تنعیم: تفاوت میان نسخه‌ها

Hasaninasab (بحث | مشارکت‌ها)
Kamran (بحث | مشارکت‌ها)
 
(۱۱ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
'''تَنعیم'''، نزدیک‌ترین محل احرام به [[مسجدالحرام]] است.
'''تَنعیم'''، نزدیک‌ترین محل احرام به [[مسجدالحرام]] است. این محل در ورودی [[شهر مکه]] و در شش کیلومتری شمال غربی مسجدالحرام قرار دارد که در اثر گسترش شهر مکه، درون محدوده شهر و در محله‌ای به نام [[عمره]] قرار گرفته و یکی از محل‌های احرام [[عمره]] است و به‌خاطر اینکه نزدیک‌ترین محل از بیرون [[حرم]] به حدود حرم بوده [[ادنی‌الحل]] نامیده‌اند. در این مکان [[پیامبر اسلام(ص)]] و دیگران احرام بسته‌اند و در این مکان [[مسجد تنعیم]] ساخته شده است.


تنعیم محلی در ورودی [[شهر مکه]] و در شش کیلومتری شمال غربی مسجدالحرام قرار دارد که در اثر گسترش شهر مکه، درون محدوده شهر و در محله‌ای به نام [[عمره]] قرار گرفته و یکی از محل‌های احرام عمره است و به‌خاطر اینکه نزدیک‌ترین محل از بیرون [[حرم]] به حدود حرم بوده [[ادنی‌الحل]] نامیده‌اند. در این مکان [[پیامبر اسلام(ص)]] و دیگران احرام بسته‌اند و در این مکان [[مسجد تنعیم]] ساخته شده است.
==مفهوم‌شناسی==
تنعیم در ابتدای [[شهر مکه]] از مسیر [[مدینه]] و در شش کیلومتری شمال غربی [[مسجدالحرام]] قرار دارد.<ref>معجم البلدان، ج2، ص49؛ التاریخ القویم، ج5، ص153.</ref> نام آن از درختی معروف در بادیه گرفته شده است.<ref>المعالم الاثیره، ص73.</ref> برخی نیز قرار گرفتن در [[وادی نعمان]] و میان کوه‌های نعیم و ناعم را سبب این نام‌گذاری دانسته‌اند.<ref>معجم البلدان، ج2، ص49؛ اثارة الترغیب، ج1، ص150؛ تحصیل المرام، ج1، ص476.</ref>


این مکان دارای احکامی است که در برخی روایات ذکر شده است.
بر اثر گسترش شهر مکه، تنعیم درون محدوده شهر و در محله‌ای به نام عمره قرار گرفته؛ ولی همچنان از محل‌های [[احرام عمره]] است.<ref>حج از دیدگاه مذاهب اسلامی، ص64.</ref>


==ادنی‌الحل==
تنعیم همچنین محل احرام کسانی است که از روی فراموشی و علل دیگر بدون احرام وارد شهر شده‌اند.<ref>المبسوط، ج1، ص309؛ فتح العزیز، ج7، ص475؛ الحاوی الکبیر، ج4، ص233.</ref> تنعیم را [[ادنی‌الحل]] (نزدیک‌ترین محل از بیرون حرم به حدود حرم) شمرده‌اند.<ref>موسوعة الامام الخوئی، ج28، ص233؛ موسوعة العتبات المقدسه، ج2، ص113.</ref>


تنعیم در مدخل [[شهر مکه]] از مسیر [[مدینه]] و در شش کیلومتری شمال غربی [[مسجدالحرام]] قرار دارد.<ref>معجم البلدان، ج2، ص49؛ التاریخ القویم، ج5، ص153.</ref> نام آن از درختی معروف در بادیه گرفته شده است.<ref>المعالم الاثیره، ص73.</ref> برخی نیز قرار گرفتن در [[وادی نعمان]] و میان کوه‌های نعیم و ناعم را سبب این نام‌گذاری دانسته‌اند.<ref>معجم البلدان، ج2، ص49؛ اثارة الترغیب، ج1، ص150؛ تحصیل المرام، ج1، ص476.</ref> نشانه حرم در این مسیر در [[ثنیه ذات‌الحنظل]] در انتهای منطقه تنعیم جای دارد.<ref>اخبار مکه، ج2، ص309.</ref>
==احرام پیامبر و ساخت مسجد==
 
