اسرار طواف: تفاوت میان نسخه‌ها

Heidar (بحث | مشارکت‌ها)
Heidar (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۳ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
'''اَسرار طَواف''' فلسفه و معنای عرفانی و باطنی عمل [[طواف]] به دور [[کعبه]] است. طواف از بنیادی‌ترین اعمال [[حج]] و [[عمره]] است که در [[قرآن]] و سنت جایگاه برجسته‌ای دارد و در منابع تفسیری، حدیثی و عرفانی، ابعادی برای آن بیان شده است. مجموعه این آموزه‌ها با عنوان «اسرار طواف» شناخته شده‌اند. منابعی که درباره اسرار [[اعمال حج تمتع|مناسک حج]] گفتگو کرده‌اند طواف را دارای رمز‌ها و اسرار توحیدی، اخلاقی و عرفانی دانسته‌اند.  
{{جعبه اطلاعات اعمال
| عنوان = اسرار طواف
| تصویر = حج1400.png
| توضیح تصویر =
| توضیح فیلم =
| دسته = اعمال [[عمره]] و [[حج]]
| مربوط به آیین = حج
| مکان = [[مسجد‌الحرام]]
| زمان = در عمره: اولین عمل بعد از ورود به [[مکه]]؛ در حج: روز دوازدهم ذی الحجه
| عمل قبلی = در عمره: احرام در میقات
[[حج تمتع]]:[[رمی جمرات]]
| عمل بعدی = در [[عمره]] و حج تمتع:[[نماز طواف]] ← [[سعی]]
| حکم =
| کفاره =
| پیامد فقهی =
| ثواب =
| آداب وابسته = غسل، تواضع و با پای برهنه به مطاف رفتن
| فلسفه و اسرار = شباهت به فرشتگان در حال طواف به دور عرش - دور شدن انسان از هفت صفت ناپسند
| منشاء و تاریخچه =
| مکان‌های وابسته = [[مطاف]]
| اشیای وابسته =
| ذکرهای وابسته =
| دعاهای وابسته =
| مفاهیم فقهی وابسته =
| احکام فقهی وابسته =
| صفحه فتواهای مراجع = [[طواف (فتاوای مراجع)]]
| جستارهای وابسته = [[اعمال عمره تمتع]]؛ [[اعمال حج تمتع]]
}}'''اَسرار طَواف''' فلسفه و معنای عرفانی و باطنی عمل [[طواف]] به دور [[کعبه]] است. طواف از بنیادی‌ترین اعمال [[حج]] و [[عمره]] است که در [[قرآن]] و سنت جایگاه برجسته‌ای دارد و در منابع تفسیری، حدیثی و عرفانی، ابعادی برای آن بیان شده است. مجموعه این آموزه‌ها با عنوان «اسرار طواف» شناخته شده‌اند. منابعی که درباره اسرار [[اعمال حج تمتع|مناسک حج]] گفتگو کرده‌اند طواف را دارای رمز‌ها و اسرار توحیدی، اخلاقی و عرفانی دانسته‌اند.  


== اهمیت طواف ==
== اهمیت طواف ==
خط ۱۳: خط ۴۰:


== نمادها و رمزها ==
== نمادها و رمزها ==
در نگاه عرفانی، طواف نماد سفر باطنی انسان به سوی خداست و هر مرحله آن رازهایی دارد.<ref>صحبای حج، ص191.</ref> گفته شده که [[کعبه]] در امتداد [[بیت المعمور|بیت‌المعمور]] و تمثیلی از عرش است و طواف شایسته، سالک را به مراتب بالاتر می‌رساند؛<ref>بحار، ج96، ص57؛ صهبای حج، ص190.</ref> انسان با گردش پیرامون کعبه به فرشتگانِ طواف‌کننده گرد [[عرش]] شبیه می‌شود.<ref>زمر، 75.</ref><ref>مستدرک الوسائل، ج10، ص172.</ref> درعین‌حال، اشاره شده که انجام آن در میان جمع نشان می‌دهد که دین، حضور اجتماعی را بر انزوا ترجیح می‌دهد.<ref>پیش درآمدی بر فرهنگ نامه اسرار و معارف حج، ج1، ص210.</ref>
در نگاه عرفانی، طواف نماد سفر باطنی انسان به سوی خداست و هر مرحله آن رازهایی دارد.<ref>صحبای حج، ص191.</ref> گفته شده که [[کعبه]] در امتداد [[بیت المعمور|بیت‌المعمور]] و تمثیلی از عرش است و طواف شایسته، سالک را به مراتب بالاتر می‌رساند؛<ref>بحار، ج96، ص57؛ صهبای حج، ص190.</ref> انسان با چرخیدن گرد کعبه به فرشتگانِ طواف‌کننده گرد [[عرش]] شبیه می‌شود.<ref>زمر، 75.</ref><ref>مستدرک الوسائل، ج10، ص172.</ref> درعین‌حال، اشاره شده که انجام آن در میان جمع نشان می‌دهد که دین، حضور اجتماعی را بر انزوا ترجیح می‌دهد.<ref>پیش درآمدی بر فرهنگ نامه اسرار و معارف حج، ج1، ص210.</ref>


=== سرّ عدد هفت در دورهای طواف ===
=== سرّ عدد هفت در دورهای طواف ===
طواف در همه مذاهب اسلامی هفت دور دارد و منابع فلسفی، تفسیری و عرفانی درباره راز این عدد توضیحات گوناگونی ارائه کرده‌اند. برخی آن را نشانه دور شدن انسان از هفت صفت ناپسند ــ عجب، کبر، حسد، حرص، بخل، غضب و شهوت ــ و جایگزینی آنها با هفت خُلق نیک چون علم، حکمت، عفت، شجاعت، عدالت، کرم و تواضع دانسته‌اند.<ref name=":4">اسرار عرفانی حج، ص364.</ref>  
طواف در همه مذاهب اسلامی هفت دور است و منابع فلسفی، تفسیری و عرفانی درباره راز این عدد توضیحات متعدد ارائه کرده‌اند. برخی آن را نشانه دور شدن انسان از هفت صفت ناپسند ــ عجب، کبر، حسد، حرص، بخل، غضب و شهوت ــ و جایگزینی آنها با هفت خُلق نیک چون علم، حکمت، عفت، شجاعت، عدالت، کرم و تواضع دانسته‌اند.<ref name=":4">اسرار عرفانی حج، ص364.</ref>  


از سوی دیگر، هفت دور طواف به حرکت در اقلیم‌های هفت‌گانه یا افلاک سبعه اشاره داشته<ref>اسرار الشریعه، ص243.</ref> و مشابهت‌هایی با هفت مرحله نماز از قیام تا تشهد دارد.<ref>اسرار عرفانی حج، ص365.</ref> در برخی منابع، این عدد با هفت هزار سال فاصله فرشتگان از خداوند در جریان اعتراض به خلقت انسان مرتبط دانسته شده است.<ref>علل الشرایع، ج2، ص407.</ref> همچنین گفته شده که هر دور طواف، دستیابی به یکی از هفت بطن قرآن و تأویل‌های آن را یادآور می‌شود.<ref>اسرار الشریعه، ص240.</ref>
از سوی دیگر، هفت دور طواف به حرکت در اقلیم‌های سَبعه یا آسمان‌های هفت‌گانه اشاره داشته<ref>اسرار الشریعه، ص243.</ref> و مشابهت‌هایی با هفت مرحله نماز از قیام تا تشهد دارد.<ref>اسرار عرفانی حج، ص365.</ref> در برخی منابع، این عدد با هفت هزار سال فاصله فرشتگان از خداوند در جریان اعتراض به خلقت انسان مرتبط دانسته شده است.<ref>علل الشرایع، ج2، ص407.</ref> همچنین گفته شده که هر دور طواف، دستیابی به یکی از هفت بطن قرآن و تأویل‌های آن را یادآور می‌شود.<ref>اسرار الشریعه، ص240.</ref>


