، محمد، جواهری، قم، العارف للمطبوعات، ۱۴۳۶ق.
  • تحریر الوسیله، خمینی، روح الله، تهران، موسسة تنظيم و نشر آثار الإمام الخمينى( قدس سره)، ۱۴۳۴ق.
  • درسنامه مناسک حج، فلاح زاده، محمد حسین، تهران، مشعر، ۱۳۸۹ش.
  • مناسک حج مطابق فتاوای امام خمینی و مراجع معظم تقلید، محمودی، محمدرضا، تهران، مرکز تحقیقات حج بعثه مقام معظم رهبری نشر مشعر، ۱۳۸۷ش.

مقاله‌های مرتبط[ویرایش | ویرایش مبدأ]