[[پرونده:مسجد تنعیم.jpeg|بندانگشتی|مسجد تنعیم]]
بر اثر گسترش شهر مکه، تنعیم درون محدوده شهر و در محله‌ای به نام عمره قرار گرفته؛ ولی همچنان از محل‌های [[احرام عمره]] است.<ref>حج از دیدگاه مذاهب اسلامی، ص64.</ref> تنعیم همچنین برای تدارک احرام کسانی که از روی فراموشی و علل دیگر بدون احرام وارد شهر شده‌اند، در نظر گرفته شده است.<ref>المبسوط، ج1، ص309؛ فتح العزیز، ج7، ص475؛ الحاوی الکبیر، ج4، ص233.</ref> تنعیم را [[ادنی‌الحل]] (نزدیک‌ترین محل از بیرون حرم به حدود حرم) شمرده‌اند.<ref>موسوعة الامام الخوئی، ج28، ص233؛ موسوعة العتبات المقدسه، ج2، ص113.</ref>
 
==وقایع اتفاق‌افتاده در تنعیم==
 
طبق گزارش‌ها حوادثی در این مکان اتفاق افتاده که به برخی از آنها اشاره می‌کنیم.


===احرام پیامبر و ساخت مسجد===
آورده‌اند که [[پیامبر(ص)]] در [[حجة الوداع]] از این مکان [[محرم]] شد.<ref>البدایة و النهایه، ج5، ص139.</ref> بعدها [[مسجد تنعیم]] را در این مکان ساختند که با نام مسجد عایشه نیز شناخته می‌شد؛ زیرا [[عایشه]] در [[حجة الوداع]] به دستور پیامبر از همین مکان محرم شد.<ref>الطبقات، ج2، ص145؛ الکافی، ج4، ص248؛ آثار اسلامی، ص145.</ref> از این مسجد با نام [[مسجد عمره]] نیز یاد شده است.<ref>سفرنامه‌های خطی فارسی، ج1، ص292؛ حج از دیدگاه مذاهب اسلامی، ص64.</ref> از مسجدی به نام مسجد امام زین‌العابدین نیز در تنعیم یاد کرده‌اند.<ref>میقات الحج، ش2، ص36، «ادنی الحل. </ref>
[[پرونده:مسجد تنعیم.jpeg|بندانگشتی|مسجد تنعیم]]


آورده‌اند که [[پیامبر(ص)]] در [[حجة الوداع]] از این مکان [[محرم]] شد.<ref>البدایة و النهایه، ج5، ص139.</ref> بعدها [[مسجد تنعیم]] را در این مکان ساختند که با نام مسجد عایشه نیز شناخته می‌شد؛ زیرا [[عایشه]] در حجة الوداع به دستور پیامبر از همین مکان محرم شد.<ref>الطبقات، ج2، ص145؛ الکافی، ج4، ص248؛ آثار اسلامی، ص145.</ref> از این مسجد با نام [[مسجد عمره]] نیز یاد شده است.<ref>سفرنامه‌های خطی فارسی، ج1، ص292؛ حج از دیدگاه مذاهب اسلامی، ص64.</ref> از مسجدی به نام مسجد امام زین‌العابدین نیز در تنعیم یاد کرده‌اند.<ref>میقات الحج، ش2، ص36، «ادنی الحل. </ref> در گزارش احرام [[ابن‌زبیر]] به سال 65ق. از مسجدی منسوب به [[حضرت علی(ع)]] در نزدیکی مسجد عایشه سخن رفته است.<ref>اتحاف الوری، ج2، ص76.</ref>
پس از بازسازی مکه به دست [[عبدالله بن زبیر]] در سال 65ق. وی به مردم مکه پیشنهاد داد برای شکر‌گزاری مراسم [[عمره مفرده]] رجبیه به جای آورند. خود نیز همراه مردم از تنعیم احرام بست و عمره مفرده گزارد.<ref>تاریخ یعقوبی، ج2، ص260؛ اخبار مکه، ج1، ص210؛ تاریخ مکة المشرفه، ج1، ص109.</ref> در گزارش احرام [[ابن‌زبیر]] از مسجدی منسوب به [[حضرت علی(ع)]] در نزدیکی مسجد عایشه سخن رفته است.<ref>اتحاف الوری، ج2، ص76.</ref>