عدد هفت در طواف با دیگر مناسک حج نیز هم‌سنخ است؛ مانند هفت‌بار [[سعی]] و هفت سنگریزه [[رمی|رمی جمرات]].<ref name=":4" /> این هماهنگی با نظام آفرینش نیز دیده می‌شود: قرآن از هفت آسمان<ref>بقره، 29.</ref> و هفت دریا<ref>لقمان، 27.</ref> سخن گفته، سوره حمد با هفت آیه به عنوان سبع المثانی شناخته می‌شود، و هفته نیز هفت روز دارد.<ref name=":4" /> بدین ترتیب، عدد هفت در طواف نمادی از نظم کیهانی و پیوند عبادت با ساختار آفرینش است.{{مدرک}}
عدد هفت در طواف با دیگر مناسک حج نیز هم‌سنخ است؛ مانند هفت‌بار [[سعی]] و هفت سنگریزه [[رمی|رمی جمرات]].<ref name=":4" /> این هماهنگی با نظام آفرینش نیز دیده می‌شود: قرآن از هفت آسمان<ref>بقره، 29.</ref> و هفت دریا<ref>لقمان، 27.</ref> سخن گفته، سوره حمد با هفت آیه به عنوان سبع المثانی شناخته می‌شود، و هفته نیز هفت روز دارد.<ref name=":4" /> بدین ترتیب، عدد هفت در طواف نمادی از نظم کیهانی و پیوند عبادت با ساختار آفرینش است.{{مدرک}}
خط ۲۵: خط ۵۲:


== شروع طواف از حجرالاسود ==
== شروع طواف از حجرالاسود ==
{{اصلی|حجرالاسود}}{{اصلی|اسرار حجرالاسود}}در روایات، حجرالاسود «دست خداوند در زمین» خوانده شده است.<ref>بحار الانوار، ج96، ص220؛ الحج و العمره فی الکتاب و السنه، ص102- 103.</ref> آغاز [[طواف]] از آن را نشانه وارد شدن به حریم قدسی [[کعبه|خانه خدا]] و تجدید پیمان با پروردگار دانسته‌اند و [[استلام|دست زدن به این سنگ]] تعهدی است برای اینکه [[زائر]] دیگر دست خود را به گناه آلوده نکند.<ref name=":1">صحبای حج، ص194.</ref>
{{اصلی|حجرالاسود}}{{اصلی|اسرار حجرالاسود}}در روایات، حجرالاسود «دست خداوند در زمین» خوانده شده است.<ref>بحار الانوار، ج96، ص220؛ الحج و العمره فی الکتاب و السنه، ص102- 103.</ref> آغاز [[طواف]] از آن را نشانه وارد شدن به حریم قدسی [[کعبه|خانه خدا]] و تجدید پیمان با پروردگار دانسته‌اند و [[استلام|لمس کردن این سنگ]] پیمان بستن با خداوند است برای اینکه [[زائر]] دیگر خود را به گناه آلوده نکند.<ref name=":1">صحبای حج، ص194.</ref>


== شروط و آداب ==
== شروط و آداب ==
خط ۴۵: خط ۷۲:
*'''اسرار عرفانی حج'''، محمدتقی فعالی، تهران، مشعر، 1386ش.
*'''اسرار عرفانی حج'''، محمدتقی فعالی، تهران، مشعر، 1386ش.
*'''جرعه‌ای از صهبای حج'''، عبدالله جوادی آملی، تهران، مشعر، 1386ش.{{پایان}}{{حج و عمره}}
*'''جرعه‌ای از صهبای حج'''، عبدالله جوادی آملی، تهران، مشعر، 1386ش.{{پایان}}{{حج و عمره}}
[[رده:مقاله‌های تکمیل‌شده]]
[[رده:مقاله‌های آماده ترجمه]]