===شهادت خبیب بن عدی===
===شهادت خبیب بن عدی===
خط ۲۴: خط ۱۹:
در 200 متری جهت شمالی مسجد تنعیم، [[خبیب بن عدی]] [[صحابی]] از اسیران [[سریه رجیع]] به سال سوم ق. به دست [[مشرکان قریش]] اعدام شد. نشانه‌ای مانند مناره تا سال 1377ق. در محل شهادت وی وجود داشته است.<ref>التاریخ القویم، ج5، ص154.</ref> [[زید بن دثنه]]، دیگر اسیر رجیع، نیز در تنعیم به شهادت رسید.<ref>السیرة النبویه، ج2، ص172؛ الطبقات، ج2، ص43.</ref>
در 200 متری جهت شمالی مسجد تنعیم، [[خبیب بن عدی]] [[صحابی]] از اسیران [[سریه رجیع]] به سال سوم ق. به دست [[مشرکان قریش]] اعدام شد. نشانه‌ای مانند مناره تا سال 1377ق. در محل شهادت وی وجود داشته است.<ref>التاریخ القویم، ج5، ص154.</ref> [[زید بن دثنه]]، دیگر اسیر رجیع، نیز در تنعیم به شهادت رسید.<ref>السیرة النبویه، ج2، ص172؛ الطبقات، ج2، ص43.</ref>


===مدفن فردی از بنی‌لیث===
==احکام==
 
با نزول آیات [[خداوند]] برای هجرت مسلمانان ساکن مکه به [[مدینه]]، [[عبدالرحمن بن عوف]] با فرستادن نامه‌ای مسلمانان را از این فرمان خدا آگاه کرد. فردی از [[بنی‌لیث]] که نام او را جندب، جندع یا حبیب فرزند ضمره یاد کرده‌اند، در حال بیماری، به امید بهره‌مندی از پاداش مهاجرت، تا منطقه تنعیم رفت و در آن‌جا خدا را شاهد گرفت که از مهاجران است. او در همان‌جا درگذشت و دفن شد. گفته‌اند که آیه {{قلم رنگ|سبز|وَ من یَخْرُجْ من بَیْتِهِ مُهاجِراً اِلَی الله وَ رَسُولِه}} درباره او نازل شده است.<ref>اسباب النزول، ص181؛ مجمع البیان، ج3، ص152؛ الوجیز، ج1، ص337.</ref>
 
===احرام عبدالله بن زبیر===
 
پس از بازسازی مکه به دست [[عبدالله بن زبیر]] در سال 65ق. وی به مردم مکه پیشنهاد داد برای شکر‌گزاری مراسم [[عمره مفرده]] رجبیه به جای آورند. خود نیز همراه مردم از تنعیم احرام بست و عمره مفرده گزارد.<ref>تاریخ یعقوبی، ج2، ص260؛ اخبار مکه، ج1، ص210؛ تاریخ مکة المشرفه، ج1، ص109.</ref> آورده‌اند که او در سال 73ق. به دستور [[عبدالملک بن مروان]] در تنعیم به دار آویخته شد.<ref>تاریخ یعقوبی، ج2، ص267.</ref>
 
===بر‌گزاری نماز باران===
 
در سال 97 یا 98ق. هنگامی که حاجیان با کمبود آب روبه‌رو بودند، به امامت [[عمر بن عبدالعزیز]] در منطقه تنعیم نماز باران بر‌گزار شد. گفته‌اند که پس از این نماز، بارانی سیل‌آسا در مکه بارید.<ref>تاریخ طبری، ج6، ص437-438.</ref> تنعیم تنها جایی است که سیلاب آن وارد محدوده حرم می‌شود.<ref>اخبار مکه، ج2، ص130؛ سبل الهدی، ج1، ص201.</ref>
 
===احکام تنعیم===
 
بر پایه روایتی از [[امام صادق(ع)]] هر که از تنعیم احرام بندد، نباید تا پیش از رؤیت مسجدالحرام، [[تلبیه]] را قطع کند.<ref>الکافی، ج4، ص537.</ref> نیز تنعیم برای احرام بانوانی که در میقات‌های دیگر عذر شرعی داشته‌اند، در نظر گرفته شده است.<ref>تذکرة الفقهاء، ج8، ص116.</ref>
 
تنعیم یکی از سه مکان ادنی‌الحل است که احرام بستن عمره‌گزار از آن‌ها را بهتر شمرده‌اند.<ref>ارشاد الاذهان، ج1، ص337؛ غایة المراد، ج1، ص461؛ اثارة الترغیب، ج1، ص150.</ref>
 
==پیوند به بیرون==


[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/926928/ادنی-الحل-میقات-های-عمره-مفرده-برای-ساکنان-مکه?q الجواهری، حسن، میقات حج، ادنی الحل - میقات های عمره مفرده برای ساکنان مکه، زمستان 1381 - شماره 42 ISC (18 صفحه - از 124 تا 141)]
بر پایه روایتی از [[امام صادق(ع)]] هر که از تنعیم احرام بندد، نباید تا پیش از دیدن مسجدالحرام، [[تلبیه]] را قطع کند.<ref>الکافی، ج4، ص537.</ref> بانوانی که در میقات‌های دیگر عذر شرعی داشته‌اند می‌توانند در تنعیم احرام بندند.<ref>تذکرة الفقهاء، ج8، ص116.</ref>


تنعیم یکی از سه مکان [[ادنی‌الحل]] است که احرام بستن عمره‌گزار از آن‌ها را بهتر شمرده‌اند.<ref>ارشاد الاذهان، ج1، ص337؛ غایة المراد، ج1، ص461؛ اثارة الترغیب، ج1، ص150.</ref>
==پانویس==
==پانویس==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
==منابع ==
==منابع==
{{منابع}}
{{منابع}}
{{دانشنامه
{{دانشنامه
  | آدرس = http://phz.hajj.ir/422/7452#_ftn2
  | آدرس = http://hzrc.ac.ir/post/7452#_ftn2
  | عنوان = تنعیم
  | عنوان = تنعیم
  | نویسنده = گروه جغرافیای تاریخی؛ محمدحسن الهی‌زاده
  | نویسنده = گروه جغرافیای تاریخی؛ محمدحسن الهی‌زاده
خط ۱۱۶: خط ۹۴:


* '''الوجیز فی تفسیر القرآن العزیز''': علی بن حسین عاملی (م. 1135ق.)، به کوشش محمودی، قم، دار القرآن، 1413ق.
* '''الوجیز فی تفسیر القرآن العزیز''': علی بن حسین عاملی (م. 1135ق.)، به کوشش محمودی، قم، دار القرآن، 1413ق.


{{پایان}}
{{پایان}}
==مقاله‌های مرتبط==
*[[میقات]]
*[[میقات (فتاوای مراجع)]]
{{اماکن مکه}}
{{اماکن مکه}}


[[رده:میقات‌های حج]]
[[رده:میقات‌های حج]]
[[رده:تنعیم]]
[[رده:مقاله‌های تکمیل‌شده]]
[[رده:مقاله‌های تکمیل‌شده]]
برگرفته از «https://wikihaj.com/view/تنعیم»